شيطان
۱

۰.رسول اكرم صلى‌الله‌عليه‌و‌آله:
يا أَيُّهَا النّاسُ إِنَّما هُوَ اللّه‌ُ وَالشَّيْطانُ، وَالحَقُّ وَالْباطِلُ وَالْهُدى وَالضَّلالَةُ وَالرُّشْدُ وَالْغَىُّ وَالْعاجِلَةُ وَالآجِلَةُ وَالْعاقِبَةُ وَالْحَسَناتُ وَالسَّيِّئاتُ، فَما كانَ مِنْ حَسَناتٍ فَلِلّهِ وَماكانَ مِنْ سَيِّئاتٍ فَلِلشَّيْطانِ لَعَنَهُ اللّه‌ُ؛۱

۰.اى مردم! جز اين نيست كه خداست و شيطان، حق است و باطل، هدايت است و ضلالت، رشد است و گمراهى، دنياست و آخرت، خوبى‌هاست و بديها، پس همه خوبى‌ها از آن خداست و همه زشتى‌ها از آنِ شيطان ملعون است.

۲

۰.امام صادق عليه‌السلام:
قالَ إِبْليسُ: خَمْسَةُ (أَشْياءَ) لَيْسَ لى فيهِنَّ حيلَةٌ وَسائِرُ النّاسِ فى قَبْضَتى: مَنِ اعْتَصَمَ بِاللّه‌ِ عَنْ نِيَّةٍ صادِقَةٍ وَاتَّكَلَ عَلَيهِ فى جَميعِ اُمورِهِ وَمَنْ كَثُرَ تَسْبيحُهُ فى لَيْلِهِ وَنَهارِهِ وَمَنْ رَضِىَ لأَِخيهِ الْمُؤْمِنِ بِما يَرْضاهُ لِنَفْسِهِ وَمَنْ لَمْ يَجْزَعْ عَلَى الْمُصيبَةِ حينَ تُصيبُهُ وَمَنْ رَضِىَ بِما قَسَمَ اللّه‌ُ لَهُ وَلَمْ يَهْتَمَّ لِرِزْقِهِ؛۲

۰.شيطان گفت: پنج نفرند كه هيچ راهى به آنها ندارم اما ديگر مردم در مشت من هستند: ۱. هر كس با نيّت درست به خدا پناه ببرد و در همه كارهايش بر او توكل كند، ۲. كسى كه شب و روز بسيار تسبيح خدا گويد، ۳. كسى كه براى برادر مؤمنش آن پسندد كه براى خود مى‌پسندد، ۴. كسى كه هرگاه مصيبتى به او مى‌رسد، بى‌تابى نمى‌كند، ۵. و هر كسى كه به آنچه خداوند قسمتش كرده، خرسند است و غم روزيش را نمى‌خورد.

۳

۰.امام هادى عليه‌السلام:
فَقالَ نوحٌ عليه‌السلام تَكَلَّمْ، فَقالَ إِبْليسُ إِذا وَجَدْنَا ابْنَ آدَمَ شَحيحا أَو حَريصا أوْ حَسودا أَوجَبّارا أَو عَجولاً تَلَقَّفْناهُ تَلَقُّفَ الْكُرَةِ فَإِنِ اجْتَمَعَتْ لَنا هذِهِ الأَْخلاقُ سَمَّيْناهُ شَيْطانا مَريدا؛۳

۰.شيطان به حضرت نوح عليه‌السلام گفت: اگر آدمى را بخيل يا حريص يا حسود و يا ستمگر و يا عجول يافتيم، به سرعت او را به چنگ مى‌آوريم و اگر تمام اين صفات در او باشد ـ از ماست ـ و او را چون خود، شيطان نافرمان مى‌ناميم.

۴

۰.رسول اكرم صلى‌الله‌عليه‌و‌آله:
لايَزالُ الشَّيْطانُ يَرْعَبُ مِنْ بَنى آدَمَ ما حافَظَ عَلَى الصَّلَواتِ الْخَمْسِ فَإِذا ضَيَّعَهُنَّ تَجَرَّءَ عَلَيْهِ وَأَوْقَعَهُ فِى الْعَظائِمِ؛۴

۰.شيطان تا آنگاه كه انسان مراقب نمازهاى پنجگانه‌اش مى‌باشد از او مى‌ترسد و چون نمازهايش را تباه كرد بر او جرأت پيدا مى‌كند و او را در گناهان بزرگ فرو مى‌برد.

۵

۰.امام على عليه‌السلام:
اِحْذَرِ الْغَضَبَ فَإِنَّهُ جُنْدٌ عَظيمٌ مِنْ جُنودِ إِبْليسَ؛۵

۰.از خشم بپرهيز كه آن، سپاهى بزرگ از سپاهيان شيطان است.

