ایام نوروز از ذوق و شوق لباس و كفش نو خریدن، تخم مرغ رنگ كردن، سبزه گذاشتن و عیدی گرفتن و آجیل و شیرینی خوردنش گرفته تا دور هم نشینی ها و گفتن و خندیدن ها و مسافرت ها و ... همه و همه خاطرات خوبی را در ذهن ما ساخته است....
در كنار تمام این مسائل ... طبق تقویم شمسی ما، ایام نوروز سال 93 مقارن با ایام شهادت حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) شده است. این اولین بار نیست كه چنین تقارن هایی پیش میاد و مطمئنا اخرین بار هم نخواهد بود.
با توجه به این امر، گرچه شادی كردن در ایام فاطمیه حرام نیست، اما عرف و آداب اسلامی اقتضا می كند، كه در این ایام از شادی های غیر منطقی و غیر مشروع پرهیز شود، زیرا قرآن و روایات، دوستى خاندان رسول اكرم (صلّی الله علیه و آله) را بر مسلمانان واجب كرده است.( سوره شورى، آیه 23، سوره هود، آیه 29.)
نوروز بهانه ای برای تازه شدن روح و روان بشری
فرهنگ نوروز، فرهنگ تازه شدن است. بهانه قرار دادن تازگی در طبیعت برای تازه شدن روح و روان بشری است. فرهنگ نوروز، فرهنگ کنار گذاشتن فرسودگیها و کهنگیهاست. نه فقط لحاف و تشک کهنه، بلکه کینههای کهنه شده، جهالتهای کهنه شده، عادات و رسوم غلط کهنه شده، غمها و اندوههای گذشته و کهنه شده است؛ نه فرهنگ رقص و آواز و بیخودی از خود، به اسم شادی و نشاط در نوروز.
لذا مردم ایران از دیرباز که سال نو را عید نوروز قرار دادند، با فرارسیدن آن ظاهر و باطن را نو میکردند، به دیدار یکدیگر میرفتند، قهرها را آشتی میدادند، ارتباطشان را با طبیعت سالمتر میکردند، از یک دیگر پذیرایی میکردند.
بیاییم از فرصت فاطمیه بهره گیریم
بیاییم از فرصت فاطمیه برای تازه شدن روح و روان خویش بهره گیریم. عزاداری برای اهل بیت (علیهم السلام)، از جمله حضرت زهرا (سلام الله علیها) هم آثار فردی دارد و هم آثار اجتماعی، یعنی از آن جا كه در فرهنگ شیعى، عزادارى باید از سر معرفت و شناخت باشد؛ همدردى با آن عزیزان، در واقع یادآورى فضایل، مناقب و آرمانهاى آنان است و بدین شكل، آدمى را به سمت الگوگیرى و الگوپذیرى از آنان سوق مىدهد.
فردى كه با معرفت در مجالس عزادارى، شركت مىكند، شعور و شور و شناخت و عاطفه را درهم مىآمیزد و در پرتو آن، انگیزهاى قوى در او پدیدار می گردد و هنگام خروج از مراسم عزادارى مانند محبى مىشود كه فعّال و شتابان به دنبال پیاده كردن اوصاف محبوب در وجود خویشتن است.
بیاییم با هم عیدمان را سیاه پوش کنیم، سوگ مادر را بر هر چیز دیگری ترجیح بدهیم، بیاییم شیعه مولا بمانیم و برایش سنگ تمام بگذاریم. اگر چه حضرت علی (علیه السلام) در تاریکی شب و غربت مدینه برای تشییع حضرت زهرا (سلام الله علیها) تنها بود، بیاییم در این سال نو حضرت علی (علیه السلام) را تنها نگذاریم
همچنین عزاداری موجب تحول جامعه می شود. هنگامى كه مجلس عزادارى، موجب انسانسازى گشت؛ تغییر درونى انسان به عرصه جامعه نیز كشیده مىشود و آدمى مىكوشد تا آرمانهاى اهلبیت(علیهم السلام) را در جامعه حكمفرما كند.
به همین دلیل مىتوان گفت: یكى از حكمتهاى عزادارى، ساختن جامعه براساس الگوى ارائه شده از سوى اسلام است.
نمونه ای از تقارن عید نوروز با شهادت معصومین(علیهم السلام)
در عهد طاغوت پهلوی و نیز در سال 1381 محرم، مقارن عید نوروز شده بود؛ البته این دو تقارن تفاوتی اساسی با هم داشت.
در عهد طاغوت و به دلیل جوی که آن سالها داشت یا عدم اطلاع مردم یا جلوگیری نظام شاهنشاهی، جشن نوروز پرشکوه تر از عزاداری ایام شهادت سالار شهیدان برگزار شد. یکی از بزرگان دین در خواب می بیند که کفشدار حرم امام حسین علیه السلام می گوید: آقا اجازه نداده کفشهای ایرانیان را بگیریم. آنها در نوروزشان حرمت ما را نگه نداشتند. راه زیارت حرم امام حسین علیه السلام بسته شد. بعد از جنگ و در زمان صدام هم هر کس به زیارت می رفت؛ مثل اسرا بود و اجازه عزاداری نداشت.
تا سال هشتاد و یک که محرم با عید یکی شد و مردم ایران این بار خوب حرمت نگه داشتند و با جد و جهد تمام تعظیم شعائر نمودند و عزاداری آن سال مثال زدنی شد. صدام سقوط کرد و کربلا از اسارت آزاد شد. همینطور عزاداری ارباب تشنه لب که سالها بود در کربلا تعطیل شده بود.
