قناعت
۱

۰.امام على عليه‌السلام:
أَنْعَمُ النّاسِ عَيْشا مَنْ مَنَحَهُ اللّه‌ُ سُبْحانَهُ الْقَناعَةَ وَأَصْلَحَ لَهُ زَوْجَهُ؛۱

۰.خوش‌ترين زندگى را كسى دارد كه خداوند سبحان قناعت را ارزانيش داشته و همسرى پاك و شايسته نصيبش گردانيده است.

۲

۰.حديث قدسى:
أَوْحَى اللّه‌ُ تَعالى داودَ عليه‌السلام وَضَعْتُ الْغِنى فِى الْقَناعَةِ وَهُمْ يَطْلُبونَهُ فى كَثْرَةِ الْمالِ فَلا يَجِدونَهُ؛۲

۰.خداوند متعال به داود عليه‌السلام وحى كرد: من بى‌نيازى را در قناعت نهاده‌ام، اما مردم آن را در فراوانى مال مى‌جويند. از اين رو نمى‌يابندش.

۳

۰.امام على عليه‌السلام:
مَنْ قَنَعَتْ نَفْسُهُ عَزَّ مُعْسِرا؛۳

۰.هر كس قانع باشد، در عين تنگدستى با عزّت است.

۴

۰.امام على عليه‌السلام:
ثَمَرَةُ الْقَناعَةِ الإِْجْمالُ فِى الْمُكْتَسَبَ وَالْعُزوفُ عَنِ الطَّلَبِ؛۴

۰.ميوه قناعت، ميانه‌روى در كسب و كار است و خويشتندارى از دست دراز كردن سوى مردم.

۵

۰.امام على عليه‌السلام:
فى صِفَةِ الأَْنْبياءِ ـ: وَلكِنَّ اللّه‌َ سُبْحانَهُ جَعَلَ رُسُلَهُ اُولى قُوَّةٍ فى عَزائِمِهِمْ وَضَعَفَةً فيما تَرَى الأَْعْيُنُ مِنْ حالاتِهِمْ مَعَ قَناعَةٍ تَمْلأَُ الْقُلوبَ وَالْعُيونَ غِنىً وَخَصاصَةٍ تَمْلأَُ الأَْبْصارَ وَالأَْسْماعَ اَذىً؛۵

۰.در صفات پيامبران مى‌فرمايد: خداوند سبحان فرستادگان خود را داراى اراده‌هايى قوى قرار داد ولى از نظر ظاهر ضعيف بودند قناعتى داشتند كه چشم و دلشان را سير مى‌كرد، هر چند اگر فقر و نادارى آنان معلوم مى‌گشت، چشم‌ها و گوش‌ها را از ناراحتى لبريز مى‌نمود.

۶

۰.امام صادق عليه‌السلام:
اُنْظُرْ إِلى مَنْ هُوَ دونَكَ فِى الْمَقْدِرَةِ وَلا تَنْظُرْ إِلى مَنْ هُوَ فَوْقَكَ فِى الْمَقْدِرَةِ فَإِنَّ ذلِكَ أَقْنَعُ لَكَ بِما قُسِمَ لَكَ؛۶

۰.به ناتوان‌تر از خودت، بنگر و به توانگر از خويش، منگر، زيرا كه تو را به آنچه قسمت تو شده است قانع‌تر مى‌سازد.

۷

۰.رسول اكرم صلى‌الله‌عليه‌و‌آله:
وَاقْنَعْ بِما اوتيتَهُ يَخِفَّ عَلَيْكَ الْحِسابُ؛۷

۰.به آنچه داده شده‌اى قانع باش، تا حسابت سبك شود.

۸

۰.امام صادق عليه‌السلام:
مَنْ رَضِىَ اللّه‌َ بِالْيَسيرِ مِنَ الْمَعاشِ رَضِىَ اللّه‌ُ بِالْيَسيرِ مِنَ الْعَمَلِ؛۸

۰.هر كس به معاش (و روزى) اندك خدا خشنود باشد، خداوند به عمل اندك او خشنود شود.

۹

۰.امام على عليه‌السلام:
اِقْنَعوا بِالْقَليلِ مِنْ دُنْياكُمْ لِسَلامَةِ دينِكُمْ فَإِنَّ الْمُؤْمِنَ الْبُلْغَةُ الْيَسيرَةُ مِنَ الدُّنْيا تَقْنَعُهُ؛۹

۰.براى سالم ماندن دينتان، به اندكى از دنياى خود قانع باشيد، زيرا كه مؤمن را اندكى كه دنياى او را كفايت كند قانع مى‌سازد.

۱۰

۰.امام صادق عليه‌السلام:
اِقْنَعْ بِما قَسَمَ اللّه‌ُ لَكَ وَلاتَنْظُرْ إِلى ما عِنْدَ غَيْرِكَ وَلا تَتَمَنَّ ما لَسْتَ نائِلَهُ فَإِنَّهُ مَنْ قَنِعَ شَبِعَ وَمَنْ لَمْ يَقْنَعْ لَمْ يَشْبَعْ وَخُذْ حَظَّكَ مِنْ آخِرَتِكَ؛۱۰

۰.به آنچه خداوند قسمت تو كرده قانع باش و به آنچه ديگران دارند چشم مدوز و آنچه را كه بدان نمى‌رسى، آرزو مكن، زيرا كسى كه قانع باشد، سير مى‌شود و كسى كه قانع نباشد، سير نمى‌شود و به فكر بهره آخرتت باش.

۱.۱. غررالحكم۲/۴۶۰/۳۲۹۵

۲.۲. بحارالأنوار۷۸/۴۵۳/۲۱

۳.۳. غررالحكم۵/۲۹۴/۸۴۳۹

۴.۴. غررالحكم۳/۳۳۰/۴۶۳۴

۵.۵. نهج‌البلاغه از خطبه۱۹۲

۶.۶. كافى ۸/۲۴۴/۳۳۸

۷.۷. بحارالأنوار۷۷/۱۸۷/۳۷

۸.۸. كافى۲/۱۳۸/۳

۹.۹. غررالحكم ۲/۲۵۹/۲۵۴۹

۱۰.۱۰. كافى ۸/۲۴۳/۳۳۷