نماز جماعت
مسأله 1399
مستحب است نمازهاي واجب خصوصا نمازهاي يوميه را به جماعت بخوانند و در نماز صبح و مغرب و عشا ، خصوصا براي همسايه مسجد وكسي كه صداي اذان مسجد را مي شنود بيشتر سفارش شده است .
مسأله 1400
در روايتي وارد شده است كه اگر يك نفر به امام جماعت اقتدا كند ، هر ركعت از نماز آنان ثواب صد و پنجاه نماز دارد و اگر دو نفر اقتدا كنند هر ركعتي ثواب ششصد نماز دارد و هر چه بيشتر شوند ، ثواب نمازشان بيشتر مي شود تا بده نفر برسند و عده آنان كه از ده گذشت ، اگر تمام آسمانها كاغذ و درياها مركب و درختها قلم و جن و انس و ملائكه نويسنده شوند ، نمي توانند ثواب يك ركعت آن را بنويسند .
مسأله 1401
حاضر نشدن به نماز جماعت از روي بياعتنائي جايز نيست وسزاوار نيست كه انسان بدون عذر نماز جماعت را ترك كند .
مسأله 1402
مستحب است انسان صبر كند كه نماز را به جماعت بخواند و نماز جماعت از نماز اول وقت كه فرادي يعني تنها خوانده شود بهتر است . و نيز نماز جماعتي را كه مختصر بخوانند از نماز فرادي كه آن را طول بدهند بهتر مي باشد .
مسأله 1403
وقتي كه جماعت برپا مي شود ، مستحب است كسي كه نمازش را فرادي خوانده دوباره با جماعت بخواند . واگر بعد بفهمد كه نماز اولش باطل بوده ، نماز دوم او كافي است .
مسأله 1404
اگر امام يا مأموم بخواهد نمازي را كه به جماعت خوانده دوباره با جماعت بخواند در صورتيكه جماعت دوم و اشخاص آن غير از اول باشد اشكال ندارد .
مسأله 1405
كسي كه در نماز وسواس دارد و فقط در صورتيكه نماز را با جماعت بخواند از وسواس راحت مي شود ، بايد نماز را با جماعت بخواند .
مسأله 1406
اگر پدر يا مادر به فرزند خود امر كند كه نماز را به جماعت بخواند ، چون اطاعت پدر و مادر واجب است بنابر احتياط واجب بايد نماز را به جماعت بخواند وقصد استحباب نمايد .
مسأله 1407
احتياط واجب آن است كه نماز عيد فطر و قربان را در زمان غيبت امام عليه السلام بقصد رجاء با جماعت بخوانند ونمازهاي مستحبي را هم نمي شود به جماعت خواند ، مگر نماز استسقاء كه براي آمدن باران مي خوانند .
مسأله 1408
موقعي كه امام جماعت نماز يوميه مي خواند ، هر كدام از نمازهاي يوميه را ميشود باو اقتدا كرد ولي اگر نماز يوميهاش را احتياطا دوباره ميخواند فقط در صورتي كه مأموم احتياطش با امام يكي باشد ميتواند باو اقتدا كند .
مسأله 1409
اگر امام جماعت قضاي نماز يوميه خود را ميخواند ميشود به او اقتدا كرد ، ولي اگر نمازش را احتياطا قضا ميكند ، يا قضاي نماز كس ديگر را ميخواند ، اگر چه براي آن پول نگرفته باشد ، اقتداي باو اشكال دارد مگر انسان بداند كه از آن كس كه براي او قضا ميخواند نماز فوت شده كه در اين صورت اقتداي باو اشكال ندارد .
مسأله 1410
اگر انسان نداند نمازي را كه امام ميخواند نماز واجب يوميه است يا نماز مستحب ، نميتواند به او اقتدا كند .
مسأله 1411
اگر امام در محراب باشد و كسي پشت سر او اقتدا نكرده باشد كساني كه دو طرف محراب ايستادهاند و به واسطه ديوار محراب امام را نميبينند نميتوانند اقتدا كنند ، بلكه اگر كسي هم پشت سر امام اقتدا كرده باشد ، اقتدا كردن كساني كه دو طرف او ايستادهاند وبه واسطه ديوار محراب امام را نميبينند اشكال دارد .
