آيت الله خوشوقت(ره) > آيت‌الله خوشوقت
اسفند 89
تفسير صراط مستقيم
خداوند راهي را براي بندگان مشخص كرده تا با پيمودن آن به كمال برسند و آن بندگي و صراط مستقيم و أن اعبدوني هذا صراط مستقيم. از اول بلوغ ما بايد بنده صالح خدا باشيم. خداوند همه پيامبران را نيز عبد و بنده صالح خود تربيت و مبعوث مي‌كند تا به مردم اين معنا را ياد دهند و آن‌ها را بنده تربيت كنند.
خداوند در قرآن اطاعت از سه فرمان را واجب كرده: 1. اطاعت از فرمان خود خدا؛ 2. اطاعت از فرامين پيامبر، و من يطع الرسول فقد أطاع الله؛ 3. اطاعت از اولي امر، كساني از خود شما كه شما حق دارند فرمان بدهند.
اين سه فرمان امروز در رساله‌هاي عمليه آمده است. اطاعت اين سه فرمان دنيا و آخرت را آباد مي‌كند.
چرا اطاعت از فرامين خدا سخت است؟
چون انسان گرفتار غرايز است و نفس امّاره بر او حاكم است. شيطان هم قسم خورده نگذارد انسان‌ها صراط مستقيم را بپيمايند. لاقعدن لهم صراطك المستقيم، يعني كاري مي‌كنم مردم گوش به فرمان خدا ندهند.
چون خدا ديد مردم گرفتار چنين دشمني هستند، تعداد زيادي آيات به عنوان تهديد از مخالفت فرمان خدا يا تشويق بر اطاعت فرمان خدا نازل كرد. تا انسان وادار به كار خوب و ترك كار بد شود. آياتي كه عذاب‌هاي اخروي و نعمت‌هاي بهشتي را بيان مي‌كند، از اين دسته آيات‌اند كه به انسان كمك مي‌كند در دو راهي اطاعت خدا و نافرماني او جانب تقوي را ترجيح دهد. كم آيه‌اي پيدا مي‌كنيد كه در آن امر به تقوي وارد نشده باشد. اميرالمؤمنين عليه‌السلام مي‌فرمايد: خدا در اولين شريعتي كه نازل كرد به مردم دستور دادر تقوي را رعايت كنيم. قرآن كريم نيز همين مضمون آمده است: و لقد وصينا الذين اوتوا الكالب من قبلكم و إياكم أن اتقوا الله.
منافع مادي و معنوي تقوي در قرآن بيان شده است: و لو أنّ اهل القري آمنوا واتقوا لفتحنا عليهم بركات من السماء و الارض. اگر مردم مؤمن و متقن بودند، خدا به اندازه نياز باران مي‌فرستاد و زمين سبز مي‌شدو أرزاق عمومي انسان‌ها به وفور يافت مي‌شد. امام صادق عليه‌السلام فرمود: هرسال به يك‌اندازه باران مي‌بارد، منتهي وقتي اهل منطقه‌اي گناه مي‌كنند، خداوند سهم باران آن‌ها را به بيابان‌ها و درياها مي‌فرستد.
قرآن تقوي را در جنگ هم مؤثر معرفي كرده است: إن تصبروا و تتقوا لا يضركم كيد هم شيئا.
يكي از آثار تقواي مستمر اين است كه در تنگناهاي دنيا برايش گشايش فراهم مي‌شود. أنّه من يتق الله يجعل له مخرجا و يرزقه من حيث لا يحتسب، تقوي سبب مي‌شود انسان راهي را برود كه از اول بايد همان راه را برود، اما انسان بي‌تقوي ممكن است چهل راه طي كند و موفق هم نشود. موضوع كتاب آسماني ما هدايت انسان‌ها به صراط مستقيم و اطاعت فرامين خداست كه از طريق انجام واجبات و ترك محرمات تحقق مي‌يابد.
كار ما طلبه‌ها دو چيز است: 1. اسلام‌شناس شويم و دين را به مردم ياد دهيم؛ 2. خودمان به دانسته‌هامان عمل كنيم تا در جامعه تأثير مثبت داشته باشيم.
سؤال: منظور از سلام در آيه اذا خاطبهم الجاهلون قالو سلاما چيست؟
جواب: گاهي افراد لات سر كوچه و بازار مي‌ايستند و به عابرين متلك مي‌گويند، اين‌جا آدم برود بهتر است يا بايستد با اين افراد بگو مگو كند؟ مسلماً برود بهتر است؛ يك حرف سلامت‌آميز بگويد و برود.
