مقـدمـه

امر به معروف و نهى از منكر برجسته ترين، بارزترين و گرامى ترين واجب در بين واجبها مى باشد هدف تمام انبياء و اولياء اصلاح جامعه بشرى بوده است و مؤثرترين ابزار براى رسيدن به اين هدف بزرگ امر به معروف و نهى از منكر است.
قرآن كريم به كرّات به اهميت اين فريضه اشاره نموده و آمرين به معروف و نهى كنندگان از منكر را از صالحين، رستگاران و بهترين امّت مى داند.
در روايات امر به معروف و نهى از منكر سبب امنيت، آبادانى، حلال شدن درآمدها، برپائى واجبات و اصلاح امور دين و دنيا معرفى شده است.
بيان رسا و تعبير زيباى امير سخن اميرالمؤمنين عليه السلاماين است كه: «تمام كارهاى نيك حتى جهاد در راه خدا در برابر به معروف و نهى از منكر همانند رطوبت دهان (قطره اى) است در برابر دريا»
امر به معروف و نهى از منكر شيوه انبياء و اولياء است و كسى راه آنان را مى پيمايد كه امر به معروف و نهى از منكر كند. مضمون بعضى از روايات اين است كه: كسانيكه با امر به معروف بدنبال رشد جامعه و توسعه ايمان و كار نيك مى باشند و با نهى از منكر بينى فاسقان را به خاك ماليده و از سقوط جامعه جلوگيرى مى كنند خليفه و جانشين خدا و پيامبر در زمين هستند و اهداف الهى بوسيله آنها در جامعه تحقق پيدا مى كند.
آرى خداوند راضى نيست كه در زمين معصيت شود و اولياى او ساكت بمانند.
افراد ساكتى كه در برابر خلافكار هيچ گونه عكس العملى نشان نمى دهند مردگانى هستند زنده نما.
و بايد توجه داشت كه اگر مردم در برابر منكرات سكوت كنند قهر خداوند همه را فرا خواهد گرفت زيرا منكر مثل آتشى است كه اگر با نهى خاموش نشود همه چيز را مى سوزاند.
در مواعظه عيسى عليه السلام آمده است كه: اگر برادرت را ديدى كه گناه مى كند و او را نهى نكردى مطمئن نباش كه در گناه او شريك نشده اى.
و كوتاه سخن اينكه امر به معروف و نهى از منكر نشانه غيرت دينى و احساس مسؤليت است، باشد كه با توفيقات الهى كه به اين مهم بپردازيم تا از اين رهگذر هـم بر ايمان خويش بيفزائيم و هم در اصلاح جامعه سهيم باشيم.

محمّد رضائى
رجب المرجب ۱۴۲۱

بخش اول
اهميت امر به معروف و نهى ازمنكر

جانشين خدا و رسول
۱ عَنْ رَسُولِ اللّه صلي الله عليه و آله: مَنْ اَمَرَ بَالْمَعْرُوفِ وَ نَهى عَنْ المُنْكَرِ فَهُو خَليفَةُ اللّه ِ فى أَرْضِهِ و خَليفَةُ رَسُولِ اللّه ِ. [تفسير مجمع البيان، ج 1، ص 484؛ ذيل آيه 104 آل عمران]
رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمودند: كسى كه امر به معروف و نهى از منكر كند جانشين خدا و پيامبر در روى زمين است.

بـرتـر از جـهاد
۲ عَنْ أَميرِالمُؤمِنين عليه السلام: وَمَا أَعْمَالُ الْبِرِّ كُلُّهَا وَالْجِهَادُ فِيسَبِيلِ اللّه ِ، عِنْدَ الْأَمْرِ بِالْمَعْرُوفِ وَالنَّهْيِ عَنِ الْمُنْكَرِ، إِلاَّ كَنـَفْثَةٍ فِي بَحْـرٍ لُـجِّيٍّ. [نهج البلاغه، كلمات قصار، 374.]
على عليه السلام فرمودند: تمام كارهاى نيك و حتى جهاد در راه خدا در برابر امر به معروف و نهى از منكر چون آب دهان است در برابر درياى پهناور.

