1- پايه هاى اسلام
قال الباقر عليه السلام:
بنى الاسلام على خمسة أشياء، على الصلوة و الزكاة و الحج و الصوم و الولايه.
امام باقر عليه السلام فرمود: اسلام بر پنج چيز استوار است، برنماز و زكات حج و روزه و ولايت (رهبرى اسلامى).فروع كافى، ج 4 ص 62، ح 1
2- فلسفه روزه
قال الصادق عليه السلام:
انما فرض الله الصيام ليستوى به الغنى و الفقير.
امام صادق عليه السلام فرمود: خداوند روزه را واجب كرده تا بدين وسيله دارا و ندار (غنى و فقير) مساوى گردند.من لا يحضره الفقيه، ج 2 ص 43، ح 1
3- روزه آزمون اخلاص
قال اميرالمومنين عليه السلام:
فرض الله ... الصيام ابتلاء لاخلاص الخلق
امام على عليه السلام فرمود: خداوند روزه را واجب كرد تا به وسيله آن اخلاص خلق را بيازمايد.
نهج البلاغه، حكمت 252
4- روزه ياد آور قيامت
قال الرضا عليه السلام:
انما امروا بالصوم لكى يعرفوا الم الجوع و العطش فيستدلوا على فقر الاخر.
امام رضا عليه السلام فرمود:
مردم به انجام روزه امر شدهاند تا درد گرسنگى و تشنگى را بفهمند و به واسطه آن فقر و بيچارگى آخرت را بيابند.
وسائل الشيعه، ج 4 ص 4 ح 5 علل الشرايع، ص 10
5- روزه زكات بدن
قال رسول الله صلى الله عليه و آله:
لكل شيئى زكاة و زكاة الابدان الصيام.
رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود:براى هر چيزى زكاتى است و زكات بدنها روزه است.
الكافى، ج 4، ص 62، ح 3
6- روزه سپر آتش
قال رسول الله صلى الله عليه و آله:
الصوم جنة من النار.
رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: روزه سپر آتش (جهنم) است، يعنى بواسطه روزه گرفتن انسان از آتش جهنم در امان خواهد بود
الكافى، ج 4 ص 162
7- اهميت روزه
قال رسول الله صلى الله عليه و آله:
الصوم فى الحر جهاد.
رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود:روزه گرفتن در گرما، جهاد است.
بحار الانوار، ج 96، ص 257
8- روزه نفس
قال اميرالمومنين عليه السلام:
صوم النفس عن لذات الدنيا انفع الصيام.
اميرالمومنان على عليه السلام فرمود:روزه نفس از لذتهاى دنيوى سودمندترين روزه ها است.
غرر الحكم، ج 1 ص 416 ح 64
9- روزه واقعى
قال اميرالمومنين عليه السلام:
الصيام اجتناب المحارم كما يمتنع الرجل من الطعام و الشراب.
امام على عليه السلام فرمود:روزه پرهيز از حرامها است همچنانكه شخص از خوردنى و نوشيدنى پرهيز مى كند.
بحار ج 93 ص 249
10- برترين روزه
قال اميرالمومنين عليه السلام :
صوم القلب خير من صيام اللسان و صوم اللسان خير من صيام البطن.
امام على عليه السلام فرمود:روزه قلب بهتر از روزه زبان است و روزه زبان بهتر از روزه شكم است.
غرر الحكم، ج 1، ص 417، ح 80
11- روزه چشم و گوش
قال الصادق عليه السلام :
اذا صمت فليصم سمعك و بصرك و شعرك و جلدك.
امام صادق عليه السلام فرمود:آنگاه كه روزه مى گيرى بايد چشم و گوش و مو و پوست تو هم روزه دار باشند، يعنى از گناهان پرهيز كند.
الكافى ج 4 ص 87، ح 1
12- روزه اعضا و جوارح
عن فاطمه الزهرا سلام الله عليها :
ما يصنع الصائم بصيامه اذا لم يصن لسانه و سمعه و بصره و جوارحه.