سؤال: آيا موسيقي مقدس داريم؟
جواب: نه؛ موسيقي يا حلال است يا حرام.
سؤال: نشانه قبول شدن عبادت چيست؟
جواب: هروقت گناه نكنيم، نشانه قبولي عبادت است.
سؤال: معناي حديث بك عرقتك چيست؟
جواب: اگر خدا خود را در قرآن معرفي نمي‌كرد، چه كسي مي‌توانست خدا را بشناسد؟ قرآن در اواخر برخي آيات توصيفاتي از خدا ذكر كرد تا مؤمنين نيز خدا را با آن صفات توصيف كنند.
سؤال: حبس كردن و كتك زدن بچه در چه صورت جايز است؟
جواب: جايز نيست.
سؤال: درباره حفظ قرآن.
جواب: كساني كه مي‌خواهند قرآن را حفظ كنند ببينند مي‌توانند، بعدها هم در اثر ممارست اين مقداري را كه حفظ كرده‌اند، نگه‌‌دارند يا نه؛ اگر نمي‌توانند حفظ نكنند، چون در كتاب كافي روايت داريم كه اگر كسي قرآن را حفظ كند بعد در اثر تنبلي يادش برود مبتلا به عذاب مي‌شود.
سؤال: توسل به ائمه عليهم‌السلام خواندن غيرخداست؟
جواب: نه، خواندن كساني است كه خدا گفته؛ اگر سراغ ائمه عليهم‌السلام نروند، سراغ كساني مي‌روند كه بلد نيستند و گمراه مي‌شوند. لذا تمام وسايلي كه مردم را به اهل‌بيت عليهم‌السلام نزديك كند منسوب به خدا و عبادت است.
سؤال: براي جلوگيري از اوهام و كينه‌ها چه بايد كرد؟
جواب: ترك گناه همه اين‌ها را درست مي‌كند.
سؤال: چه چيز موجب محبت حضرت حق مي‌شود؟
جواب: تقوي و توبه، إن الله يحب المتقين، إن الله يحب التوابين.
سؤال: نمي‌توانم نفس امّاره‌ام را كنترل كنم، چه كنم اراده‌ام ضعيف است؟
جواب: همان اراده ضعيف را به كار بگير، كم‌كم تقويت مي‌شود.
سؤال: آيا از اهل معصيت بايد دوري كرد؟
جواب: بله، مگر از بستگان باشد. با ارحام، ولو كافر هم باشند نمي‌توان قهر كرد. البته در صله‌رحم هم نبايد افراط كرد. چندوقت يك‌بار تلفني هم احوال‌پرسي هم شود كافي است. پيامبر اكرم صلي‌الله‌عليه‌و‌آله فرمود: صلوا أرحامكم ولو بالسلام.
سؤال: فاميل سببي ارحام حساب مي‌شوند؟
جواب: نه؛ كساني كه به يك يا دو واسطه از يك رحم به دنيا آمدند، ارحامند و مابقي فاميل سببي‌اند. مثلا مادرخانم و پدرخانم اين‌ها فاميل‌اند ولي ارحام نيستند.
سؤال: آيا عزاداري در پيشرفت معنوي مؤثر است؟
جواب: يكي از وظايف ما حفظ عزاداري اهل‌بيت عليهم‌السلام است، اگر اين نبود ما هم مثل كشورهاي اسلامي لائيك مي‌شديم. خدا اين عزاداري‌ها را براي حفظ دين قرار داده است.
سؤال: نداشتن امكانات مادي حركت به سمت حق‌تعالي را تسهيل مي‌كند؟
جواب: آدمي كه مي‌خواهد به خدا نزديك شود، بايد از دنيا فاصله بگيرد، و طبيعي است آدم كم‌پول مي‌شود.
سؤال: راه موحد شدن؟
جواب: اطاعت از خدا و معرفت اوست.
سؤال: آيا تنها عامل رسيدن به فرقان تقوي است؟
جواب: تقوي عملي است كه يكي از نتايج آن بصيرت است، بعد در اثر ادامه تقوي، فرقان بيشتر مي‌شود. انسان با ديدن باطن اشخاص مي‌فهمد چه كساني منافق و چه كساني مؤمن هستند.
سؤال: براي رفع بلا چه بايد كرد؟
جواب: به اندازه بلا صدقه بدهيد و گناه نكنيد.
سؤال: چه عملي در تبديل سيئات به حسنات مؤثر است؟
جواب: توبه.
سؤال: براي حضور قلب در نماز بايد چه كرد؟
جواب: ترك گناه و تقويت ايمان.
