مبطلات نماز
مسأله 1126
دوازده چيز است نماز را باطل ميكند و آنها را مبطلات ميگويند :
اول آن كه در بين نماز يكي از شرطهاي آن از بين برود ، مثلا در بين نماز بفهمد مكانش غصبي است .
دوم آن كه در بين نماز عمدا يا سهوا يا از روي ناچاري ، چيزي كه وضو يا غسل را باطل ميكند پيش آيد ، مثلا بول از او بيرون آيد ، ولي كسي كه نميتواند از بيرون آمدن بول و غائط خودداري كند ، اگر در بين نماز بول يا غائط از او خارج شود چنانچه بدستوري كه در احكام وضو گفته شد رفتار نمايد نمازش باطل نميشود ، و نيز اگر در بين نماز از زن مستحاضه خون خارج شود ، در صورتي كه بدستور استحاضه رفتار كرده باشد ، نمازش صحيح است .
مسأله 1127
كسي كه بياختيار خوابش برده ، اگر نداند كه در بين نماز خوابش برده يا بعد از آن ، بايد بنابر احتياط واجب نمازش را دوباره بخواند ، ولي اگر تمام شدن نماز را بداند و شك كند كه خواب در بين نماز بوده يا بعد ، نمازش صحيح است.
مسأله 1128
اگر بداند به اختيار خودش خوابيده و شك كند كه بعد از نماز بوده ، يا در بين نماز يادش رفته كه مشغول نماز است و خوابيده نمازش صحيح است .
مسأله 1129
اگر در حال سجده از خواب بيدار شود و شك كند كه در سجده آخر نماز است ، يا در سجده شكر ، بايد آن نماز را دوباره بخواند .
سوم از مبطلات نماز آن است كه مثل بعضي كساني كه شيعه نيستند دستها را رويهم بگذارد .
مسأله 1130
هر گاه براي ادب دستها را روي هم بگذارد ، اگر چه مثل آنها نباشد ، بنابر احتياط واجب بايد نماز را دوباره بخواند ، ولي اگر از روي فراموشي يا ناچاري يا براي كار ديگر مثل خاراندن دست و مانند آن ، دستها را رويهم بگذارد اشكال ندارد .
چهارم از مبطلات نماز آن است كه بعد از خواندن حمد ، آمين بگويد . ولي اگر اشتباها يا از روي تقيه بگويد ، نمازش باطل نميشود .
پنجم از مبطلات نماز آن است كه عمدا يا از روي فراموشي پشت به قبله كند ، يا به طرف راست يا چپ قبله برگردد ، بلكه اگر عمدا بقدري برگردد كه نگويند رو به قبله است ، اگر چه بطرف راست يا چپ نرسد ، نمازش باطل است .
مسأله 1131
اگر عمدا همه صورت را بطرف راست يا چپ قبله برگرداند نمازش باطل است بلكه اگر سهوا هم صورت را به اين مقدار برگرداند احتياط واجب آن است كه نماز را دوباره بخواند و لازم نيست كه نماز اول را تمام نمايد ، ولي اگر سر را كمي بگرداند عمدا باشد يا اشتباها نمازش باطل نميشود .
ششم از مبطلات نماز آن است كه عمدا كلمه‌اي بگويد كه از آن كلمه قصد معني كند اگر چه معني هم نداشته باشد ويك حرف هم باشد بلكه اگر قصد هم نكند بنابر احتياط واجب بايد نماز را دوباره بخواند در صورتي كه دو حرف يا بيشتر باشد ، ولي اگر سهوا بگويد نماز باطل نميشود .
مسأله 1132
اگر كلمه‌اي بگويد كه يك حرف دارد ، چنانچه آن كلمه معني داشته باشد مثل ( ق ) كه در زبان عرب به معناي اين است كه نگهداري كن ، چنانچه معني آن را بداند و قصد آنرا نمايد ، نمازش باطل ميشود ، بلكه اگر قصد معناي آن را نكند ولي ملتفت معناي آن باشد احتياط واجب آن است كه نماز را دوباره بخواند.
مسأله 1133
سرفه كردن و آروغ زدن و آه كشيدن در نماز اشكال ندارد ، ولي گفتن آخ و آه و مانند اينها كه دو حرف است ، اگر عمدي باشد نماز را باطل ميكند .
مسأله 1134
اگر كلمه‌اي را به قصد ذكر بگويد مثلا به قصد ذكر بگويد : ( الله اكبر ) ودر موقع گفتن آن ، صدا را بلند كند كه چيزي را به ديگري بفهماند اشكال ندارد ولي چنانچه به قصد اين كه چيزي به كسي بفهماند بگويد ، اگر چه قصد ذكر هم داشته باشد ، نماز باطل ميشود .
مسأله 1135
خواندن قرآن در نماز ، غير از چهار سوره‌اي كه سجده واجب دارد و در احكام جنابت گفته شد و نيز دعا كردن در نماز اشكال ندارد اگر چه به فارسي يا زبان ديگر باشد .
مسأله 1136
اگر چيزي از حمد و سوره و ذكرهاي نماز را عمدا يا احتياطا چند مرتبه بگويد اشكال ندارد .
مسأله 1137
در حال نماز ، انسان نبايد به ديگري سلام كند واگر ديگري به او سلام كند ، بايد طوري جواب دهد كه سلام مقدم باشد مثلا بگويد ( السلام عليكم ) يا ( سلام عليكم ) و نبايد ( عليكم السلام ) بگويد .