حضرت زهرا عليها السلام فرمود:روزه دارى كه زبان و گوش و چشم و جوارح خود را حفظ نكرده روزه اش به چه كارش خواهد آمد.
بحار، ج 93 ص 295
13- روزه ناقص
قال الباقر عليه السلام :
لا صيام لمن عصى الامام و لا صيام لعبد ابق حتى يرجع و لا صيام لامراة ناشزة حتى تتوب و لاصيام لولد عاق حتى يبر.
امام باقر عليه السلام فرمود: روزه اين افراد كامل نيست،
1 - كسى كه امام (رهبر) را نافرمانى كند.
2 - بنده فرارى تا زمانى كه برگردد.
3 - زنى كه اطاعتشوهر نكرده تا اينكه توبه كند.
4 - فرزندى كه نافرمان شده تا اينكه فرمانبردار شود.
بحار الانوار ج 93، ص 295.
14- روزه بى ارزش
قال اميرالمومنين عليه السلام:
كم من صائم ليس له من صيامه الا الجوع و الظما و كم من قائم ليس له من قيامه الا السهر و العناء.
امام على عليه السلام فرمود:چه بسا روزه دارى كه از روزهاش جز گرسنگى و تشنگى بهره اى ندارد و چه بسا شب زنده دارى كه از نمازش جز بيخوابى و سختى سودى نمى برد.
نهج البلاغه، حكمت 145
15- روزه و صبر
عن الصادق عليه السلام:
فى قول الله عزوجل ، واستعينوا بالصبر و الصلوة قال: الصبر، الصوم.
امام صادق عليه السلام فرمود: خداوند عزو جل كه فرموده است: از صبر و نماز كمك بگيريد صبر، روزه است.
وسائل الشيعه، ج 7 ص 298، ح 3
16- روزه و صدقه
قال الصادق عليه السلام:
صدقه درهم افضل من صيام يوم.
امام صادق عليه السلام فرمود : يك درهم صدقه دادن از يك روز روزه مستحبى برتر و والاتر است.
وسائل الشيعه، ج 7 ص 218، ح 6
17- پاداش روزه
قال رسول الله صلى الله عليه و آله: قال الله تعالى :
الصوم لى و انا اجزى به
رسول خدا فرمود خداى تعالى فرموده است:روزه براى من است و من پاداش آن را مى دهم.
وسائل الشيعه ج 7 ص 294، ح 15 و 16 ; 27 و 30
18- جرعه نوشان بهشت
قال رسول الله صلى الله عليه و آله:
من منعه الصوم من طعام يشتهيه كان حقا على الله ان يطعمه من طعام الجنة و يسقيه من شرابها.
رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود:كسى كه روزه او را از غذاهاى مورد علاقهاش باز دارد برخداست كه به او از غذاهاى بهشتى بخورانند و از شرابهاى بهشتى به او بنوشاند.
بحار الانوار ج 93 ص 331
19- خوشا بحال روزه داران
قال رسول الله صلى الله عليه و آله:
طوبى لمن ظمأ او جاع لله اولئك الذين يشبعون يوم القيامة
رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: خوشا بحال كسانى كه براى خدا گرسنه و تشنه شدهاند اينان در روز قيامت سير مى شوند.
وسائل الشيعه، ج 7 ص 299، ح2.
20- مژده به روزه داران
قال الصادق عليه السلام:
من صام لله عزوجل يوماً فى شدة الحر فاصابه ظمأ و كل الله به الف ملك يمسحون وجهه و يبشرونه حتى اذا افطر.
امام صادق عليه السلام فرمود:هر كس كه در روز بسيار گرم براى خدا روزه بگيرد و تشنه شود خداوند هزار فرشته را مى گمارد تا دستبه چهره او بكشند و او را بشارت دهند تا هنگامى كه افطار كند.
