منبر ۵ دقیقه ای فاطمیه
?با فرزندان
الف. بچهدارى هنر بزرگ زن و میزان شخصیت او را مىتوان از چگونگى بچهدارى او تشخیص داد؛ چرا که سلامت روحى و جسمى فرزند، در گرو بچهدارى درست مادر است. شرایط جسمى و روحى افراد و اینکه آنان در اینباره در چه وضعیتى مىباشند، نمودارى است که اندازه تلاش، زحمت، دلسوزى، فرهنگ و اندیشه مادر را آشکار مىسازد. در حقیقت، خوشبختى واقعى مادران در پرورش فرزندانى سالم و صالح مىباشد. و پرواضح است که رساندن فرزندان به چنین فرجامى، کارى دشوار و طاقتفرسا است که تنها زن مىتواند از عهده آن برآید. به تعبیر مقام معظم رهبرى: «بعضى از کارهاى خانه خیلى سخت است. شما هر کارى را در نظر بگیرید که خیلى دشوار باشد، در مقابل بچهدارى در واقع آسان است. بچهدارى هنر خیلى بزرگى است. مردها یک روز هم نمىتوانند این کار را انجام دهند. زنها با دقت، با حوصله و با ظرافت این کار بزرگ را انجام مىدهند. خداى متعال در غریزه آنها این توان را قرار داده است.» (1)
وزى از روزها حضرت رسول اکرمصلىاللهعلیهوآله در مسجد به انتظار بلال به سر مىبردند که بیاید و اذان بگوید. بلال با اندکى تأخیر به مسجد آمد. حضرت رسول اکرمصلىاللهعلیهوآله فرمود: چرا دیر کردى؟ عرض کرد: هنگام آمدن به مسجد خدمت حضرت فاطمهعلیهاالسلام رفتم، او مشغول آرد کردن بود و فرزندش حضرت حسنعلیهالسلام نزد آسیاب روى زمین قرار داشت. گفتم: یا فاطمه! کدامیک از پیشنهادهاى مرا قبول دارى؟ یا من بچه را نگاه دارم و شما آسیاب کنید و یا بر عکس. فرمود: من به فرزند مهربانترم و بهتر مىتوانم کار بچهدارى را انجام دهم. آنگاه آسیاب را گرفتم و آرد کردم؛ و این بود علت تأخیر من. (2)
ب. بازى با فرزندان
همبازى شدن پدر و مادر با کودک، افزون بر اینکه او را غرق لذّت و شادى مىکند و بر صمیمیت میانشان مىافزاید، اعتماد به نفس و احساس ارزشمندى را در کودک تقویت مىکند. همچنین هنگام بازى، بسیارى از نکتههاى اخلاقى را مىتوان بهطور مستقیم و غیر مستقیم به کودک آموخت و این فرصت مناسبى است که نباید آن را از دست داد. در شرح حال حضرت زهراعلیهاالسلام آمده است که آن حضرت با کودکان خود بازى مىکرد. و البته در این هنگام فرصت آموزش نکات اخلاقى را از دست نمىداد و در کنار پرورش جسمى آنان،از تربیت روحىشان باز نمىماند. به عنوان نمونه، آن حضرت هنگام بازى با امام حسنعلیهالسلام این اشعار ادیبانه را مىخواند:
اَشْبِهْ اَباکَ یا حَسَنُ َاخْلَعْ عَنِ الْحَقِّ الرَّسَنَ
وَاعْبُدْ اِلهاً ذَا الْمِنَنِ وَلا تُوالِ ذَا الْاِحَنِ (3) «حسن جان! مانند پدرت علىعلیهالسلام باش و ریسمان را از گردن حق بردار! خداى احسان کننده را پرستش کن و با افراد کینهتوز دوستى مکن!» یکى از دانشمندان درباره آثار سازنده بازى پدر و مادر با کودک خویش مىنویسد: «رمز و کلید تربیت کودک در این است که پدر و مادر از نو بتوانند مانند کودکان بشوند و از مقام و درجهاى که دارند پایین بیایند و با برابرى خالصانه با کودک خود بازى کنند. شاید با این صمیمیتى که از روى فروتنى است، بتوانیم اطمینان و محبّت کامل کودک را که سنگ بناى تربیت است، به دست آوریم.» (4) چونکه با کودک سر و کارم فتاد هم زبان کودکان باید گشاد .
?پی نوشت :
1- مطلع عشق، ص 82 و 83.
2-بحار الانوار، ج 43، ص 76؛ به نقل از: اخلاق حضرت فاطمهعلیهاالسلام، مهدى تاج لنگرودى، ممتاز، تهران، 1377، چاپ هفتم، ص 32 و 33.
3- نهج الحیاة، ص 156.
4-لذّات فلسفه، ص 188.