صبر
۱
۰.رسول اكرم صلى‌الله‌عليه‌و‌آله:
اَلصَّبْرُ ثَلاثَةٌ: صَبْرٌ عِنْدَ الْمُصيبَةِ، وَصَبْرٌ عَلَى الطّاعَةِ وَصَبْرٌ عَنِ الْمَعْصيَةِ؛۱
۰.صبر سه نوع است: صبر در هنگام مصيبت، صبر بر طاعت و صبر بر ترك گناه.
۲
۰.امام على عليه‌السلام:
اَلصَّبْرُ اَنْ يَحْتَمِلَ الرَّجُلُ ما يَنوبُهُ وَيَكْظِمَ ما يُغْضِبُهُ؛۲
۰.صبر آن است كه انسان گرفتارى و مصيبتى را كه به او مى‌رسد تحمل كند و خشم خود را فرو خورد.
۳
۰.رسول اكرم صلى‌الله‌عليه‌و‌آله:
عَلامَةُ الصّابِرِ فى ثَلاثٍ: أوَّلُها أنْ لا يَكْسِلَ، وَالثّانيَةُ أنْ لا يَضْجَرَ، وَالثّالِثَةُ أنْ لا يَشكُوَ مِنْ رَبِّهِ تَعالى؛ لأِنَّهُ إذا كَسِلَ فَقَدْ ضَيَّعَ الحَقَّ، وَ إذا ضَجِرَ لَمْ يُؤَدِّ الشُّكْرَ، وَإذا شَكا مِنْ رَبِّهِ عَزَّوَجَلَّ فَقَدْ عَصاهُ؛۳
۰.صبور سه نشانه دارد: اول آن‌كه سستى نمى‌كند، دوم آن‌كه افسرده و دلتنگ نمى‌شود و سوم آن‌كه از پروردگار خود شِكوه نمى‌كند ؛ زيرا اگر سستى كند، حق را ضايع كرده، و اگر افسرده و دلتنگ باشد شكر نمى‌گذارد و اگر از پروردگارش شكوه كند او را معصيت كرده است.
۴
۰.رسول اكرم صلى‌الله‌عليه‌و‌آله:
اَلصَّبرُ أربَعُ شُعَبٍ: اَلشَّوقُ، وَالشَّفَقَةُ، وَ الزَّهادَةُ، وَ التَّرَقُّبُ، فَمَنِ اشْتاقَ إلَى الجَنَّةِ سَلا عَنِ الشَّهَواتِ، وَ مَنْ أشفَقَ عَنِ النّارِ رَجَعَ عَنِ المُحَرَّماتِ، وَ مَنْ زَهِدَ فِى الدُّنيا تَهاوَنَ بِالمُصيباتِ، وَمَنِ ارْتَقَبَ المَوْتَ سارَعَ فِى الخَيراتِ؛۴
۰.صبر چهار شعبه دارد: شوق، ترس، زهد و انتظار، هر كس شوق بهشت داشته باشد، از هوا و هوس دست مى‌كشد و هر كس از آتش بترسد، از حرام‌ها خود را نگه مى‌دارد و هر كس به دنيا بى‌اعتنا باشد، گرفتارى‌ها را به چيزى نگيرد و هر كس منتظر مرگ باشد، در كارهاى خير بكوشد.
۵
۰.رسول اكرم صلى‌الله‌عليه‌و‌آله:
ثَلاثٌ مَنْ كُنَّ فيهِ جَمَعَ اللّه‌ُ لَهُ خَيْرَ الدُّنْيا وَالآْخِرَةِ: اَلرِّضا بِالْقَضاءِ وَالصَّبْرُ عِندَ الْبَلاءِ وَالدُّعاءُ عِنْدَ الشِّدَّةِ وَالرَّخاءِ؛۵
۰.كسى كه سه خصلت در او باشد خداوند خير دنيا و آخرت را براى او فراهم مى‌كند: خشنودى به مقدّرات، صبر در بلا و دعا در سختى و راحتى.
۶
۰.امام كاظم عليه‌السلام:
اِصبِرْ عَلى طاعَةِ اللّه‌ِ، وَاصبِرْ عَن مَعاصِى اللّه‌ِ؛ فَإنَّمَا الدُّنيا ساعَةٌ، فَما مَضى مِنها فَلَيسَ تَجِدُ لَهُ سُرورا وَلا حُزنا، وَما لَم يَأتِ مِنها فَلَيسَ تَعرِفُهُ، فَاصبِرْ عَلى تِلكَ السّاعَةِ الَّتى أنتَ فيها فَكَأَنَّكَ قَدِ اغتَبَطتَ؛۶
۰.بر طاعت خدا صبر كن و در ترك معاصى او شكيبا باش ؛ زيرا دنيا لحظه‌اى بيش نيست. آنچه گذشته جاى شادى و غم ندارد و از آنچه نيامده نيز خبرى ندارى. پس لحظه‌اى را كه در آن به سر مى‌برى، صبور باش چنان كه گويى خوشبخت و خوشحالى.
۷
۰.امام على عليه‌السلام:
فَصَبْرا عَلى دُنْيا تَمُرُّ بِلأَْوائِها كَلَيْلَةٍ بِأَحْلامِها تَنْسَلِخُ؛۷
۰.در برابر دنيايى كه گرفتارى آن، مانند خواب‌هاى پريشان شب مى‌گذرد شكيبا باش.
۸
۰.رسول اكرم صلى‌الله‌عليه‌و‌آله:
إنَّ الْمَعونَةَ تَأْتى مِنَ اللّه‌ِ عَلى قَدْرِ الْمَؤونَةِ وَإنَّ الصَّبْرَ يَأْتى مِنَ اللّه‌ِ عَلى قَدْرِ الْمُصيبَةِ؛۸
۰.براستى كه كمك از جانب خداوند به اندازه هزينه مى‌رسد و صبر از جانب خداوند به اندازه گرفتارى مى‌آيد.
۹
۰.امام على عليه‌السلام:
إنّكَ إن صَبَرتَ جَرَت عَلَيكَ المَقاديرُ وأنتَ مَأجُورٌ، وإن جَزِعتَ جَرَت عَلَيكَ المَقاديرُ وأنتَ مَأزورٌ؛۹
۰.اگر صبر كنى مقدرات الهى بر تو جارى مى‌شود و اجر خواهى بُرد و اگر بيتابى كنى باز هم مقدرات خداوند بر تو جارى مى‌شود و گناهكار خواهى بود.
۱۰
۰.رسول اكرم صلى‌الله‌عليه‌و‌آله:
اَللّهُمَّ ارْزُقْنى... اَلصَّبْرَ عَلى ما أَبْلَيْتَنى؛۱۰
۰.خدايا روزى كن مرا... صبر بر آنچه مرا بدان مى‌آزمايى.
۱.۱. كافى۲/۹۱/۱۵
۲.۲. غررالحكم ۲/۶۹/۱۸۷۴
۳.۳. علل‌الشرايع۲/۴۹۸/۱
۴.۴. كنزالعمال۱/۲۸۵/۱۳۸۸
۵.۵. بحارالأنوار۶۸/۱۵۶/۷۱
۶.۶. بحارالأنوار۷۵/۳۱۱/۱
۷.۷. بحارالأنوار۴۰/۳۴۸/۲۹
۸.۸. كنزالعمال۶/۳۴۷/۱۵۹۹۳
۹.۹. جامع الأخبار۳۱۶/۸۸۲
۱۰.۱۰. بحارالأنوار۹۰/۳۰۵/
