آياتي که بيانگر معاد (جسماني- روحاني) هستند بر دو دسته اند:
الف. آياتي که در مقام بيان پاداش و کيفر اعمال هستند که لازمه آن تحقق معاد است و الا وعده به پاداش و جزاء وعده اي کاذب خواهد بود. تعداد اين آيات 1261 آيه است که مي توان به دو سه مورد اشاره کرد:
سوره آل عمران آيه 4:
كسانى كه به آيات خدا كفر ورزيدند بى ترديد عذابى سخت خواهند داشت و خداوند شكست ناپذير و صاحب انتقام است
سوره انعام آيه 70:
فريفته شدگان به زندگي دنيا ...... گرفتار اعمالي شده اند که خود انجام داده اند؛ نوشابه اي از آب سوزان براي آنهاست و عذاب دردناکي به خاطر اينکه کفر مي ورزيدند
سوره هود آيه 108:
و اما كسانى كه نيكبخت شده اند تا آسمانها و زمين برجاست در بهشت جاودانند مگر آنچه پروردگارت بخواهد [كه اين] بخششى است كه بريدنى نيست
سوره رعد آيه 29:
كسانى كه ايمان آورده و كارهاى شايسته كرده اند خوشا به حالشان و خوش سرانجامى دارند

ب. آياتي که به نوعي تصريح به حيات پس از مرگ دارند (يا در مقام بيان حشر و نشر اند و يا گفتگوي آن جهاني را مطرح مي کنند و يا ظهور در جاودانگي روح انسان دارند). تعداد اين آيات 414 آيه است و به عنوان مثال چند مورد را ذکر مي کنيم:
سوره اعراف آيه 48:
و اهل ا عراف مردانى را كه آنان را از سيمايشان مى شناسند ندا مى دهند [و] مى گويند جمعيت شما و آن [همه] گردنكشى كه مى كرديد به حال شما سودى نداشت
همان آيه 50:
و دوزخيان بهشتيان را آواز مى دهند كه از آن آب يا از آنچه خدا روزى شما كرده بر ما فرو ريزيد مى گويند خدا آنها را بر كافران حرام كرده است
سوره يس آيه 51 و 52:
و در صور دميده خواهد شد پس بناگاه از گورهاى خود شتابان به سوى پروردگار خويش مى آيند مى گويند اى واى بر ما چه كسى ما را از آرامگاهمان برانگيخت؟

1.آياتي که بيانگر معاد روحاني هستند که مي توان به مواردي مثال زد:
سوره بقره آيه 167:
خداوند كارهايشان را كه بر آنان مايه حسرتهاست به ايشان مى نماياند (خواننده عزيز حتما مي داند که حسرت براي روح است و نه جسم)
سوره توبه آيه 72:
خداوند به مردان و زنان با ايمان باغهايى وعده داده است كه از زير [درختان] آن نهرها جارى است در آن جاودانه خواهند بود و [نيز] سراهايى پاكيزه در بهشتهاى جاودان [به آنان وعده داده است] و خشنودى خدا بزرگتر است اين است همان كاميابى بزرگ (در اين آيه پس از بيان لذت جسماني رضوان خداوند مطرح مي شود و اينکه اين رضوان از اين لذت جسماني برتر است فلذا بايد لذتي روحاني باشد)

2. آياتي که بيانگر معاد جسماني هستند که خود نيز دو دسته اند:
الف. آياتي که بيانگر نعمت ها و عذاب هايي در آخرت هستند که فقط مي تواند جسماني باشد (باغ هاي بهشت، انواع غذاها و ظروف، انواع لباس ها و ...)به عنوان مثال:
سوره نساءآيه 56:
به زودى كسانى را كه به آيات ما كفر ورزيده اند در آتشى [سوزان] درآوريم كه هر چه پوستشان بريان گردد پوستهاى ديگرى بر جايش نهيم تا عذاب را بچشند آرى خداوند تواناى حكيم است
سوره حاقه آيه 26:
کساني که نامه عملشان به دست راستشان داده مي شود ... (به آنان گفته مي شود) بخوريد و بنوشيد گواراتان باد به [پاداش] آنچه در روزهاى گذشته انجام داديد

ب. آياتي که بيانگر حضور بدن انسان در روز رستاخيز است. اين آيات سه دسته اند:
1. انسان پس از مرگ به خاک بر مي گردد و سپس از آن خارج مي شود. به عنوان مثال:
سوره طه آيه 55:
ما شما را از خاک آفريديم و به خاک باز مي گردانيم و دوباره از خاک بر مي انگيزانيم
2. انسان ها از دورن گورهاي خود بر مي خيزند. به عنوان مثال:
سوره يس آيه 51:
و در صور دميده خواهد شد پس بناگاه از گورهاى خود شتابان به سوى پروردگار خويش مى آيند
3. سخن گفتن اعضاي بدن انسان در روز قيامت. به عنوان مثال:
سوره يس آيه 65:
امروز بر دهانهاى آنان مهر مى نهيم و دستهايشان با ما سخن مى گويند و پاهايشان بدانچه فراهم مى ساختند گواهى مى دهند
علاوه بر آيات فوق آياتي نيز در قرآن مطرح شده که نمونه هاي مشابه معاد را ذکر مي کند تا انسان هاي متقي به مسئله معاد يقين بيشتري پيدا کنند. به عنوان مثال مي توان به داستان حضرت ابراهيم و احياي پردگان که در آيه 260 سوره ابراهيم آمده اشاره کرد و يا داستان حضرت عزير (ارمياي نبي) که در آيه 259 همان سوره آمده است کما اينکه خود قرآن براي معاد به رويش گياهان پس از خشکي و مردگي آنها تمثيل زده است. (سوره اعراف آيه 57)
بنابراين هم معاد جسماني و هم معاد روحاني در آيات قرآن ذکر شده است که ما صرفا چند آيه از آيات معاد را گفتيم تا براي خواننده محترم نقطه شروعي باشد که خود نيز از لذت مطالعه و فهم قرآن بي نصيب نماند.