مسأله 1138
انسان بايد جواب سلام را چه در نماز يا در غير نماز فورا بگويد ، واگر عمدا يا از روي فراموشي جواب سلام را به قدري طول دهد ، كه اگر جواب بگويد جواب آن سلام حساب نشود ، چنانچه در نماز باشد نبايد جواب بدهد و اگر در نماز نباشد ، جواب دادن واجب نيست .
مسأله 1139
بايد جواب سلام را طوري بگويد كه سلام كننده بشنود ، ولي اگر سلام كننده كر باشد ، چنانچه انسان بطور معمول جواب او را بدهد كافي است .
مسأله 1140
نمازگزار جواب سلام را به قصد جواب بگويد نه به قصد دعا .
مسأله 1141
اگر زن يا مرد نامحرم يا بچه مميز يعني بچه‌اي كه خوب و بد را ميفهمد به نمازگزار سلام كند ، نمازگزار بايد جواب او را بدهد .
مسأله 1142
اگر نمازگزار جواب سلام را ندهد معصيت كرده ولي نمازش صحيح است .
مسأله 1143
اگر كسي به نمازگزار غلط سلام كند ، بطوري كه سلام حساب نشود ، جواب او واجب نيست .
مسأله 1144
جواب سلام كسي كه از روي مسخره يا شوخي سلام ميكند واجب نيست ، واحتياط واجب آن است كه در جواب سلام مرد و زن غير مسلمان بگويد سلام يا فقط عليك .
مسأله 1145
اگر كسي به عده‌اي سلام كند ، جواب سلام او بر همه آنان واجب است ، ولي اگر يكي از آنان جواب دهد كافي است .
مسأله 1146
اگر كسي به عده‌اي سلام كند وكسي كه سلام كننده قصد سلام دادن به او را نداشته جواب دهد ، باز هم جواب سلام او بر آن عده واجب است .
مسأله 1147
اگر به عده‌اي سلام كند و كسي كه بين آنها مشغول نماز است شك كند كه سلام كننده قصد سلام كردن به او را هم داشته يا نه ، نبايد جواب بدهد ، و همچنين است اگر بداند كه قصد او را هم‌داشته ولي ديگري جواب سلام را بدهد . اما اگر بداند كه قصد او را هم داشته و ديگري جواب ندهد ، بايد جواب او را بگويد .
مسأله 1148
سلام كردن مستحب است و خيلي سفارش شده است كه سواره به پياده وايستاده به نشسته و كوچكتر به بزرگتر سلام كند .
مسأله 1149
اگر دو نفر با هم به يكديگر سلام كنند ، بر هر يك واجب است جواب سلام ديگري را بدهد .
مسأله 1150
در غير نماز ، مستحب است جواب سلام را بهتر از سلام بگويد مثلا اگر كسي گفت سلام عليكم در جواب بگويد سلام عليكم و رحمة الله .
هفتم از مبطلات نماز خنده با صدا و ترجيع و بنابر احتياط واجب خنده با صدا اگر چه ترجيع نداشته باشد وعمدي است وچنانچه سهوا با صدا بخندد يا لبخند بزند نمازش باطل نميشود .
مسأله 1151
اگر براي جلوگيري از صداي خنده حالش تغيير كند ، مثلا رنگش سرخ شود ، چنانچه از صورت نمازگزار بيرون رود ، بايد نمازش را دوباره بخواند .
هشتم از مبطلات نماز آن است كه براي كار دنيا عمدا با صدا گريه كند ، ولي اگر براي كار دنيا بي صدا گريه كند اشكال ندارد ولي اگر از ترس خدا يا براي آخرت گريه كند ، آهسته باشد يا بلند اشكال ندارد ، بلكه از بهترين اعمال است .
نهم از مبطلات نماز كاري است كه صورت نماز را به هم بزند مثلا دست زدن و به هوا پريدن و مانند
اينها كم باشد يا زياد عمدا باشد يا از روي فراموشي . ولي كاري كه صورت نماز را به هم نزند مثل اشاره كردن به دست اشكال ندارد .
مسأله 1152
اگر در بين نماز به قدري ساكت بماند كه نگويند نماز ميخواند نمازش باطل ميشود .
مسأله 1153
اگر در بين نماز كاري انجام دهد يا مدتي ساكت شود وشك كند كه نماز به هم خورده يا نه ، نمازش صحيح است .
دهم از مبطلات نماز ، خوردن و آشاميدن است ، اگر در نماز طوري بخورد يا بياشامد كه نگويند نماز ميخواند .
مسأله 1154
احتياط واجب آن است كه در نماز هيچ چيز نخورد و نياشامد چه موالات نماز بهم بخورد يا نخورد و چه بگويند نماز ميخواند يا نگويند .
مسأله 1155
اگر در بين نماز ، غذائي را كه لاي دندانها مانده فرو ببرد ، نمازش باطل نميشود . واگر قند يا شكر و مانند اينها در دهان مانده باشد و در حال نماز كم كم آب شود و فرو رود نمازش اشكال پيدا ميكند .
يازدهم از مبطلات نماز شك در ركعتهاي نماز دو ركعتي يا سه ركعتي يا در دو ركعت اول نمازهاي چهار ركعتي است .
دوازدهم از مبطلات نماز آن است كه ركن نماز را عمدا يا سهوا كم يا زياد كند ، يا چيزي را كه ركن نيست عمدا كم يا زياد نمايد .
مسأله 1156
اگر بعد از نماز شك كند كه در بين نماز كاري كه نماز را باطل ميكند انجام داده يا نه نمازش صحيح است.