بهـترين كار مــردم
۳ عَنْ أَميرِالمُؤمِنين عليه السلام: اَلاَْمْـرُ بِـالْمَعْـرُوفِ اَفْضَلُ اَعْمالِ الْخَلْقِ [غرر الحكم موضوعى، ج 2، ص 100]
على عليه السلام فرمودند: بهترين كار مردم امر به معروف مى باشد.

بهـترين مــردم
۴ عَنْ رَسُولِ اللّه ِ صلي الله عليه و آله: ...آمُرُهُمْ بِالمَعْرُوفِ وَ أَنْهاهُمْ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ أَتـْقـاهـُـمْ لِلّهِ. [مجمع البيان، ج 1، ص 484؛ ذيل آيه 104 آل عمران.]
مردى خدمت پيامبراكرم صلي الله عليه و آلهآمد: در حالى كه حضرت بر فراز منبر بود ـ آمد و پرسيد مَنْ خَيرُالنّاسِ بهترين مردم كيست؟ پيامبر صلي الله عليه و آله فرمودند: آن كس كه از همه بيشتر امر به معروف و نهى از منـكر كند و آن كس كه از همه پرهيزگارتر باشد.

هم رتبـه شهـيدان
۵ عَنْ رَسُولِ اللّه صلي الله عليه و آله: أَلا اُخْبِرُكُمْ عَنْ اَقْوامٍ لَيْسُوا بِأَنْبِياء وَ لا شُهدَاء تَغْبِطُـهُمْ النّاسُ يَـوْمَ الْقِـيامَةِ ... يَأْمُرُونَهُمْ بِما يُحِّبُ اللّه ُ وَ يَنْهَوْنَهُمْ عَمّا يَكْرَهُ اللّه ُ. [مستدرك الوسائل، ج 12، ص 182]
رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمودند: گروهى هستند كه نه پيامبرند و نه شهيد ولى مردم به مقامى كه خداوند به خاطر امر به معروف و نهى از منكر به آنان عطا فرموده غبطه مى خورند.

پـايه واجـبات
۶ عَنْ الباقِرِ عليه السلام: اِنَّ الأمرَ بِالمَعْرُوفِ وَ النَّهْىَ عَنِ الْمُنكَرِ فَريَضَةٌ عـَظيمَةٌ بِهـا تـُقامُ الفـَرائِضُ وَ تَأْمَنُ المَذاهِبُ وَ تَحِلُّ المَكاسِبُ وَ تَرُدُّ الْمَظـالِمُ وَ تَعْمـُر الأرْضُ [وسائل الشيعه، ج 11، ص 395، ح 6.]
امام باقر عليه السلام فرمودند: امر به معروف و نهى از منكر دو واجب بزرگ الهى مى باشند كه ساير واجبات با آنها بر پا مى مانند و بوسيله اين دو راهها امن و كسب و كار مردم حـلال مى شود. با اين دو واجب است كه داد ستمديدگان ستانده مى شود و زمين آباد مى گردد.

اقسـام جـهاد
۷ قالَ رَسولُ اللّه ِ صلي الله عليه و آله: وَالْجِهَادُ مِنْهَا عَلَى أَرْبَعِ شُعَبٍ: عَلَى الْأَمْرِ بِالْمَعْرُوفِ، وَالنَّهْيِ عَنِ الْمُنْكَرِ، وَالصِّدْقِ فِيالْمَوَاطِنِ، وَشَنْآنِ الْفَاسِقِينَ [نهج البلاغه،كلمات قصار، 31]
رسول اكرم صلي الله عليه و آله فرمودند: جهاد بر چهار قسم است: ۱ ـ امر به معروف ۲ ـ نهى از منكر ۳ ـ راستى در هنگامه شكيبائى ۴ ـ دورى از گناهكار.

غـيرت مـؤمـن
۸ عَن أبى عَبْدِاللّه عليه السلام: حَسْبُ الْمؤْمِنِ غَيْراً إِذا رَأى مُنْكَراً اَنْ يَعْلَمَ اللّه ُ مِنْ نِيَّـتِهِ أَنـَّهُ لَهُ كارِهٌ. [وسائل الشيعه، ج 11، ص 409، ح 1]
امام صادق عليه السلام فرمودند: در غيرتمندبودن مؤمن همين بس كه هرگاه كار زشت و ناپسندى مشاهده كرد خداى متعال از نيّتش در مورد ناخوش داشتن آن منكر آگاه باشد.