الكافى، ج 4 ص 64 ح 8; بحار الانوار ج 93 ص 247
21- شادى روزه دار
قال الصادق عليه السلام :
للصائم فرحتان فرحة عند افطاره و فرحة عند لقاء ربه
امام صادق عليه السلام فرمود:براى روزه دار دو سرور و خوشحالى است،
1 - هنگام افطار
2 - هنگام لقاء پروردگار (وقت مردن و در قيامت)
وسائل الشيعه، ج 7 ص 290 و 294 ح6 و 26.
22- بهشت و باب روزه دارن
قال رسول الله صلى الله عليه و آله:
إن للجنة باباً يدعى الرّيان لا يدخل منه الاّ الصائمون.
رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود:براى بهشت درى است بنام (ريان) كه از آن فقط روزه داران وارد مى شوند.
وسائل الشيعه، ج 7 ص 295، ح31.؛معانى الاخبار ص 116
23- دعاى روزه داران
قال الكاظم عليه السلام:
دعوة الصائم تستجاب عند افطاره.
امام كاظم عليه السلام فرمود:دعاى شخص روزه دار هنگام افطار مستجاب مى شود.
بحار الانوار ج 92 ص 255 ح 33.
24- دعا و استغفار
قال اميرالمومنين عليه السلام:
عليكم فى شهر رمضان بكثرة استغفار و الدعاء فأما الدعا فيدفع عنكم به البلاء و أما الاستغفار فتمحى به ذنوبكم.
على بن ابى طالب(ع) فرمود: بر شما باد در ماه رمضان به استغفار و دعاى زياد. اما دعاهاى شما دافع بلا از شماست. و اما استغفار شما از بين برنده گناهان است.
امالى شيخ صدوق، ص 61
25- روزه مستحبى
قال الصادق عليه السلام:
من جاء بالحسنة فله عشر امثالها من ذلك صيام ثلاثة ايام من كل شهر.
امام صادق عليه السلام فرمود: هر كس كار نيكى انجام دهد ده برابر آن پاداش دارد و از جمله آنها سه روز روزه در هر ماه است.
وسائل الشيعه، ج 7، ص 313، ح 33
26- اعتكاف در ماه رمضان
قال رسول الله صلى الله عليه و آله:
اعتكاف عشر فى شهر رمضان تعدل حجتين و عمرتين.
رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: اعتكاف در يك دهه از ماه مبارك رمضان برابر با ثواب دو حج و دو عمره است.
وسائل الشيعه، ج 7، ص 397
27- اهميت ماه رمضان
قال رسول الله صلى الله عليه و آله:
لو يعلم العبد ما فى رمضان لود ان يكون رمضان السنة
رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود:اگر بنده «خدا» مى دانست كه در ماه رمضان چيست [چه بركتى وجود دارد] دوست مى داشت كه تمام سال، رمضان باشد.
بحار الانوار، ج 93، ص 346
28- افطارى دادن
قال الصادق عليه السلام:
من فطر صائما فله مثل اجره
امام صادق عليه السلام فرمود: هر كس روزه دارى را افطار دهد، براى او هم مثل اجر روزه دار است.
الكافى، ج 4 ص 68، ح 1
29- افطارى دادن
قال الكاظم عليه السلام:
فطرك اخاك الصائم خير من صيامك.
امام كاظم عليه السلام فرمود:افطارى دادن به برادر روزه دارت از گرفتن روزه (مستحبى) بهتر است.
الكافى، ج 4 ص 68، ح 2
30- روزه خوارى
قال الصادق عليه السلام:
من افطر يوما من شهر رمضان خرج روح الايمان منه.
امام صادق عليه السلام فرمود:هر كس يك روز ماه رمضان را (بدون عذر)روزه بخورد - روح ايمان از او جدا مى شود
وسائل الشيعه، ج 7 ص 181، ح 4 و 5
من لا يحضره الفقيه ج 2 ص 73، ح 9
31- رمضان ماه خدا
قال اميرالمومنين عليه السلام:
شهر رمضان شهر الله و شعبان شهر رسول الله و رجب شهرى
امام على عليه السلام فرمود:رمضان ماه خدا و شعبان ماه رسول خدا و رجب ماه من است.