۶

۰.رسول اكرم صلى‌الله‌عليه‌و‌آله:
أَلا لايَخْلُوَنَّ رَجُلٌ بِامْرَأَةٍ إِلاّ كانَ ثالِثُهُماَ الشَّيْطانُ؛۶

۰.بدانيد كه هيچ مردى با زن نامحرم خلوت نمى‌كند جز آنكه سومى آنها شيطان است.

۷

۰.رسول اكرم صلى‌الله‌عليه‌و‌آله:
يا عَلىُّ إِذا حَضَرَ وَقْتُ صَلاتِكَ فَتَهَيَّأْلَها وَإِلاّشَغَلَكَ الشَّيْطانُ وَإذا نَوَيْتَ خَيْرا فَعَجَّلْ وَإِلاّ مَنَعَكَ الشَّيْطانُ عَنْ ذلِكَ؛۷

۰.اى على هرگاه وقت نمازت رسيد آماده آن شو وگرنه شيطان تو را سرگرم مى‌نمايد و هرگاه قصد (كار) خيرى كردى شتاب كن وگرنه شيطان تو را از آن منع مى‌كند.

۸

۰.امام صادق عليه‌السلام:
لايَزالُ إِبْليسُ فَرِحا مَا اهْتَجَرَ الْمُسْلِمانِ، فَإِذَا الْتَقَيَا اصْطَكَّتْ رُكْبَتاهُ وَتَخَلَّعَتْ أَوْصالُهُ وَنادى يا وَيْلَهُ ما لَقِىَ مِنَ الثُّبورِ؛۸

۰.وقتى كه ميان دو نفر مسلمان قهر و جدايى به وجود آيد، شيطان بسيار خوشحال مى‌شود، اما همين كه با يكديگر آشتى كنند، زانوهايش مى‌لرزد و بندبند وجودش پاره مى‌شود و فرياد مى‌زند: اى واى بر من كه به سبب اين آشتى هلاك شدم.

۹

۰.امام صادق عليه‌السلام:
اَلْبَيْتُ الَّذى لايُقْرَأُ فيهِ الْقُرآنُ وَلايُذْكَرُ اللّه‌ُ عَزَّوَجَلَّ فيهِ تَقِلُّ بَرَكَتُهُ وَتَهْجُرُهُ الْمَلائِكَةُ وَتَحْضُرُهُ الشَّياطينِ؛۹

۰.خانه‌اى كه در آن قرآن خوانده نمى‌شود و از خدا ياد نمى‌گردد، بركتش كم شده، فرشتگان آن را ترك مى‌كنند و شياطين در آن حضور مى‌يابند.

۱۰

۰.رسول اكرم صلى‌الله‌عليه‌و‌آله:
أَلا اُخْبِرُكُمْ بِشَىْ‌ءٍ إِنْ أَنْتُمْ فَعَلْتُموهُ تَباعَدَ الشَّيْطانُ مِنْكُمْ كَما تَباعُدَ الْمَشْرِقِ مِنَ الْمَغْرِبِ؟ قالوا: بَلى، قالَ: اَلصَّوْمُ يُسَوِّدُ وَجْهَهُ وَالصَّدَقَةُ تَكْسِرُ ظَهْرَهُ وَالحُبُّ فِى اللّه‌ِ وَالْمُوازَرَةُ عَلَى الْعَمَلِ الصّالِحِ يَقْطَعانِ دابِرَهُ، وَالاِسْتِغْفارُ يَقْطَعُ وَتينَهُ؛۱۰

۰.آيا شما را از چيزى خبر ندهم كه اگر به آن عمل كنيد شيطان از شما دور شود، چندان كه مشرق از مغرب دور است؟ عرض كردند: چرا. فرمودند: روزه، روى شيطان را سياه مى‌كند و صدقه، پشت او را مى‌شكند و دوست داشتن براى خدا و هم يارى در كار نيك، ريشه او را مى‌كند و استغفار، شاهرگش را مى‌زند.

۱.۱. كافى ۲/۱۵/۲

۲.۲. خصال ص۲۸۵

۳.۳. بحارالأنوار۱۱/۲۸۸/۱۰

۴.۴. بحارالأنوار ۷۹/۲۰۲/۲

۵.۵. نهج‌البلاغه نامه ۶۹

۶.۶. نهج الفصاحه ح۴۷۸

۷.۷. ميراث حديث ۲/۲۰/۱۸

۸.۸. كافى ۲/۳۴۶/۷

۹.۹. كافى ۲/۴۹۹/۱

۱۰.۱۰. امالى صدوق ص۱۱۷