هدف از تعریف این جریانات و یادآوری این داستان، عید امسال است که مقارن شده با شهادت مظلوم ترین شهید تاریخ، شهادت دختر نبوت، همسر ولایت و مادر امامت... .
اگر هوشیار باشیم، اگر بصیر و با غیرت باشیم، اگر درد دین داشته باشیم؛ بیشتر از ملیت مان که برایمان عزیز است، همانطور که با وجود تمام مشکلات، پای حفظ ایران ایستاده ایم، همانطور که خون و جان داده ایم، از فرصت پیش رو استفاده می کنیم.
جلوی حرمت شکنان را بگیریم
بدیهی است که اگر تقارن دو موضوع تاریخی با یک دیگر منافات داشته باشد، ملت ایران آن که انسانیتر، مۆثرتر، سرنوشتسازتر، عقلانیتر، لازمتر، فرهنگیتر و یادش مهمتر است را مقدم داشته و میدارد. چنان چه شاهدیم چه در نوروز و چه در ایام دیگر، غالب قریب به اتفاق مردم (حتی آنان که تقید زیادی هم ندارند) حرمت این روزها را حفظ میکنند و در ایام عزای معصومین (علیهم السلام) نه جشن تولد میگیرند و نه جشن نامزدی، عقد و عروسی.
اعتقادات اسلامی در فرهنگ غنی ملت مسلمان ایران چنان نهادینه شده است که حتی در چنین ایّامی از خرید یا پوشیدن لباس نو نیز اکراه دارند. این فرهنگ ما ایرانیان است.
نباید اجازه دهیم عدهی قلیلی که نه برای فرهنگ اسلامی حرمتی قائلند و نه برای فرهنگ ملّی و ایرانی ما، به نام دین، به نام مذهب یا فرهنگ و آداب و رسوم ملّی، حتی اظهار نظر کنند، چه رسد به سوء استفاده ابزاری برای ایجاد افتراق و ترویج شبهه، آن هم علیه اسلام و مقدسات و محترمات اسلامی.
اگر خدایی نکرده یکی از عزیزان این افراد(مثل همسر، پدر و مادر یا فرزندشان) در ایام نوروز از دنیا برود یا فقط کمی مریض شده و در بیمارستان بستری شود، آیا باز هم نوروز را جشن می گیرند؟ آیا باز هم عید را به هم تبریک می گویند؟ آیا می توانند بی تفاوت باشند و شادی کنند و بگویند و بخندند؟
درعهد طاغوت و به دلیل جوی که آن سالها داشت یا عدم اطلاع مردم یا جلوگیری نظام شاهنشاهی، جشن نوروز پرشکوه تر از عزاداری ایام شهادت سالار شهیدان برگزار شد. یکی از بزرگان دین در خواب می بیند که کفشدار حرم امام حسین علیه السلام می گوید: آقا اجازه نداده کفشهای ایرانیان را بگیریم. آنها در نوروزشان حرمت ما را نگه نداشتند. راه زیارت حرم امام حسین علیه السلام بسته شد. بعد از جنگ و در زمان صدام هم هر کس به زیارت می رفت؛ مثل اسرا بود و اجازه عزاداری نداشت
وای بر هتاکان حرمت فاطمی
اشرف كاینات حضرت محمّد(صلّی الله علیه و آله) در آخرین لحظههای خود خطاب به مولای متقیان فرمود: «واعْلمْ یا علی انی راض عمنْ رضیتْ عنْه ابْنتی فاطمه و كذلك ربی و ملایكته. یا علی ویْل لمنْ ظلمها و ویْل لمنْ ابْتزها حقها و ویْل لمنْ هتك حرْمتها و ویْل لمنْ احْرق بابها»؛ یا علی! بدان كه من خشنود هستم، از هر كسی كه دخترم فاطمه از او خشنود باشد، پروردگار من و فرشتگانش نیز از آن شخص خشنود میباشند. یا علی! وای بر كسی كه به او ستم كند، وای بر كسی كه حق او را پایمال كند، وای بر كسی كه حرمت او را هتك كند و وای بر كسی كه در خانهاش را آتش بزند.(بحارالانوار، ج 22، ص 485)
بیاییم با هم عیدمان را سیاه پوش کنیم، سوگ مادر را بر هر چیز دیگری ترجیح بدهیم، بیاییم شیعه مولا بمانیم و برایش سنگ تمام بگذاریم. اگر چه حضرت علی (علیه السلام) در تاریکی شب و غربت مدینه برای تشییع حضرت زهرا (سلام الله علیها) تنها بود، بیاییم در این سال نو حضرت علی (علیه السلام) را تنها نگذاریم.
به جای نشستن روبروی تلویزیون و شکستن تخمه یک «یاعلی» بگوییم و برخیزیم. یکی باید زیر شانه های حضرت علی (علیه السلام) را بگیرد. یکی باید اشک از چشمان بچه ها پاک کند. یکی باید بیاید در سوخته را تعمیر کند ...
بیایید به همتی عظیم سال جدید را به سال ظهور مولایمان «صاحب الزمان عجل الله» گره بزنیم تا با انتقام مادر از قاتلانش به جشن ظهور بنشینیم.
برای ما هنوز عید نرسیده. عید اصلی در راه است ...
اللهم عجل لولیک الفرج
فاطمه سرفرازی
بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان
منابع:
سایت شیعه نیوز
مرکز پاسخگویی به سوالات دینی
سایت «تمت کلمت ربک»
بحارالانوار علامه مجلسی