مردم‌شناسى
۱
پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله:
۰.اَلنّاسُ رَجُلانِ: عالِمٌ وَ مُتَعَلِّمٌ وَ لا خَيْرَ فيما سِواهُما؛۱
۰.مردم، دو گروهند: دانشمند و دانش‌اندوز و در غير اين دو، خيرى نيست.
۲
پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله:
۰.اِخْتَبِرُوا النّاسَ بِاَخْدانِهِمْ فَاِنَّ الرَّجُلَ يُخادِنُ مَنْ يُعْجِبُهُ؛۲
۰.مردم را از دوستانشان بشناسيد، زيرا انسان با كسى رفاقت مى‌كند كه او را مى‌پسندد.
۳
پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله:
۰.اَلنّاسُ يَعْمَلونَ بِالْخَيْرِ وَ اِنَّما يُعْطَونَ اُجورَهُمْ عَلى قَدْرِ عُقولِهِمْ؛۳
۰.مردم، كارهاى خير مى‌كنند، ولى پاداش آنان تنها به اندازه عقلشان عطا مى‌شود.
۴
پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله:
۰.اَلنّاسُ مَعادِنُ وَ الْعِرْقُ دَسّاسٌ وَ اَدَبُ السُّوءِ كَعِرْقِ السُّوءِ؛۴
۰.مردم، همانند معدن‌ها مختلف‌اند و اصل و نسب در انسان بسيار مؤثر است و تربيت بد، همانند اصل و نسبِ بد است.
۵
پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله:
۰.اِنَّ ابْنَ آدَمَ لَحَريصٌ عَلى ما مُنِعَ؛۵
۰.آدمى زاده به آنچه كه از آن منع مى‌شود، حريص است.
۶
امام على عليه‌السلام:
۰.اَلنّاسُ اِخْوانٌ فَمَنْ كانَتْ اُخُوَّتُهُ فى غَيْرِ ذاتِ اللّه‌ِ فَهِىَ عَداوَةٌ؛۶
۰.مردم برادرند، اما آن كه برادرى‌اش براى خدا نباشد، برادرى وى، دشمنى است.
۷
امام على عليه‌السلام:
۰.اَلنّاسُ كَالشَّجَرِ شَرابُهُ واحِدٌ وَ ثَمَرُهُ مُخْتَلِفٌ؛۷
۰.مردم، همانند درختانند كه آبشان يكى و ميوه‌هايشان گوناگون است.
۸
امام على عليه‌السلام:
۰.اَلنّاسُ اَعْداءُ ماجَهِلوُا؛۸
۰.مردم با آنچه آشنا نيستند دشمنى مى‌ورزند.
۹
امام على عليه‌السلام:
۰.اَلنّاسُ مَنْقوصونَ مَدْخولونَ اِلاّ مَنْ عَصَمَ اللّه‌ُ؛۹
۰.مردم، داراى عيب و نقص‌اند، مگر كسى كه خداوند او را حفظ كند.
۱۰
امام على عليه‌السلام:
۰.لا يَزالُ النّاسُ بِخَيْرٍ ما تَفاوَتُوا فَاِذَا اسْتَوَوا هَلَكوا؛۱۰
۰.مردم تا زمانى كه متفاوتند در خيرند، و هرگاه يكسان گردند هلاك مى‌شوند.
۱.۱. نهج الفصاحه ح ۳۱۴۵.
۲.۲. نهج الفصاحه ح ۱۰۶.
۳.۳. كنزالعمال ح ۷۰۵۲.
۴.۴. نهج الفصاحه ح ۳۱۴۶.
۵.۵. كنزالعمال ح ۴۴۰۹۵.
۶.۶. بحارالأنوار ۷۴/۱۶۵/۲۹.
۷.۷. غررالحكم ح ۲۰۹۷.
۸.۸. نهج البلاغه حكمت ۱۷۲.
۹.۹. نهج البلاغه حكمت ۳۴۳.
۱۰.۱۰. مالى شيخ صدوق ص ۵۳۱/۷۱۸.