مسأله 1412
اگر به واسطه درازي صف اول ، كساني كه دو طرف صف ايستادهاند امام را نبينند ميتوانند اقتدا كنند . ونيز اگر به واسطه درازي يكي از صفهاي ديگر كساني كه دو طرف آن ايستادهاند ، صف جلوي خود را نبينند ميتوانند اقتدا نمايند .
مسأله 1413
اگر صفهاي جماعت تا درب مسجد برسد ، كسي كه مقابل درب پشت صف ايستاده نمازش صحيح است و نيز نماز كساني كه پشت سر او اقتدا ميكنند صحيح ميباشد ، ولي نماز كساني كه دو طرف او ايستادهاند و صف جلو را نميبينند اشكال دارد .
مسأله 1414
كسي كه پشت ستون ايستاده ، اگر از طرف راست يا چپ به واسطه مأموم ديگر بامام متصل نباشد ، نميتواند اقتدا كند بلكه اگر از دو طرف هم متصل باشد ولي از جلو اتصال نداشته باشد و هيچ كدام از آنها بعض مأمومين صف قبل ولو يك نفر را نبيند جماعتش اشكال دارد .
مسأله 1415
جاي ايستادن امام بايد از جاي مأموم بلند تر نباشد ولي اگر مكان امام مقدار خيلي كمي بلند تر باشد اشكال ندارد ، ونيز اگر زمين سراشيب باشد و امام در طرفي كه بلند تر است بايستد در صورتيكه سراشيبي آن زياد نباشد وطوري باشد كه به آن ، زمين مسطح بگويند مانعي ندارد .
مسأله 1416
اگر جاي مأموم بلند تر از جاي امام باشد در صورتيكه بلندي به مقدار متعارف زمان قديم باشد مثل آن كه امام در صحن مسجد و مأموم در پشت بام بايستد اشكال ندارد ولياگر مثل ساختمانهاي چند طبقه اين زمان باشد ، جماعت اشكال دارد .
مسأله 1417
اگر بين كساني كه در يك صف ايستادهاند بچه مميز يعني بچهاي كه خوب و بد را ميفهمد فاصله شود ، چنانچه ندانند نماز او باطل است ميتوانند اقتدا كنند.
مسأله 1418
بعد از تكبير امام اگر صف جلو آماده نماز و تكبير گفتن آنان نزديك باشد كسي كه در صف بعد ايستاده ، ميتواند تكبير بگويد ولي احتياط مستحب آنست كه صبر كند تا تكبير صف جلو تمام شود .
مسأله 1419
اگر بداند نماز يك صف از صفهاي جلو باطل است ، در صفهاي بعد نميتواند اقتدا كند ، ولي اگر نداند نماز آنان صحيح است يا نه ، ميتواند اقتدا نمايد .
مسأله 1420
هر گاه بداند نماز امام باطل است مثلا بداند امام وضو ندارد ، اگر چه خود امام ملتفت نباشد ، نميتواند باو اقتدا كند .
مسأله 1421
اگر مأموم بعد از نماز بفهمد كه امام عادل نبوده يا كافر بوده ، يا به جهتي نمازش باطل بوده ، مثلا بيوضو نماز خوانده ، نمازش صحيح است .
مسأله 1422
اگر در بين نماز شك كند كه اقتدا كرده يا نه ، چنانچه در حالي باشد كه وظيفه مأموم است مثلا به حمد و سوره امام گوش ميدهد ميتواند نماز را به جماعت تمام كند و اگر مشغول كاري باشد كه هم وظيفه امام و هم وظيفه مأموم است مثلا در ركوع يا سجده باشد ، بايد نماز را به نيت فرادي تمام نمايد .
مسأله 1423
انسان در بين نماز جماعت ميتواند نيت فرادي كند .
