حضرت مهدي(عج) ادامه حضرت زهرا(س) و آيينه تمام نماي او است. اهداف حضرت مهدي(عج) اهداف حضرت فاطمه(س) و راه او، راه آن حضرت است.  حضرت مهدي(عج) از فرزندان فاطمه(س)به شمار مي رود. در روايت[1]، فاطمه(س) رحمت جهانيان خوانده شده است.
فاطمه(س) با نام مهدي(عج) شاد مي­شد و با ياد او خود را تسلّي مي­داد. بدون مهدي(عج) تحمل شهادت حسين(ع) بر فاطمه سنگين بود.
 فاطمه(س) به چنين فرزندي مي بالد و مهدي(عج) برچنين مادري فخر مي فروشد.
بين اين دو بزرگوار ارتباطي ويژه و مشابهت هايي وجود دارد كه ابتدا به برخي از ارتباط­ها سپس به برخي ازتشابه­ها اشاره مي كنيم:

1. حضرت مهدي(عج) فرزند حضرت فاطمه(س)
از مواردي كه اماميه و غير اماميه قبول دارند، اين است كه حضرت مهدي(عج) از فرزندان حضرت زهرا(س) است . در اين زمينه، روايات فراواني داريم  كه به يك نمونه اشاره مي كنيم. پيامبر اعظم(ص) در روايت زيبايي ، دخت گرامي خود را به مهدي (عج) بشارت مي دهد و مي­فرمايد: بشارت بر تو كه مهدي از نسل تو است[2].

2. ياد مهدي(عج) تسلي دهنده خاطر حضرت زهرا(س)
هنگامي كه پيامبر(ص) در بستر مرگ بود و حضرت زهرا(س) حال پدر را مشاهده كرد، گريست و  كم كم صدايش بلند شد. پيامبر(ص) سربلند كرد و علت را جويا شد. حضرت زهرا(س) عرض كرد: بعد از شما از تباهي وضايع شدن دين و عترت مي ترسم.
اين جا بود كه او را دلداري و تسلاي خاطر داد به اين كه مهدي امت از نسل تو ظهور مي كند و ريشه گمراهي را مي­كَنَد[3].

3. فاطمه(س) الگوي مهدي(ع)
الگوسازي و شناساندن الگوي مناسب ازجمله روش­هاي اسلام براي ارائه برنامه زندگي و ارشاد به كمالات و مقام­هاي معنوي است.
خداوند متعالي، پيامبر(ص) وحضرت ابراهيم(ع) و پيروان واقعي او را الگو معرفي مي كند[4].
درحديث زيبايي، امام زمان4 مادر خود را الگوي نيكو معرفي مي كند:
َ فِي ابْنَةِ رَسُولِ اللَّهِ (ص) لِي أُسْوَةٌ حَسَنَة[5]

 برخي از تشابه­هاي اين دو بزرگوار
1. حضرت زهرا(س) سرور زنان دو عالم و حضرت مهدي4 سرور خلق دو عالم است.
پيامبر(ص) فرمود: دخترم فاطمه (س) سرور زنان عالم از اولين و آخرين است[6] و امام رضا(ع) لقب سيد خلق را به فرزند گرامي­اش حضرت مهدي(ع) داد.[7]
2- حضرت زهرا(س) طاهره و پاك و حضرت مهدي(عج) طاهر است
 طاهره و طاهر لقبي است كه پيامبر اعظم(ص) به دخترش فاطمه(س) و به فرزندش حضرت مهدي(عج) داد. پيامبر فرمود: آيا نمي داني كه دخترم پاك و پاكيزه است[8]، و فرمود: خداوند در صلب امام عسكري(ع) نطفه اي مبارك، پاك و پاكيزه تعبيه كرد[9].
 
3- هر دو وجود مبارك هستند
از القابي كه حضرت زهرادارد مباركه و از القاب حضرت مهدي (عج) مبارك است و هر دو وجود باعث خير و بركت هستند.
 
4- در بسياري از القاب ديگر نيز با هم تشابه دارند
او زكيه هست و او زكي
او طيبه هست و او طيب
او مطهره هست و او مطهر
او تقيه هست و او تقي
او نقيه هست و او نقي
او محدثه هست و او محدث
او منصوره هست و او منصور
او صديقه هست و او صادق المقال (راست گفتار)
او صابره هست و او صابر
او معصومه هست و او معصوم
او نور اهل آسمان هست و او نور اهل زمين
او شفيعه قيامت هست او شفيع قيامت
هر دو، ستاره درخشان و كوكب دري هستند
هر دو، غوث و فريادرس هستند
هر دو، عنايت خاصي به زوار امام حسين (ع) دارند
هر دو در دنيا زهد دارند
هر دو از عابدان زمانه هستند
هر دو با انحراف­ها و بدعت­ها مبارزه مي كنند
هر دو، غم خوار مسلمانان به ويژه شيعيان هستند
هر دو در ايثار بر ديگران مقدم هستند
هر دو، مورد علاقه شديد پيامبر هستند
 
5- حضرت زهرا (س) مظلومه هست و حضرت مهدي(عج) مظلوم است
در زيارات حضرت زهرا مي خوانيم:
ُ السَّلَامُ عَلَيْكِ أَيَّتُهَا الْمَظلُومَة[10]
 حضرت علي(ع) در ترسيم مظلوميت همسرش فرمود:
ُ إِنَّ فَاطِمَةَ بِنْتَ رَسُولِ اللَّهِ ص لَمْ تَزَلْ مَظْلُومَةً مِنْ حَقِّهَا مَمْنُوعَة[11]
فاطمه دختر پيامبر(ص) همواره ستم ديده و از حق خود محروم بود.
حضرت علي(ع) در ترسيم مظلوميت و غربت فرزندش مهدي(عج) نيز مي­فرمايد:
 صَاحِبُ هَذَا الْأَمْرِ الشَّرِيدُ الطَّرِيدُ الْفَرِيدُ الْوَحِيدُ [12]
صاحب اين امر ، همان رانده شده دور شده يگانه و تنها است.
مرحوم ميرجهاني مي گفت: در عالم رؤيا، مادر مظلومم حضرت فاطمه صديقه(س) را ديدم و ايشان سه بيت شعر فارسي خواند. وقتي بيدار شدم فقط يك بيت را به ياد داشتم و آن بيت اين گونه است
 
«دلي شكسته تر از من در آن زمانه نبود
در اين زمان دل فرزند من شكسته تر است»[13]
بياييد با هم ، با شناخت آن­ها و عمل به وظيفه­ها­يمان در زمان غيبت ، اين دو مظلوم را از مظلوميت برهانيم.

..............................................
 پی نوشت:
[1] . حديث لوح ، كافي، ج1، ص 527
[2] . من هو المهدي(عج) ص90 به نقل از ده منبع عامه
[3] . كشف الغمة ج3 ص 267
[4] . سوره احزاب، آيه 21 و سوره ممتحنه آيه 4 تا 6
[5] . بحارالانوار     53     178    باب 31
[6] . ( فاطمه من المهد الي اللحد،ص 166).
[7] . مرآة العقول ج26 ص 217).
[8] . فاطمه من المهد الي اللحد ،ص 121
[9] . روزگار رهايي ، ج 1 ،ص71
[10] .من لا يحضره الفقيه ، ج 2، ص 572
[11] . بحارالانوار     43     209    باب 7
[12] . بحارالانوار     51     120    باب 2
[13] . عنايات حضرت مهدي4 به علما و طلاب ص 176

پدیدآورنده:علي مصلحي، مجله امان شماره
2