وسائل الشيعه، ج 7 ص 266، ح 23.
32- رمضان ماه رحمت
قال رسول الله صلى الله عليه و آله :
... و هو شهر اوله رحمة و اوسطه مغفرة و اخره عتق من النار.
رسول خداصلى الله عليه و آله فرمود:رمضان ماهى است كه ابتدايش رحمت است و ميانهاش مغفرت و پايانش آزادى از آتش جهنم.
بحار الانوار، ج 93، ص 342
33- فضيلت ماه رمضان
قال رسول الله صلى الله عليه و آله:
إن ابواب السماء تفتح فى اول ليلة من شهر رمضان و لا تغلق الى اخر ليلة منه
رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود:درهاى آسمان در اولين شب ماه رمضان گشوده مىشود و تا آخرين شب آن بسته نخواهد شد.
بحار الانوار، ج 93، ص 344
34- تلاوت قرآن
قال ابو جعفر عليه السلام:
لكل شىء ربيع و ربيع القرآن شهر رمضان.
امام باقرعليه السلام فرمود: براى هر چيزى بهارى است و بهار قرآن رمضان است.
وسائل الشيعه، ج 7، ص 218
35- قرآن و ماه رمضان
قال الرضا عليه السلام:
من قرا فى شهر رمضان اية من كتاب الله كان كمن ختم القران فى غيره من الشهور.
امام رضا عليه السلام فرمود:هر كس ماه رمضان يك آيه از كتاب خدا را قرائت كند مثل اينست كه درماههاى ديگر تمام قرآن را بخواند.
بحار الانوار ج 93، ص 346
36- شب سرنوشت ساز
قال الصادق عليه السلام:
رأس السنة ليلة القدر يكتب فيها ما يكون من السنة الى السنة.
امام صادق عليه السلام فرمود:آغاز سال (حساب اعمال) شب قدر است. در آن شب برنامه سال آينده نوشته مىشود.
وسائل الشيعه، ج 7 ص 258 ح 8
37- برترى شب قدر
قيل لابى عبد الله عليه السلام:
كيف تكون ليلة القدر خيرا من الف شهر؟ قال: العمل الصالح فيها خير من العمل فى الف شهر ليس فيها ليلة القدر.
از امام صادق عليه السلام سوال شد:چگونه شب قدر از هزار ماه بهتر است؟ حضرت فرمود: كار نيك در آن شب از كار در هزار ماه كه در آنها شب قدر نباشد بهتر است.
وسائل الشيعه، ج 7 ص 256، ح 2
38- تقدير اعمال
قال الصادق عليه السلام:
التقدير فى ليلة تسعة عشر و الابرام فى ليلة احدى و عشرين و الامضاء فى ليلة ثلاث و عشرين.
امام صادق عليه السلام فرمود:برآورد اعمال در شب نوزدهم انجام مىگيرد و تصويب آن در شب بيست ويكم و تنفيذ آن در شب بيست سوم.
وسائل الشيعه، ج 7 ص 259
39- احياء شب قدر
عن فضيل بن يسار قال:
كان ابو جعفر عليه السلاماذا كان ليلة احدى و عشرين و ليلة ثلاث و عشرين اخذ فى الدعا حتى يزول الليل فاذا زال الليل صلى.
فضيل بن يسار گويد:
امام باقر عليه السلام در شب بيست و يكم و بيست سوم ماه رمضان مشغول دعا مى شد تا شب بسر آيد و آنگاه كه شب به پايان مى رسيد نماز صبح را مى خواند.
وسائل الشيعه، ج 7، ص 260، ح 4
40- زكات فطره
قال الصادق عليه السلام:
إنّ من تمام الصوم اعطاء الزكاة يعنى الفطرة كما ان الصلوة على النبىصلى الله عليه و آله من تمام الصلوة.
امام صادق عليه السلام فرمود:تكميل روزه به پرداخت زكاة يعنى فطره است، همچنان كه صلوات بر پيامبر صلى الله عليه و آله كمال نماز است.