مسأله 1424
اگر مأموم به واسطه عذري بعد از حمد و سوره امام نيت فرادي كند لازم نيست حمد وسوره را بخواند ، ولي اگر پيش از تمام شدن حمد و سوره نيت فرادي نمايد ، بايد مقداري را كه امام نخوانده بخواند .
مسأله 1425
اگر در بين نماز جماعت نيت فرادي نمايد ، بنابر احتياط واجب نبايد دوباره نيت جماعت كند . هم چنين اگر مردد شود كه نيت فرادي كند يا نه وبعد تصميم بگيرد نماز را با جماعت تمام كند ، نمازش خالي از اشكال نيست .
مسأله 1426
اگر شك كند كه نيت فرادي كرده يا نه ، بايد بنا بگذارد كه نيت فرادي نكرده است .
مسأله 1427
اگر موقعي كه امام در ركوع است اقتدا كند و بركوع امام برسد ، اگر چه ذكر امام تمام شده باشد ، نمازش بطور جماعت صحيح است و يك ركعت حساب ميشود . اما اگر به مقدار ركوع خم شود و بركوع امام نرسد نمازش بطور فرادي صحيح ميباشد و بايد آن را تمام نمايد .
مسأله 1428
اگر موقعي كه امام در ركوع است اقتدا كند و به مقدار ركوع خم شود وشك كند كه به ركوع امام رسيده يا نه ، نمازش صحيح است وفرادي ميشود .
مسأله 1429
اگر موقعي كه امام در ركوع است اقتدا كند و پيش از آن كه بهاندازه ركوع خم شود ، امام سر از ركوع بردارد ، ميتواند نيت فرادي كند يا صبر كند تا امام براي ركعت بعد برخيزد و آن را ركعت اول نماز خود حساب كند . ولي اگر برخاستن امام بقدري طول بكشد كه نگويند اين شخص نماز جماعت ميخواند ، بايد نيت فرادي نمايد .
مسأله 1430
اگر اول نماز يا بين حمد و سوره اقتدا كند و پيش از آن كه به ركوع رود ، امام سر از ركوع بردارد نماز او بطور جماعت صحيح است و بايد ركوع كند و خود را به امام برساند .
مسأله 1431
اگر موقعي برسد كه امام مشغول خواندن تشهد آخر نماز است چنانچه بخواهد به ثواب جماعت برسد ، بايد بعد از نيت و گفتن تكبيرة الاحرام بنشيند و تشهد را با امام بخواند ولي سلام را نگويد و صبر كند تا امام سلام نماز را بدهد ، بعد بايستد و بدون آن كه دوباره نيت كند و تكبير بگويد ، حمد و سوره را بخواند و آنرا ركعت اول نماز خود حساب كند .
مسأله 1432
مأموم نبايد جلوتر از امام بايستد وبنابر احتياط واجب قدري عقبتر از امام بايستد و چنانچه قد او بلند تر از امام باشد كه در ركوع و سجودش جلوتر از امام باشد اشكال ندارد .
مسأله 1433
در نماز جماعت بايد بين مأموم و امام پرده و مانند آن كه پشت آن ديده نميشود فاصله نباشد و همچنين است بين انسان و مأموم ديگري كه انسان به واسطه او به امام متصل شده است ، ولي اگر امام مرد و مأموم زن باشد چنانچه بين آن زن و امام يا بين آن زن و مأموم ديگري كه مرد است و زن به واسطه او به امام متصل شده است پرده و مانند آن باشد اشكال ندارد .
مسأله 1434
اگر بعد از شروع به نماز بين مأموم و امام ، يا بين مأموم و كسي كه مأموم به واسطه او متصل به امام است ، پرده يا چيز ديگري كه پشت آنرا نميتوان ديد فاصله شود ، نمازش فرادي ميشود و صحيح است .@#@
مسأله 1435
اگر بين جاي سجده مأموم و جاي ايستادن امام بقدر گشادي بين دو قدم فاصله باشد اشكال ندارد ، ونيز اگر بين انسان و مأمومي كه جلوي او ايستاده و بوسيله او به امام متصل است به همين مقدار فاصله باشد نمازش اشكال ندارد ، و احتياط مستحب آن است كه جاي سجده ماموم با جاي كسي كه جلوي او ايستاده ، هيچ فاصله نداشته باشد .
