مؤمن
1
امام حسن عسكرى عليه‏ السلام:

۰.عَلاماتُ المُؤمِنِ خَمسٌ:... وَ الجَهرُ بِ «بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ»؛۱

۰.نشانه‏هاى مؤمن پنج چيز است:... و بلند گفتن بسم اللّه‏ الرحمن الرحيم.

2
پيامبر صلى‏ الله‏ عليه ‏و‏آله:

۰.وَالّذى نَفْسى بِيَدِهِ لاتَدْخُلُوا الْجَنَّةَ حَتّى تُؤمِنوا وَ لا تُؤْمِنوا حَتّى تَحابّوا أولا أدُلُّكُم عَلى شَئىٍ اِذا فَعَلْتُموهُ تَحابَبْتُمْ؟ اَفْشُوا السَّلامَ بَيْنَكُمْ؛۲

۰.به خدايى كه جانم در اختيار اوست، وارد بهشت نمى‏شويد مگر مؤمن شويد و مؤمن نمى‏شويد، مگر اين‏كه يكديگر را دوست بداريد. آيا مى‏خواهيد شما را به چيزى راهنمايى كنم كه با انجام آن، يكديگر را دوست بداريد؟ سلام كردن بين يكديگر را رواج دهيد.

3
امام حسن عسكرى عليه‏ السلام:

۰.فى تفسير قوله تعالى «وَ قُولُوا لِلنّاسِ حُسْنا»قالَ: قُولُوا لِلنّاسِ كُلِّهُمْ حُسْنا مُؤمِنِهُمْ وَ مُخالِفِهُمْ، أمّا المؤمِنونَ فَيَبْسُطُ لَهُمْ وَجْهَهُ وَ أمّا الْمُخالِفونَ فَيُكَلِّمُهُمْ بِالْمُداراةِ لاِجْتِذابِهِمْ اِلىَ الاْيمانِ. فَاِنِ استَتَرَ مِنْ ذلِكَ بِكفِّ شُرورِهمْ عَنْ نَفْسِهِ وَ عَنْ اِخْوانِهِ المُؤمِنينَ؛۳

۰.در تفسير آيه «با مردم به زبان خوش سخن بگوييد» فرمود: يعنى با همه مردم، چه مؤمن و چه مخالف، به زبان خوش سخن بگوييد. مؤمن، به هم‏مذهبان، روى خوش نشان مى‏دهد و با مخالفان، با مدارا سخن مى‏گويد تا به ايمان، جذب شوند و حتّى اگر نشدند، با اين رفتار، از بدى‏هاى آنان در حقّ خود و برادران مؤمنش، پيشگيرى كرده است.

4
پيامبر صلى‏ الله‏ عليه ‏و‏آله:

۰.لَنْ يَشْبَعَ الْمُؤْمِنُ مِنْ خَيْرٍ يَسْمَعُهُ حَتّى يَكونَ مُنْتَهاهُ الْجَنَّةَ ؛۴

۰.هرگز مؤمن از شنيدن خير و خوبى سير نمى‏شود، تا آن‏كه سرانجامش بهشت گردد.

5
پيامبر صلى‏ الله‏ عليه ‏و‏آله:

۰.إنَّ لِلمُؤمِنِ أربَعَ عَلاماتٍ: وَجها مُنبَسِطا، ولِسانا لَطيفا، وقَلبا رَحيما، وَيدا مُعطِيَةً؛۵

۰.مؤمن، چهار نشانه دارد: روىِ گشاده، زبان خوش، دل مهربان و دستِ دهنده.

6

پيامبر صلى‏ الله‏ عليه ‏و‏آله:

۰.اَلمُؤمِنُ مَن آمَنَهُ النّاسُ عَلى أنفُسِهِم و أموالِهِم و دمائهم؛۶

۰.مؤمن كسى است كه مردم او را بر جان و مال و خون خويش امين بدانند.

7
پيامبر صلى‏ الله‏ عليه ‏و‏آله:

۰.المُؤمِنُ أخُو المُؤمِنِ؛ يَكُفُّ عَلَيهِ ضَيعَتَهُ، ويَحوطُهُ مِن وَرائِهِ يَكُفُّ عَلَيهِ ضَيعَتَهُ و يَحوطُهُ مِن وَرائِهِ؛۷

۰.مؤمن، آينه و برادر مؤمن است، جلوى زيانش را مى‏گيرد و از او پشتيبانى مى‏كند.

8
پيامبر صلى‏ الله‏ عليه ‏و‏آله:

۰.في عَلائِمِ المُؤمِنِ: ألا مَن كانَ فيهِ سِتُّ خِصالٍ فَإِنَّهُ مِنهُم؛ مَن صَدَقَ حَديثُهُ، وأنجَزَ وَعدَهُ، وأدّى أمانَتُهُ وبَرَّ والِدَيهِ، ووَصَلَ رَحِمَهُ، وَاستَغفَرَ مِن ذَنبِهِ، فَهُوَ مُؤمِنٌ؛۸

۰.در بيان نشانه‏هاى مؤن: بدانيد كه هر كس داراى شش خصلت باشد، از مؤنان است: كسى كه راست گفتار باشد، به وعده‏اش عمل كند، امانتدار باشد، به پدر و مادرش نيكى كند، صله رحم به جا آورد، و از گناهش آمرزش بطلبد. چنين كسى، مؤن است.

9
پيامبر صلى‏ الله‏ عليه ‏و‏آله:

۰.ألا وإنَّ المُؤمِنَ حاكِمٌ عَلى نَفسِهِ، يَرضى لِلنّاسِ ما يَرضى لِنَفسِهِ؛۹

۰.مؤمن، داور بر خويش است؛ براى مردم همان چيزى را مى‏پسندد كه براى خود مى‏پسندد.

10
پيامبر صلى‏ الله‏ عليه ‏و‏آله:

۰.إِنَّ مَثَلَ الْمُؤْمِنِ كَمَثَلِ النَّحْلَةِ إِنْ صَاحَبْتَهُ نَفَعَكَ وَ إِنْ شَاوَرْتَهُ نَفَعَكَ وَ إِنْ جَالَسْتَهُ نَفَعَكَ وَ كُلُّ شَأْنِهِ مَنَافِعُ؛۱۰

۰.مؤمن همانند درخت خرما، همه چيزش برايت سودمند است؛ از جمله مصاحبتش، مشاوره‏اش و همنشينى‏اش.

1.۱. تهذيب الأحكام ۶ /۵۲ /۳۷.

2.۲. مشكاة الانوار ص ۱۵۷.

3.۳. مستدرك الوسائل ۱۲/۲۶۱.

4.۴. نهج الفصاحه ح ۲۲۹۲.

5.۵. اعلام الدين ص ۱۲۲.

6.۶. شهاب الأخبار ص ۴۶.

7.۷. سنن أبى داود۴/۲۸۰/۴۹۱۸.

8.۸. الأمالى صدوق ص ۳۴۷/۴۱۹.

9.۹. تاريخ دمشق ۵/۳۹۵/۱۳۱۱.

10.۱۰. شعب الايمان ۶/۵۰۴.