ايـن چـنين بـاش
۹ عَنْ أَميرِالمُؤْمِنين عليه السلام: كُنْ بِالْمَعْرُوفِ آمِراً وَ عَنِ المـُنْكَرِ ناهِياً وَلِمَنْ قَطَعَكَ واصِلاً وَلِمَنْ حَرمَكَ مُعْطِياً. [غرر الحكم موضوعى، ج 1، ص 99.]
على عليه السلام فرمودند: به كار نيك امر كن و از منكر (كار زشت) بازدار، و با كسى كـه از تو بريـده پيـوند كن، و به كسى كه تو را محروم كرده عطا كن.

سفارش حضرت امير عليه‌السلام
۱۰ قَالَ أَميرُالمُؤْمِنين عليه السلام: اُوصـيكَ بِتَقْـوَى اللّه ِ... وَ الأمرِ بِالْمَعرُوفِ وَ الْنَّهىِ عَنِ المُنكَرِ. [تحف العقول، ص 224.]
على عليه السلام در وصيّت به فرزند بزرگوارشان امام حسن عليه السلامفرمودند: تـو را بـه تقــواى الهى... وامر به معروف و نهى از منكر سفارش مى كنم.

بخش دوم
شيوه و مراتب امر به معروف و نهى از منكر

سـخن زيــبا
۱۱ عَنْ أَميرِالمُؤمِنين عليه السلام: أصـْلِـحِ الْمُسى ءَ بِحُسْنِ فِعـالِكَ وَ دُلَّ عَلَى الْخَيْرِ بِجَميل مَقالِكَ. [غررالحكم موضوعى، ج 1، ص 99]
امام على عليه السلام فرمودند: آدم بدكار را به وسيله كارِنيك خود اصـلاح كن، وباسخن زيبايت ديگران را به كارخير رهنمون باش.

سفارش رسول اكرم صلى‌الله‌عليه‌و‌آله
۱۲ عَنْ أَميرِالمُؤمِنين عليه السلام: أَمـَرَنـا رَسـُولُ اللّه ِ صلي الله عليه و آله اَنْ نُلْقِىَ اَهْلَ المَعاصى بِوُجُوهٍ مُكْفَهِّرةٌ. [وسائل الشيعه، ج 11، ص 413، ح 1]
على عليه السلام فرمودند: رسـول خـدا صلي الله عليه و آله به ما امـر فرمـودند كـه با گنهكاران با چهره اى درهم كشيده برخورد كنيم.

اوصاف آمر به معروف
۱۳ عَنْ أَبى عَبْدِاللّه عليه السلام: اِنّما يَأْمُرُ بِالْمَعْرُوفِ وَ يَنْهى عَنِ الْمُنْكَرِ، مَنْ كانَتْ فيه ثـَلاثُ خِصـالٍ: عامِلٌ بِما يَأْمَرُ بِهِ تارِكٌ لِما يَنْهى عَنْهُ عـادِلٌ فيما يَأْمـُرُ عـادِلٌ فيما يَنْهى، رَفيـقٌ فيما يَأْمـُرُ رَفيـقٌ فيما يَنْهى. [وسائل الشيعه، ج 11، ص 419، ح 3]
امام صادق عليه السلام فرمودند: كسى مى توانـد امر به معروف و نهى از منكر كند كه داراى سه صفت باشد: ۱ ـ به آنچه امر مى كند عمل كند و از آنچه نهى مى كند اجتناب نمايد. ۲ ـ در امر كردن و نهى نمودن ميانه روى را پيشه خود كند. ۳ ـ از روى دلسوزى و مهربـانى و با مـدارا امـر و نهى كند.

اوصـاف منـافقـين
۱۴ عَنْ عَلِىِ بْنِ الحُسَيْنِ عليهماالسلام: اَلْمُنافِقُ يَنْهى وَ لا يَنْتَهى وَ يَأْمُرُ بِمالا يَأْتى [وسائل الشيعه، ج 11، ص 419، حديث 5.]
امام سجاد عليه السلام فرمودند: منافق از كار زشت نهى مى كند، امـا خـود از آن اجتناب نمى كند و به كار خوب سفارش مى كند، اما خـود انجـام نمى دهـد.

