تجربه
۱
امام على عليهالسلام:
۰.خَيْرُ مَنْ شاوَرْتَ ذَوُو النُّهى وَالْعِلْمِ، وَ اُولُو التَّجارِبِ وَ الْحَزْمِ؛۱
۰.بهترين مشاوران، دارندگان عقل، علم، تجربه و دورانديشىاند.
۲
امام على عليهالسلام:
۰.ـ لابنهِ عليهالسلام ـ: فَبادَرْتُك بِالأَدَبِ قَبْل أَنْ يَقْسوَ قلبُكَ وَيَشتغِلَ لُبُّكَ لتَستَقْبِلَ بجِدِّ رأيِكَ من الأمرِ ما قَد كَفاكَ أهلُ التَّجارِبِ بُغيَتَهُ وتَجرِبَتَهُ، فتكونَ قد كُفِيتَ مَؤونَةَ الطَّلَبِ وعُوفِيتَ مِن عِلاجِ التَّجرِبَةِ ؛۲
۰.ـ در سفارش به فرزند بزرگوارش ـ فرمود: پيش از آن كه دلت سخت و فكرت مشغول گردد به تربيت تو پرداختم تا با انديشه استوارت به امورى كه خداوندانِ تجربه آنها را جستهاند و آزمودهاند روى آورى و بدينسان رنججستجو از تو برداشته شود و از دست زدن به تجربه معاف گردى.
۳
امام على عليهالسلام:
۰.مَن قَلّتْ تَجرِبَتُهُ خُدِعَ، مَن كَثُرَتْ تَجرِبتُهُ قَلَّتْ غِرَّتُهُ ؛۳
۰.هر كه تجربهاش اندك باشد، فريب مىخورَد و هر كه پر تجربه باشد، كمتر فريب مىخورَد.
۴
امام على عليهالسلام:
۰.مَن أحْكَمَ التَّجارِبَ سَلِمَ مِن المَعاطِبِ، مَن غَنِيَ عَنِ التَّجارِبِ عَمِيَ عنِ العَواقِبِ ؛۴
۰.هر كس بدرستى تجربه آموزد از هلاكتها جان سالم به در مىبرد و هر كس از تجارب بىنيازى جويد عواقب امور را نمىبيند.
۵
امام على عليهالسلام:
۰.رأيُ الرّجُلِ على قَدْرِ تَجرِبَتِهِ ؛۵
۰.انديشه مرد به اندازه تجربه اوست.
۶
امام على عليهالسلام:
۰.الظَّفَرُ بالحَزْمِ، والحَزْمُ بالتّجارِبِ ؛۶
۰.پيروزى با دورانديشى به دست مىآيد؛ و دور انديشى با تجارب.
۷
امام صادق عليهالسلام:
۰.لا يَطْمَعنَّ... القليلُ التَّجرِبةِ المُعْجَبُ برأيِهِ في رِئاسةٍ ؛۷
۰.... شخص كم تجربه خود رأى، هرگز نبايد به هيچ رياستى طمع بندد.
۸
امام على عليهالسلام:
۰.لولا التَّجارِبُ عَمِيَتِ المَذاهبُ، وفي التَّجارِبِ عِلمٌ مُسْتَأنَفٌ ؛۸
۰.اگر تجربهها نبود، راهها پوشيده مىماند. و در تجربه [كردن]هاست كه دانش جديد به دست مىآيد.
۹
امام على عليهالسلام:
۰.التَّجارِبُ لا تَنْقَضي، والعاقِلُ مِنها في زِيادَةٍ ؛۹
۰.تجربهها را پايانى نيست و خردمند همواره بر تجربههاى خويش مىافزايد.
۱۰
امام حسين عليهالسلام:
۰.العِلمُ لِقاحُ المَعرفةِ، وطُولُ التّجارِبِ زِيادَةٌ في العَقلِ ؛۱۰
۰.دانش، بارور كننده شناخت است و تجربههاى زياد، افزاينده خرد.
۱.۱. غرر الحكم ح ۴۹۹۰.
۲.۲. تحف العقول ص ۷۰.
۳.۳. غرر الحكم ح ۷۸۹۹ ـ ۸۰۳۸.
۴.۴. غرر الحكم ح ۸۰۴۰ ـ ۸۶۸۰.
۵.۵. غرر الحكم ح ۵۴۲۶.
۶.۶. غرر الحكم ح ۴۲.
۷.۷. الخصال ص ۴۳۴/۲۰.
۸.۸. بحار الأنوار ۷۱/۳۴۲/۱۵.
۹.۹. غرر الحكم ح ۱۵۴۳.
۱۰.۱۰. أعلام الدين ص ۲۹۸.