مدارا
۱

۰.رسول اكرم صلى‌الله‌عليه‌و‌آله:
أَمَرَنى رَبّى بِمُداراةِ النّاسِ كَما أَمَرَنى بِأَداءِ الْفَرائِضِ؛۱

۰.پروردگارم، همان گونه كه مرا به انجام واجبات فرمان داده، به مدارا كردن با مردم نيز فرمان داده است.

۲

۰.رسول اكرم صلى‌الله‌عليه‌و‌آله:
أَعْقَلُ النّاسِ أَشَدُّهُمْ مُداراةً لِلنّاسِ؛۲

۰.عاقل‌ترين مردم كسى است كه بيشتر با مردم مدارا كند.

۳

۰.رسول اكرم صلى‌الله‌عليه‌و‌آله:
مَنْ أُعْطِىَ حَظَّهُ مِنَ الرِّفْقٍ فَقَدْ أُعْطِىَ حَظَّهُ مِنْ خَيْرِ الدُّنْيا وَالآخِرَةِ؛۳

۰.هر كس را كه بهره‌اى از مدارا داده‌اند، بدون شك بهره‌اش را از خير دنيا و آخرت داده‌اند.

۴

۰.رسول اكرم صلى‌الله‌عليه‌و‌آله:
ما كانَ الرِّفْقُ فى شَىْ‌ءٍ إِلاّ زانَهُ؛۴

۰.مدارا با چيزى همراه نشد مگر آن كه آن را زينت بخشيد.

۵

۰.رسول اكرم صلى‌الله‌عليه‌و‌آله:
إنَّ اللّه‌َ يُحِبُّ الرِّفْقَ وَيُعينُ عَلَيْهِ؛۵

۰.خداوند مدارا را دوست دارد و انسان را بر انجام آن يارى مى‌كند.

۶

۰.امام على عليه‌السلام:
لَيْسَ الْحَكيمُ مَنْ لَمْ يُدارِ مَنْ لايَجِدُ بُدّا مِنْ مُداراتِهِ؛۶

۰.حكيم نيست آن كس كه مدارا نكند با كسى كه چاره‌اى جز مدارا كردن با او نيست.

۷

۰.رسول اكرم صلى‌الله‌عليه‌و‌آله:
إِنَّ الأَْنْبياءَ إِنَّما فَضَّلَهُمُ اللّه‌ُ عَلى خَلْقِهِ بِشِدَّةِ مُداراتِهِمْ لأَِعْداءِ دينِ اللّه‌ِ وَحُسْنِ تَقيَّتِهِمْ لأَِجْلِ إِخْوانِهِمْ فِى اللّه‌ِ؛۷

۰.خداوند از اين رو پيامبران را بر ديگر مردمان برترى داد كه با دشمنان دين خدا بسيار با مدارا رفتار مى‌كردند و براى حفظ برادران همكيش خود نيكو تقيه مى‌كردند.

۸

۰.امام حسين عليه‌السلام:
مَنْ أَحْجَمَ عَنِ الرَّأْىِ وَعَيِيَتْ بِهِ الْحِيَلُ كانَ الرِّفْقَ مِفْتاحُهُ؛۸

۰.هر كس فكرش به جايى نرسد و راه تدبير بر او بسته شود، كليدش مداراست.

۹

۰.امام صادق عليه‌السلام:
فى قَولِهِ تَعالى (وَقولوا لِلنَّاسِ حُسْنا) ـ: أىْ لِلنّاسِ كُلِّهِمْ مُؤْمِنِهِمْ وَمُخالِفِهِم، أَمَّا الْمُؤْمِنونَ فَيَبْسُطُ لَهُمْ وَجْهَهُ، وَأَمَّا الْمُخالِفونَ فَيُكَلِّمُهُم بِالْمُداراةِ لاِجْتِذابِهِمْ إِلَى الإْيمانِ، فَإِنَّهُ بِأَيْسَرَ مِنْ ذلِكَ يَكُفُّ شُرورَهُمْ عَنْ نَفسِهِ، وعَنْ إخْوانِهِ الْمُؤْمِنينَ؛۹

۰.درباره آيه (و با مردم سخن نيكو گوييد) فرمود: مقصود همه مردمان اعم از مؤمن و كافر است. اما با مؤمنان بايد گشاده‌رو بود و اما با كافران بايد به نرمى و مدارا سخن گفت، تا به سوى ايمان كشيده شوند و كمترين ثمرش اين است كه خود و برادران مؤمنش را از گزند آنان مصون مى‌دارد.

۱۰

۰.امام على عليه‌السلام:
دارِ النّاسَ تَأْمَنْ غَوائِلَهُمْ وَتَسْلَمْ مِنْ مَكايِدِهِمْ؛۱۰

۰.با مردم مدارا كن، تا از گزندهايشان در امان باشى و از نيرنگهايشان سالم بمانى.

۱.۱. كافى۲/۱۱۷/۴

۲.۲. من‌لايحضره‌الفقيه۴/۳۹۵/۵۸۴۰

۳.۳. نهج الفصاحه ح۲۸۳۸

۴.۴. تحف العقولص۴۷

۵.۵. كافى۲/۱۲۰/۱۲

۶.۶. بحارالأنوار۷۸/۵۷/۱۲۱

۷.۷. بحارالأنوار۷۵/۴۰۱/۴۲

۸.۸. بحارالأنوار۷۸/۱۲۸/۱۱

۹.۹. بحارالأنوار۷۵/۴۰۱/۴۲

۱۰.۱۰. غررالحكم۴/۱۵/۵۱۲۸