مسأله 1436
اگر مأموم به واسطه كسي كه طرف راست يا چپ او اقتدا كرده به امام متصل باشد و از جلو به امام متصل نباشد ، چنانچه باندازه گشادي بين دو قدم هم فاصله داشته باشند نمازش صحيح است .
مسأله 1437
اگر در نماز ، بين مأموم و امام يا بين مأموم و كسي كه مأموم به واسطه او به امام متصل است بيشتر از يك قدم بزرگ فاصله پيدا شود نمازش فرادي ميشود و صحيح است .
مسأله 1438
اگر نماز همه كساني كه در صف جلو هستند تمام شود يا همه نيت فرادي نمايند ، اگر فاصله باندازه يك قدم بزرگ نباشد نماز صف بعد بطور جماعت صحيح و اگر بيشتر از اين مقدار باشد فرادي ميشود و صحيح است .
مسأله 1439
اگر در ركعت دوم اقتدا كند ، قنوت و تشهد را با امام ميخواند و احتياط آن است كه موقع خواندن تشهد انگشتان دست و سينه پا را به زمين بگذارد و زانوها را بلند كند ، و بايد بعد از تشهد با امام برخيزد و حمد و سوره را بخواند ، واگر براي سوره وقت ندارد ، حمد را تمام كند و در ركوع يا سجده خود را به امام برساند ، يا نيت فرادي كند و نمازش صحيح است ، ولي اگر در سجده به امام برسد ، بهتر است كه احتياطا نماز را دوباره بخواند .
مسأله 1440
اگر موقعي كه امام در ركعت دوم نماز چهار ركعتي است اقتدا كند ، بايد در ركعت دوم نمازش كه ركعت سوم امام است بعد از دو سجده بنشيند و تشهد را به مقدار واجب بخواند وبرخيزد ، و چنانچه براي گفتن سه مرتبه تسبيحات وقت ندارد ، يك مرتبه بگويد و در ركوع يا سجده خود را به امام برساند .
مسأله 1441
اگر امام در ركعت سوم يا چهارم باشد و مأموم بداند كه اگر اقتدا كند و حمد را بخواند به ركوع امام نميرسد ، بنابر احتياط واجب بايد صبر كند تا امام به ركوع رود ، بعد اقتدا نمايد .
مسأله 1442
اگر در ركعت سوم يا چهارم امام اقتدا كند ، بايد حمد و سوره را بخواند و اگر براي سوره وقت ندارد ، بايد حمد را تمام كند ودر ركوع يا سجده خود را به امام برساند ، ولي اگر در سجده به امام برسد ، بهتر است كه احتياطا نماز را دوباره بخواند .
مسأله 1443
كسي كه ميداند اگر سوره را بخواند در ركوع به امام نميرسد ، بايد سوره را نخواند ولي اگر خواند نمازش صحيح است .
مسأله 1444
كسي كه اطمينان دارد كه اگر سوره را شروع كند يا تمام نمايد به ركوع امام ميرسد ، احتياط واجب آن است كه سوره را شروع كند يا اگر شروع كرده تمام نمايد .
مسأله 1445
كسي كه يقين دارد ، اگر سوره را بخواند به ركوع امام ميرسد ، چنانچه سوره را بخواند و به ركوع نرسد نمازش صحيح است .
مسأله 1446
اگر امام ايستاده باشد و مأموم نداند كه در كدام ركعت است ميتواند اقتدا كند ، ولي بايد حمد و سوره را به قصد قربت بخواند و اگر چه بعد بفهمد كه امام در ركعت اول يا دوم بوده ، نمازش صحيح است .
مسأله 1447
اگر به خيال اين كه امام در ركعت اول يا دوم است حمد و سوره نخواند و بعد از ركوع بفهمد كه در ركعت سوم يا چهارم بوده نمازش صحيح است . ولي اگر پيش از ركوع بفهمد ، بايد حمد و سوره را بخواند و اگر وقت ندارد ، فقط حمد را بخواند و در ركوع يا سجده خود را به امام برساند .