آمرى كه ملعون است
۱۵ عَنْ أَميرِالمُؤمِنين عليه السلام: لَعَنَ اللّه ُ اَلاْمِرينَ بِالْمَعْرُوفِ التّارِكينَ لَهُ وَ النـّاهينَ عَنْ المُنْـكْرِ الْعـامِلينَ بِـهِ. [وسائل الشيعه، ج 11، ص 420، حديث 9]
حضرت على عليه السلام مى فرمودند: كسانى كه مردم را به كارهاى نيك امر مى كنند و خود آن را انجام نمى دهند و كسانى كه مردم را از كارهاى زشت باز مى دارند اما خود مرتكب آن مى شوند مورد لعن و نفرين الهى هستند.

انسـان وارونـه
۱۶ عَنْ أَميرِالمُؤمِنين عليه السلام: مَنْ لَمْ يَعْرِفْ بِقَلْبِهِ مَعْروُفاً وَ لَمْ يُنْكِرْ مُنْكَراً قـُلِبَ فَجـُعِلَ اَعْـلاهُ اَسْفـَلَهُ. [وسائل الشيعه، ج 11، ص 406.]
حضرت على عليه السلام فرمودند: كسى كه قلباً موافق كار نيك نباشد و از كار بد منضجر نباشد انسان وارونه اى است كه بجاى آنكه عقل بر او حاكم باشد هوى وهوس بر او حاكم است.

پذيراى معروف باشيد
۱۷ عَنْ أَميرِالمُؤمِنين عليه السلام: اِئْـتَمِرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ أْمـُرُوا بِهِ وَ تَناهَوْا عَنْ المُنْكَرِ وَ انْهَوْا عَنْهُ. [غرر الحكم موضوعى، ج 1، ص 99.]
على عليه السلام فرمودند: پذيراى معـروف باشيد و به آن نـيز دسـتور بدهيد و بپذيريد نهى از منكر را و خود نيز از آن نهى كنيد.

انـكار قـلبى
۱۸ عَنْ أَميرِالمُؤمِنين عليه السلام: اِذا رَأى اَحـَدُكـُمْ المـُنـْـكَر وَ لَمْ يَسْتَطِعْ اَنْ يُنـْكِرَهُ بِيَدِهِ وَ لِسانِهِ وَ اَنْكَرَهُ بِقَلْبِهِ وَ عَلِمَ اللّه ُ صِدْقَ ذلِكَ مِنْهُ فـَقـَدْ أَنـْـكَـرَهُ. [غرر الحكم موضوعى، ج 2، ص520]
على عليه السلام فرمودند: هرگاه يكى از شما كارزشت و ناپسندى را مشاهده كرد وتوان آنكه با دست و زبان از آن جلوگيرى كند ندارد اما با دل خود آن را انكار كند و خداوند از نيّت صادقانه او آگاه باشد، آن كار ناپسند را به حقيقت انكار كرده است.

بهترين نيكى به مادر
۱۹ عَنْ رَسُولِ اللّه ِ صلي الله عليه و آله: قَيْدِّها فَاِنَّك لا تَبُرُّها بِشَى ءٍ أَفْضَلَ مِنْ أَنْ تَمْنَعَها مِن محارِمِ اللّه ِ عَزَّوَجَّلَ. [وسائل الشيعه، ج 18، ص 415]
شخصى نزد پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله آمد و گفت مادرم مرتكب گناه مى شود. رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمودند: او را ببند كه بهترين نيـكى در حـق او منـع او از گـنـاه اسـت.

اوّل ترك بعد نهى
۲۰ عَنْ أَميرِالمُؤمِنين عليه السلام: ... وَ انْهَوْا غَيْرَكُمْ عَنِ الْمُنكَرِ وَ تَناهَوْا عَنْهُ فـَإِنَّمـا أُمِـرتُمْ بِالنَّهىِ بَعـْدَ التـَّناهِى. [نهج البلاغه خطبه 104]
اميرالمؤمنين على عليه السلام فرمودند: ... ديگران را از منكر باز داريد و خود نيز از آن دورى كنيد زيرا شما مأمور شده ايد كه اوّل خودتان منكر را ترك كنيد بعد نهى از منكر نمائيد.

