كار و كوشش
۱
امام سجاد عليهالسلام:
۰.خَيْرُ مَفاتيحِ الاُمورِ الصِّدقُ وَ خَيْرُ خَواتيمِهَا الْوَفاءُ؛۱
۰.بهترين شروع كارها صداقت و راستگويى و بهترين پايان آنها وفا است.
۲
امام على عليهالسلام:
۰.لَيْسَ عَمَلٌ اَحَبَّ اِلَى اللّهِ عَزَّوَجَلَّ مِنَ الصَّلاةِ، فَلا يَشْغَلَنَّكُمْ عَنْ اَوقاتِها شَىْءٌ مِنْ اُمورِ الدُّنيا؛۲
۰.هيچ عملى نزد خداوند، محبوبتر از نماز نيست، پس هيچ كار دنيايى شما را در وقت نماز به خود مشغول ندارد.
۳
امام على عليهالسلام:
۰.اَلْعَجْزُ مَعَ لُزومِ الْخَيْرِ خَيْرٌ مِنَ القُدْرَةِ مَعَ رُكوبِ الشَّرِّ؛۳
۰.ناتوانىِ همراه با خير بهتر از توانمندىِ در خدمت شر است.
۴
پيامبر صلىاللهعليهوآله:
۰.يا عَلىُّ اِذا اَرَدْتَ اَمْرا فَاسْتَخِرْ رَبَّكَ ثُمَّ ارْضَ بِما يَخيرُ لَكَ تَسْعَدْ فِى الدُّنْيا وَالآْخِرَةِ؛۴
۰.اى على! هرگاه خواستى كارى را انجام دهى از پروردگارت خير بخواه و آنگاه به آنچه او خواست خشنود باش تا در دنيا و آخرت سعادتمند گردى.
۵
امام كاظم عليهالسلام:
۰.اَ لْمُؤْمِنُ قَليلُ الْكَلامِ كَثيرُ الْعَمَلِ، وَ الْمُنافِقُ كَثيرُ الْكَلامِ قَليلُ الْعَمَلِ؛۵
۰.مؤمن كم حرف و پر كار است و منافق پر حرف و كم كار.
۶
پيامبر صلىاللهعليهوآله:
۰.كانَ رَسولُ اللّهِ صلىاللهعليهوآله جالِساً مَعَ اَصْحابِهِ ذاتَ يَوْمٍ فَنَظَر اِلى شابٍّ ذى جَلَدٍ وَ قُوَّةٍ قَدْ بَكَّرَ يَسْعى فَقالوا: وَيْحَ هذا لَوْ كانَ شَبابُهُ وَ جَلَدُهُ في سَبيلِ اللّهِ تَعالى؟ فَقالَ صلىاللهعليهوآله لا تَقولوا هذا، فَاِنَّهُ اِنْ كانَ يَسْعى عَلى نَفْسِهِ لِيَكُفَّها عَنِ الْمَسْاَ لَة وَ يُغْنيَها عَنِ النّاسِ فَهُوَ سَبيلِ اللّهِ، وَ اِنْ كانَ يَسْعى عَلى اَبَوَيْنِ ضَعيفَيْنِ اَوْ ذُرّيَّةٍ ضِعافٍ لِيُغْنيَهُمْ وَ يَكْفيَهُمْ فَهُوَ فى سَبيلِ اللّهِ و اِنْ كانَ يَسْعى تَفاخُرا وَتَكاثُرا فَهُوَ فى سَبيلِ الشَّيطانِ ؛۶
۰.روزى پيامبر صلىاللهعليهوآله، در ميان ياران خود نشسته بودند. چشمشان به جوانى چالاك و نيرومند افتاد كه از صبحگاهان، تلاش مىكرد. ياران گفتند: واى بر او! چه مىشد اگر جوانى و چالاكىاش در راه خدا بود؟ پيامبر صلىاللهعليهوآله فرمودند: چنين نگوييد. اگر او براى خود تلاش مىكند تا از مردم بى نياز شود و نزد آنان دست دراز نكند، در راه خدا كار مىكند. اگر براى پدر و مادر ناتوان و يا فرزندان ناتوان خويش تلاش مىكند، تا آنان را بىنياز و زندگىشان را اداره كند، كار او در راه خداست، ولى اگر براى ثروتاندوزى و فخر فروشى تلاش مىكند، كار او در راه شيطان است.
۷
امام صادق عليهالسلام:
۰.لَسْتُ اُحِبُّ اَنْ اَرَى الشّابَّ مِنْكُمْ اِلاّ غادياً فى حالَيْنِ: اِمّا عالِماً اَوْ مُتَعَلِّما، فَاِنْ لَمْ يَفْعَلْ فَرَّطَ، فَاِنْ فَرَّطَ ضَيَّعَ، وَ اِنْ ضَيَّعَ اَثِمَ، وَ اِنْ اَثِمَ سَكَنَ النّارَ وَ الَّذى بَعَثَ مُحَمَّدا بِالْحَقِّ ؛۷
۰.دوست ندارم جوانانِ شما را جز در دو حالت ببينم: دانشمند يا دانشاندوز. اگر جوانى چنين نكند، كوتاهى كرده و اگر كوتاهى كرد، تباه ساخته و اگر تباه ساخت، گناه كرده است و اگر گناه كند، سوگند به آن كس كه محمّد صلىاللهعليهوآله را به حق برانگيخت، دوزخنشين خواهد شد.
۸
امام حسين عليهالسلام:
۰.اَ يُّهَا النّاسُ نافِسوا فِى الْمَكارِمِ وَ سارِعوا فِى الْمَغانِمِ وَ لا تَحْتَسِبوا بِمَعْروفٍ لَمْ تَجْعَلوا... ؛۸
۰.اى مردم در خوبىها با يكديگر رقابت كنيد و در كسب غنائم (بهره گرفتن از فرصتها) شتاب نماييد و كار نيكى را كه در انجامش شتاب نكردهايد، به حساب نياوريد.
۹
امام صادق عليهالسلام:
۰.ما ضَعُفَ بَدَنٌ عَمّا قَويَتْ عَلَيْهِ النِّيَّةُ؛۹
۰.اگر اراده قوى باشد، هيچ بدنى براى انجام دادن كار، ناتوان نيست.
۱۰
امام على عليهالسلام:
۰.لا تُنالُ نِعمَةٌ إلاَّ بَعْدَ أذىً؛۱۰
۰.هيچ نعمتى جز با رنج و زحمت به دست نمىآيد.
۱.۱. بحارالأنوار ۷۸/۱۶۱.
۲.۲. خصال ص ۶۲۱/۱۰.
۳.۳. غررالحكم ح۱۹۷۳.
۴.۴. ميراث حديث شيعه۲/۳۳/۱۱۳.
۵.۵. تحف العقول ص۳۹۷.
۶.۶. المحجّة البيضاء ۳/۱۴۰.
۷.۷. الأمالى طوسى ص ۳۰۳/۶۰۴.
۸.۸. بحارالأنوار ۷۸/۱۲۱/۴.
۹.۹. من لايحضرهالفقيه۴/۴۰۰/۵۸۵۹.
۱۰.۱۰. مواعظ صدوق ص ۷۷.