مسأله 1448
اگر به خيال اين كه امام در ركعت سوم يا چهارم است حمد و سوره بخواند و پيش از ركوع يا بعد از آن بفهمد كه در ركعت اول يا دوم بوده ، نمازش صحيح است .
مسأله 1449
اگر موقعي كه مشغول نماز مستحبي است جماعت برپا شود ، چنانچه اطمينان ندارد كه اگر نماز را تمام كند به جماعت برسد ، مستحب است نماز را رها كند و مشغول نماز جماعت شود . بلكه اگر اطمينان نداشته باشد كه به ركعت اول برسد مستحب است به همين دستور رفتار نمايد .
مسأله 1450
اگر موقعي كه مشغول نماز سه ركعتي يا چهار ركعتي است جماعت برپا شود ، چنانچه به ركوع ركعت سوم نرفته و اطمينان ندارد كه اگر نماز را تمام كند به جماعت برسد . مستحب است به نيت نماز مستحبي نماز را دو ركعتي تمام كند و خود را به جماعت برساند .
مسأله 1451
اگر نماز امام تمام شود و مأموم مشغول تشهد يا سلام اول باشد ، لازم نيست نيت فرادي كند .
مسأله 1452
كسي كه يك ركعت از امام عقب مانده وقتي امام تشهد ركعت آخر را ميخواند ، ميتواند برخيزد و نماز را تمام كند و يا انگشتان دست و سينه پا را به زمين بگذارد و زانوها را بلند نگهدارد و صبر كند تا امام سلام نماز را بگويد وبعد برخيزد .
شرايط امام جماعت
مسأله 1453
امام جماعت بايد بالغ و عاقل و شيعه دوازده امامي و عادل و حلال زاده باشد و نماز را بطور صحيح بخواند و نيز امام جماعت بنابر احتياط واجب بايد مرد باشد و اقتداء كردن به بچه مميز حتي اقتداء كننده نيز بچه مميز باشد اشكال دارد .
مسأله 1454
امامي را كه عادل ميدانسته ، اگر شك كند به عدالت خود باقي است يا نه ، ميتواند به او اقتدا نمايد .
مسأله 1455
كسي كه ايستاده نماز ميخواند ، نميتواند به كسي كه نشسته يا خوابيده نماز ميخواند اقتدا كند . و كسي كه نشسته نماز ميخواند نميتواند به كسي كه خوابيده نماز ميخواند اقتدا نمايد .
مسأله 1456
كسي كه نشسته نماز ميخواند ، ميتواند ميتواند به كسي كه نشسته نماز ميخواند اقتدا كند ولي بنا بر احتياط واجب كسي كه خوابيده است نبايد به كسي كه نشسته و يا خوابيده نماز ميخواند اقتدا نمايد .
مسأله 1457
اگر امام جماعت به واسطه عذري با تيمم يا با وضوي جبيرهاي نماز بخواند ، ميشود به او اقتدا كرد ولي اگر به واسطه عذري با لباس نجس نماز ميخواند بنا بر احتياط واجب نبايد به او اقتدا كرد .
مسأله 1458
اگر امام مرضيدارد كه نميتواند از بيرون آوردن بول و غائط خودداري كند بنابر احتياط واجب ، نميشود به او اقتدا كرد و نيز زني كه مستحاضه نيست نميتواند به زن مستحاضه اقتدا نمايد .
مسأله 1459
بنابر احتياط واجب كسي كه مرض خوره يا پيسي دارد ، نبايد امام جماعت شود .
احكام نماز جماعت
مسأله 1460
موقعي كه مأموم نيت ميكند ، بايد امام را معين نمايد . ولي دانستن اسم او لازم نيست ، مثلا اگر نيت كند اقتدا ميكنم بهامام حاضر نمازش صحيح است .
مسأله 1461
مأموم بايد غير از حمد وسوره همه چيز نماز را خودش بخواند ، ولي اگر ركعت اول يا دوم او ركعت سوم يا چهارم امام باشد ، بايد حمد و سوره را بخواند .