بخش سوم
نتيجه و ثمرات امر به معروف و نهى از منكر

راهنـمائى به نيكى
۲۱ عَنْ رَسُولِ اللّه ِ صلي الله عليه و آله: أَلدّالُّ عَلَى الْخَيْرِ كَفاعِلِهِ. [وسائل الشيعه، ج 11، ص 398]
رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمودند: كسى كه ديگران را به كار نيك راهنمائى كند گـويـا خـود آن را انـجـام داده اسـت.

ثمره امر به معروف
۲۲ عَنْ عَلى عليه السلام: اُؤْمُر بِالْمَعْرُوفِ تَكُنْ مِنْ اَهْلِهِ. [غرر الحكم موضوعى، ج 1، ص 99]
على عليه السلام فرمودند: امر به معروف كن تا از اهل معروف شوى.

راهنـمائى به خير
۲۳ عَنْ رَسُولِ اللّه ِ صلي الله عليه و آله: مـَنْ اَمَرَ بِمَعْرُوفٍ أَوْ نَهى عَنْ مُنـْكَرٍ أَوْدَلَّ عَلى خَيْرٍ اَوْ أَشارَ بِهِ فَهُوَ شَريكٌ. [وسائل الشيعه، ج 11، ص 398.]
رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمودند: هركس ديگرى را به كار نيكى امر كند يا او را از كار زشتى باز دارد يا اينكه او را به خيرى راهنمائى نمايد و يا اشاره به امر خيرى داشته باشد در آن كارنيك شريك خواهد بود.

سلامت دنيا و آخرت
۲۴ عَنْ أَميرِالمُؤمِنين عليه السلام: مَنْ كانَ فيه ثَلاثٌ سَلِمَتْ لَهُ الدُّنيا وَ الاْخِرَةُ: يـَأْمُرُ بِالْمـَعْرُوفِ وَ يـَأْتـَمِرُ بِـهِ وَ يَنْهى عَنِ المْنُكَرِ وَيَنْتَهى عَنْهُ وَ يُحافِظُ عَلى حُدُودِاللّه ِ جَلَّ وَ عَلا. [غررالحكم موضوعى،ج1،ص100]
على عليه السلام فرمودند: كسى كه سـه چيز در او باشد، دنيـا و آخرتش سـالم مى مـاند: ۱. امر به معروف كند و خود نيز پذيراى آن باشد. ۲. نهى از منكر كند وخود نيز پذيرا باشد. ۳. حدود الهى را نگهدارى كند

پشتيبانى از مؤمنان
۲۵ عَنْ أَميرِالمُؤمِنين عليه السلام: مَنْ اَمَرَ بَالْمَعْرُوفِ شَّد ظُهُورَ الْمُؤْمِنينَ [غرر الحكم موضوعى، ج 2، ص 22]
على عليه السلام فرمودند: كسى كه امـر به معـروف كـند پشتِ مؤمنان را محكم كرده است.

عــزّت الـهى
۲۶ عَنْ اَبىجَعْفَر عليه السلام: اَلْأَمْرُبِاْلمَعْرُوفِ وَالنَّهىٌ عَنِ الْمُنْكَرِ خـُلقـانِ مِـنْ خـُلْـقِ اللّه ِ فَمَنْ نَصَرَهُما أَعـَزَّهُ اللّه ُ وَ مَنْ خَذَ لَهُما خـَذَلَهُ اللّه ُ. [وسائل الشيعه، ج 11، ص 398]
امام باقر عليه السلام فرمودند: امر به معـروف و نهى از منـكر، دو خصلت از خصلتهاى خداوند مى باشد، هركس آن دو را يارى كند، خداوند او را عزيز و آقا گرداند و هر كس آن دو را خوار نمايد، خداوند او را خوار و ذليل گرداند.

اتمـام امــور
۲۷ عَن أَميرِالْمُؤْمِنين عليه السلام: اِنَّ اِسْتِتْمامَ الاُمُورِ عِنْدَ اللّه ِ تَبارَكَ وَ تَعالى الأَمْرُ بِالْمَعْرُوفِ وَ الْنَّهىُ عَنِ المُنْكَرِ. [وسائل الشيعه، ج 11، ص 419]
على عليه السلام فرمودند: اتمـام امـور و كارها نـزد خـدا با امر به معروف ونهى از منكر است.

