مردانگى
۱

۰.امام على عليه‌السلام:
اَلْمُروءَةَ اسْمٌ جامِعٌ لِسائِرِ الْفَضائِلِ وَالْمَحاسِنِ؛۱

۰.مردانگى، نامى است كه همه بزرگواريها و خوبيها را در بر مى‌گيرد.

۲

۰.امام على عليه‌السلام:
مَرَّ عَلى قومٍ يَتَحَدَّثونَ ـ فيمَ أَنْتُمْ؟ فَقالوا: نَتَذاكَرُ الْمُروءَةَ، فَقالَ: أَوَ ماكَفاكُمُ اللّه‌ُ فى كتابِهِ إِذْ يَقولُ: (إنَّ اللّه‌َ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَالإِْحْسانِ) فَالْعَدْلُ الإِْنْصافُ وَالإِْحْسانُ التَّفَضُّلُ، فَما بَعْدَ هذا؟!؛۲

۰.امام على عليه‌السلام بر گروهى عبور كردند كه در حال گفتگو بودند. فرمودند درباره چه سخن مى‌گوييد؟ عرض كردند: درباره مردانگى گفتگو مى‌كنيم. فرمودند: آيا خداوند در كتاب خود پاسخ شما را نداده است، آنجا كه مى‌فرمايد: «همانا خداوند به عدل و احسان فرمان مى‌دهد؟» عدل، انصاف است و احسان، نيكى و بخشش. غير از اينها چيز ديگرى هم هست؟

۳

۰.امام على عليه‌السلام:
اَلْمُروءَةُ اجْتِنابُ الرَّجُلِ ما يَشينُهُ وَاكْتِسابُهُ ما يُزَيِّنُهُ؛۳

۰.مردانگى، دورى كردن انسان است از آنچه مايه ننگ اوست و به دست آوردن آنچه كه باعث آراستگى اوست.

۴

۰.امام على عليه‌السلام:
جِماعُ الْمُروءَةِ أَنْ لا تَعْمَلَ فِى السِّرِّ ما تَسْتَحْيى مِنْهُ فِى الْعَلانيَةِ؛۴

۰.اساس مردانگى، اين است كه در پنهان، كارى را نكنى كه در آشكار از انجام آن شرم داشته باشى.

۵

۰.امام على عليه‌السلام:
يُسْتَدَلُّ عَلى مُروءَةِ الرَّجُلِ بِبَثِّ الْمَعْرُوفِ وَبَذْلِ الإِْحْسانِ وَتَرْكِ الاِمْتِنانِ؛۵

۰.نشانه مردانگى انسان، به همه نيكى كردن و احسان نمودن و منت نگذاشتن است.

۶

۰.امام على عليه‌السلام:
اَصْلُ الْمُروءَةِ الْحَياءُ وَ ثَمَرَتُهَا الْعِفَّةُ؛۶

۰.ريشه مردانگى حيا و ميوه‌اش پاكدامنى است.

۷

۰.امام على عليه‌السلام:
مِنْ تَمامِ الْمُروءَةِ أنْ تَنْسَى الْحَقَّ لَكَ وَتَذْكُرَ الْحَقَّ عَلَيْكَ؛۷

۰.از كمال مردانگى است كه حقّى را كه بر گردن ديگران دارى، فراموش كنى و حقّى را كه ديگران بر گردن تو دارند، به ياد داشته باشى.

۸

۰.امام على عليه‌السلام:
بِالصِّدْقِ وَالْوَفاءِ تَكْمُلُ الْمُروءَةُ لأَِهْلِها؛۸

۰.با صداقت و وفادارى، مردانگى به كمال مى‌رسد.

۹

۰.رسول اكرم صلى‌الله‌عليه‌و‌آله:
اَلْمُروءَةُ إِصْلاحُ الْمالِ؛۹

۰.مردانگى، اصلاح ثروت است.

۱۰

۰.امام على عليه‌السلام:
أَقيلوا ذَوِى الْمُروءآتِ عَثَراتِهِمْ، فَما يَعْتِرُ مِنْهُمْ عاثِرٌ إِلاّ وَيَدُ اللّه‌ِ بِيَدِهِ يَرْفَعُهُ؛۱۰

۰.از لغزش جوانمردان در گذريد، زيرا كه هيچ يك از آنان نلغزد، مگر اين كه دست خداوند دستش را بگيرد و او را بلند كند.

۱.۱. غررالحكم ۲/۱۵۸/۲۱۷۸

۲.۲. كنزالعمال۲/۴۵۱/۴۴۷۵

۳.۳. غررالحكم۲/۵۶/۱۸۱۵

۴.۴. غررالحكم ۳/۳۷۳/۴۷۸۵

۵.۵. غررالحكم ۶/۴۵۳/۱۰۹۷۴

۶.۶. غررالحكم ۲/۴۱۸/۳۱۰۱

۷.۷. غررالحكم ۶/۳۹/۹۴۰۹

۸.۸. غررالحكم ۳/۲۳۱/۴۳۰۷

۹.۹. كنزالعمال ۳/۴۰۸/۷۱۷۸

۱۰.۱۰. نهج البلاغه حكمت ۲۰