مسأله 1462
اگر مأموم در ركعت اول و دوم نماز صبح و مغرب و عشا صداي حمد و سوره امام را بشنود ، اگر چه كلمات را تشخيص ندهد ، بايد حمد و سوره را نخواند واگر صداي امام را نشنود ، مستحب است حمد وسوره بخواند ولي بايد آهسته بخواند و چنانچه سهوا بلند بخواند اشكال ندارد .
مسأله 1463
اگر مأموم بعضي از كلمات حمد و سوره امام را بشنود ، احتياط واجب آن است كه حمد و سوره را نخواند .
مسأله 1464
اگر مأموم سهوا حمد وسوره بخواند ، يا خيال كند صدائي را كه ميشنود صداي امام نيست و حمد و سوره بخواند وبعد بفهمد صداي امام بوده ، نمازش صحيح است.
مسأله 1465
اگر شك كند كه صداي امام را ميشنود يا نه ، يا صدائي بشنود و نداند صداي امام است يا صداي كس ديگر ، ميتواند حمد و سوره بخواند .
مسأله 1466
مأموم بايد در ركعت اول و دوم نماز ظهر و عصر حمد و سوره نخواند و مستحب است به جاي آن ذكر بگويد .
مسأله 1467
مأموم نبايد تكبيرة الاحرام را پيش از امام بگويد بلكه احتياط واجب آن است كه تا تكبير امام تمام نشده تكبير نگويد .
مسأله 1468
اگر مأموم پيش از امام عمدا هم سلام دهد نمازش صحيح است .
مسأله 1469
اگر مأموم غير از تكبيرة الاحرام و سلام چيزهاي ديگر نماز را پيش از امام بگويد اشكال ندارد . ولي اگر آنها را بشنود ، يا بداند امام چه وقت ميگويد ، احتياط مستحب آن است كه پيش از امام نگويد .
مسأله 1470
مأموم بايد غير از آنچه در نماز خوانده ميشود ، كارهاي ديگر آن ، مانند ركوع و سجود را با امام يا كمي بعد از امام بجا آورد . و اگر عمدا پيش از امام يا مدتي بعد از امام انجام دهد ، معصيت كرده ولي نمازش صحيح است اما اگر در حال قرائت امام به ركوع رود نمازش باطل ميشود و نيز اگر دو ركن پشت سرهم از امام جلو يا عقب بيفتد بنا بر احتياط واجب بايد نماز را تمام كند ودوباره بخواند اگر چه بعيد نيست نمازش صحيح باشد و فرادي شود .
مسأله 1471
اگر سهوا پيش از امام سر از ركوع بردارد ، چنانچه امام در ركوع باشد ، بايد به ركوع برگردد و با امام سر بردارد و در اين صورت زياد شدن ركوع كه ركن است نماز را باطل نميكند ولي اگر به ركوع برگردد و پيش از آن كه به ركوع برسد ، امام سر بردارد نمازش باطل است .
مسأله 1472
اگر اشتباها سر بردارد وببيند امام در سجده است بايد به سجده برگردد و چنانچه در هر دو سجده اين اتفاق بيفتد براي زياد شدن دو سجده كه ركن است نماز باطل نميشود .@#@
مسأله 1473
كسي كه اشتباها پيش از امام سر از سجده برداشته هر گاه به سجده برگردد ، و هنوز به سجده نرسيده امام سر بردارد ، نمازش صحيح است ولي اگر در هر دو سجده اين اتفاق بيفتد ، نماز باطل است .
مسأله 1474
اگر اشتباها سر از ركوع يا سجده بردارد و سهوا يا به خيال اين كه به امام نميرسد ، به ركوع يا سجده نرود ، نمازش صحيح است .
مسأله 1475
اگر سر از سجده بردارد وببيند امام در سجده است چنانچه به خيال اين كه سجده اول امام است ، به قصد اين كه با امام سجده كند به سجده رود و بفهمد سجده دوم امام بوده ، بايد بنابر احتياط نماز را تمام كند و از سر بخواند . و اگر به خيال اين كه سجده دوم امام است به سجده رود و بفهمد سجده اول امام بوده ، احتياط آن است كه نماز را فرادي تمام نمايد اگر چه ميتواند متابعت امام را بكند و به سجده رود و نماز را تمام كند .