بهـترين انفـاق
۲۸ عَنْ رَسُولِ اللّه صلي الله عليه و آله: وَ الَّـذى نَفْسى بِيـَدهِ ما اُنْفِقَ مِنْ نَفَقَةٍ أَحَّبُ مِنْ قَوْلِ الْخَيْرِ. [وسائل الشيعه، ج 11، ص 397]
رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمودند: قسـم به خــدا كـه هيچ انفاقى بهتر از امر به معروف نيست.

خوار كردن فاسـقان
۲۹ عَنْ أَميرِالْمُؤْمِنين عليه السلام: مَنْ نَهى عَنْ المُنْكَرِ اَرْغَمَ انُوُفَ الْفاسِقين [غرر الحكم موضوعى، ج 2، ص 521]
على عليه السلام فرمود: كسى كـه نـهى از منـكر كـند بينى فاسقان و گنهكاران را به خاك ماليده است (و آنها را خوار و خفيف گردانده است)

نجـات يافتـگان
۳۰ عَنْ أَبى عَبْدَاللّه عليه السلام: فى قَولِهِ تَعالى «فَلَمّا نَسُوا ما ذُكِّرُوا بِهِ أَنْجَيْنَا الَّذينَ يَنْهَونَ عَنِ السُّوءِ»[ . سوره اعراف / آيه 165.] قالَ: صِنْفٌ ائْتَمَروُا وَ أَمَرُوا فَنَجَوْا. [وسائل الشيعه، ج 11، ص 418.]
امام صادق عليه السلام در مورد نجات يافتگان در اين آيه شريفه مى فرمايند: آنها كسانى بودند كه از كارهاى نيك پيروى مى كردند و مردم را نيز به آن امر مى نمودند.

بخش چهارم
عاقبت ترك امر به معروف و نهى از منكر

اعلان جنگ با خدا
۳۱ عَنِ الرِّضا عليه السلام: كانَ رَسُولُ اللّه ِ صلي الله عليه و آله يَقُولُ: إِذا اُمـَّتى تَواكَلَتِ الْأَمـْرَ بِاْلمـَعْرُوفِ وَالنَّهىَ عَنِ الْمُنْكَرِ فَلْيَأْذَنوُا بِوِقاعٍ مِنَ اللّه ِ. [وسائل الشيعه، ج 11، ص 394]
امام رضا عليه السلام فرمود: رسول خدا صلي الله عليه و آله همواره مى فرمودند: هرگاه امّت من از انجام امر به معروف و نهى از منكر سرپيچى كنند و آن را به يكديگر واگذار نمايند، گويا با خـداوند اعـلان جنگ داده اند.

مـؤمن بى ديـن
۳۲ عَنْ رَسُولِ اللّه صلي الله عليه و آله: اِنَ اللّه َ عَزَّوَجَلَّ لَيُبْغِضُ الْمُؤْمِنَ الْضَعيفَ الَّذى لادينَ لَهُ، فَقيلَ: وَ ما الْمُؤْمِنُ الْضَعْيفُ الَّذى لادينَ لَهُ؟ قالَ صلي الله عليه و آله: اَلَّذى لايَنْهى عَنِ المُنْكَرِ. [وسائل الشيعه، ج 11، ص 397]
رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمودند: خداوند مورد غضب خود قرار مى دهد مؤمن ضعيفى را كه دين نـدارد. سؤال شد مقصود چه كسى مى باشد فرمودند: كسى كه نهى از منكر نكند.

فراگير شدن عذاب الهى
۳۳ عَنْ رَسُولِ اللّه ِ صلي الله عليه و آله: لَتَأْمُرُنَّ بِاَلْمَعْرُوفِ وَ لَتَنهُنَّ عَنِ المُنكَرِ أَوْ لَيَعُـمَّنـَّـكُمْ عـَذابُ اللّه ِ. [وسائل الشيعه، ج 11، ص 407]
رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمودند: امر به معروف كنيد و از كارهاى زشـت نهى كنيد وگرنه عـذاب خدا همه شـما را فراخواهد گرفت.

راضى به ظلم ظالم است
۳۴ عَنْ أَميرِالمُؤْمِنين عليه السلام: اَلْعامِلُ بِالْظُلْمِ وَ الرّاضى بِه ِ وَ المْعُينُ عَلَيْه ِ شُـرَكاءُ ثـَلاثـَةٌ. [وسائل الشيعه، ج 11، ص 410، حديث 6]
على عليه السلام فرمودند: كسى كه ظلم مى كند و كسى كه راضى به ظلم كردن باشد و كسى كه كمك به ظالم مى كند هر سه شركاء ظلم محسوب مى شوند.

مردگان زنـده‌نمـا
۳۵ عَنْ اَميرِالمُؤْمِنين عليه السلام: وَ مِنْهُمْ تارِكٌ لاِءنْكارِ المُنْكَرِ بِقَلْبِهِ وَ لِسانِهِ وَ يَدهِ فـَذلِكَ مَيـِّتُ الأَحْـياءِ [غررالحكم موضوعى، ج 2، ص 521]
على عليه السلام فرمودند: گروهى از مردم مبارزه با منكر را با دل و زبان و دست ترك مى كنند (در برابر خلافكار هيچ گونه عكس العملى نشان نمى دهند) پس اينها در حقيقت مردگانى زنده نما هستند.

مـؤمـن ضعـيف
۳۶ عَنْ رَسُولِ اللّه ِ صلي الله عليه و آله: اِنَّ اللّه َ يُبْغِضُ الْمُؤْمِنَ الضَّعيفَ الَّذى لازِبْرٌ[ . عقل.] لَهُ وَ هـُو الَّذى لايَنْهى عَنِ الْمُنْـكَرِ. [وسائل الشيعه، ج 11، ص 399]
رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمودند: كسى كه نهى از منكر نكند مورد غضب خداوند قرار مى گيرد و ايمانش ضعيف است و از عقل بهره اى نـدارد.

بركت از ميان مى‌رود
۳۷ عَنْ النَّبِيّ صلي الله عليه و آله: لاتَزالُ اُمَّتي بِخَيْرٍ ما أُمِروُا بِالمَعرُوفِ وَنَهَوا عَنْ الْمُنكَرِ وَتَعاوَنُوا عَلى البِرِّ فَإذا لَمْ يَفْعَلُوا ذلِكَ نُزِعَتْ عَنهُمْ الْبَرَكاتُ. [مستدرك الوسائل، ج 12، ص 181]
پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله فرمودند: همواره امت من در خير و خوبى بسر خواهند برد مادامى كه امر به معروف و نهى از منكر نموده و در كارهاى نيك همكارى داشته باشند و اگر اين امور را ترك كنند بركت از ميان آنان خواهد رفت.

دشمنى بـا خـدا
۳۸ عَنْ الصادقِ عليه السلام: اِذا رَأى الْمُنكَرَ فَلَمْ يُنكِرَهُ وَ هوُ يَقْدِرُ عَلَيْهِ، فـَقـَدْ أَحـَبَّ أَنْ يـُعْصَى اللّه ُ، وَ مَنْ أَحَبَّ اَنْ يُعْصَى اللّه ُ فَقَدْ بارَزَ اللّه َ بِالْعَداوةِ. [مستدرك الوسائل، ج 12، ص 177]
امام صادق عليه السلام فرمودند: كسى كـه توانـائى نـهى از منـكر را داشـته باشـد و نهى از منـكر نكـند، دوست دارد كه خـداوند اطـاعت نشـود، و كسى كه نافرمانى خـدا را دوست داشته باشد، آشكارا بـا خـداوند دشمنى كرده است.

مـردم نـاپسـند
۳۹ قالَ رسُولُ اللّه ِ صلي الله عليه و آله: بِئْسَ الْقـَومُ قـَوْمٌ لا يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ لا يَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ [بحارالانوار، ج 22، ص 311]
رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمودند: بد مـردمى هســتـند كسـانى كـه امر به معروف ونهى از منكر نمى كنند.

دعا مستجاب نمى‌شود
۴۰ عَنْ أَميرِالمُؤْمِنين عليه السلام: لا تَتْرُكُوا الأمْرَ بِالْمَعرُوفِ وَ النَّهىَ عَنِ الْمُنكَرِ فَيُـوَلّى عَلَـيْكُمْ أَشْـرارُكُـمْ ثُمَّ تَدْعُونَ فَلا يُستَجابُ لَكُمْ. [نهج البلاغه، نامه 47]
على عليه السلام فرمودند: امر به معروف و نهى از منكر را ترك نكنيد زيرا در اين صورت افراد نادرست برشما مسلط مى گردند آنگاه دعا مى كنيد و دعايتان مستجاب نمى شود.