مسأله 1476
اگر سهوا پيش از امام به ركوع رود و طوري باشد كه اگر سر بردارد به مقداري از قرائت امام ميرسد ، چنانچه سر بردارد و با امام به ركوع رود نمازش صحيح است .
مسأله 1477
اگر سهوا پيش از امام به ركوع رود و طوري باشد كه اگر برگردد به چيزي از قرائت امام نميرسد ، احتياط واجب آن است كه سر بردارد و با امام نماز را تمام كند و نمازش صحيح است و اگر سر بر ندارد تا امام برسد نمازش صحيح است.
مسأله 1478
اگر پيش از امام به سجده رود ، احتياط واجب آن است كه سر بردارد و با امام به سجده رود و اگر بر نداشت نمازش صحيح است .
مسأله 1479
اگر امام در ركعتي كه قنوت ندارد اشتباها قنوت بخواند ، يا در ركعتي كه تشهد ندارد اشتباها مشغول خواندن تشهد شود مأموم نبايد قنوت و تشهد را بخواند ولي نميتواند پيش از امام به ركوع رود ، يا پيش از ايستادن امام بايستد بلكه بايد صبر كند تا قنوت و تشهد امام تمام شود و بقيه نماز را با او بخواند . چيزهائي كه در نماز جماعت مستحب است
مسأله 1480
اگر مأموم يك مرد باشد ، مستحب است طرف راست امام بايستد و اگر زن باشد ، مستحب است در طرف راست امام طوري بايستد كه جاي سجدهاش مساوي زانو يا قدم امام باشد و اگر يك مرد و يك زن يا يك مرد و چند زن باشند مستحب است مرد طرف راست امام و باقي پشت سر امام بايستند و اگر چند مرد يا چند زن باشند مستحب است مردها عقب امام و زنها پشت مردها بايستند .
مسأله 1481
اگر امام و مأموم هر دو زن باشند احتياط آن است كه امام كمي جلوتر بايستد .
مسأله 1482
مستحب است امام در وسط صف بايستد و اهل علم و كمال و تقوي در صف اول بايستند .
مسأله 1483
مستحب است صفهاي جماعت منظم باشد وبين كساني كه در يك صف ايستادهاند فاصله نباشد وشانه آنان رديف يكديگر باشد .
مسأله 1484
مستحب است بعد از گفتن قد قامت الصلاة مأمومين برخيزند .
مسأله 1485
مستحب است امام جماعت حال مأمومي را كه از ديگران ضعيفتر است رعايت كند و عجله نكند تا افراد ضعيف باو برسند و نيز مستحب است قنوت و ركوع و سجود را طول ندهد ، مگر بداند همه كساني كه به او اقتدا كردهاند مايلند .
مسأله 1486
مستحب است امام جماعت در حمد و سوره و ذكرهائي كه بلند ميخواند صداي خود را به قدري بلند كند كه ديگران بشنود ، ولي بايد بيش از اندازه صدا را بلند نكند .
مسأله 1487
اگر امام در ركوع بفهمد كسي تازه رسيده و ميخواهد اقتدا كند مستحب است ركوع را دو برابر هميشه طول بدهد و بعد برخيزد ، اگر چه بفهمد كس ديگري هم براي اقتدا وارد شده است . چيزهائي كه در نماز جماعت مكروه است
مسأله 1488
اگر در صفهاي جماعت جا باشد ، مكروه است انسان تنها بايستد .
مسأله 1489
مكروه است مأموم ذكرهاي نماز را طوري بگويد كه امام بشنود .
مسأله 1490
مسافري كه نماز ظهر و عصر و عشا را دو ركعت ميخواند مكروه است در اين نمازها به كسي كه مسافر نيست اقتدا كند و كسي كه مسافر نيست مكروه است در اين نمازها به مسافر اقتدا نمايد.