قبله
سؤال 1: كسي كه در مكه است قبله او چگونه است؟ و اگر كسي از راه دور ميخواهد عبادت نمايد قبله او چگونه است؟
جواب: خانه كعبه كه در مكّه معظمه است، قبله ميباشد، و كساني كه ساكن مكه هستند يا در مكه عبادت ميكنند بايد روبروي آن نماز بخوانند، ولي كسي كه دور است اگر طوري بايستد كه بگويند رو به قبله نماز ميخواند كافي است. (ر.ک توضيح المسائل دوازده مرجع, ج1, م 776 .عروة الوثقي, ج1, فصل في القبله)
سؤال 2: اگر در بيابان باشيم و ندانيم قبله كدام طرف است چگونه بايد قبله را پيدا كنيم؟
جواب: براي پيدا كردن قبله علائمي براي مكانهاي خاصي مثل كوفه و بصره و... از طريق ستاره قطبي و امثال آن تعيين گرديده است اما استفاده از آن علائم براي همه نقاط صحيح نيست بنابراين اگر قطبنما يا قبلهنما در اختيار نداشته باشيد و احتمال يك جهت خاص را نميدهيد بنابر قول مشهود بايد به چهار طرف نماز بخوانيد. (ر.ک توضيح المسائل امام خميني(ره), م 784)
سؤال 3: در بعضي از مساجد محراب مطابق قبله ساخته نشده يا اصلاً كل مسجد مطابق قبله ساخته نشده و مدت زيادي نيز همانطور نماز خوانده شده و اكنون كه متوجه اشتباه شدهايم ميخواهيم بدانيم تا چه ميزان از قبله انحراف داشته باشيم نماز ما يا نماز جماعت صحيح ميباشد؟
جواب: اگر قبله معلوم است بايد به سمت قبله نماز بخوانيد و جايز نيست به سمت محرابي كه از قبله صحيح انحراف دارد به نماز ايستاد. (ر.ک استفتائات آيت الله مكارم, ج2, ص76, س149)
سؤال 4: در صورتي كه وقت تنگ باشد و ندانيم قبله به كدام طرف است جهت اداي نماز به چه ترتيبي بايد عمل كرد؟
جواب: اگر وقت تحقيق نداشته باشيد و نيز وقت براي خواندن نماز به چهار طرف نباشد، به هر طرف كه احتمال ميدهيد قبله باشد نماز بخوانيد و اگر احتمال يك طرف خاص را هم نميدهيد يك نماز به هر طرفي كه خواستيد بخوانيد كفايت ميكند. (ر.ک توضيح المسائل دوازده مرجع, ج1, م 784)
سؤال 5: مهماني به گفته صاحب خانه اعتماد نموده به طرفي نماز خوانده و مدتي را بدين منوال گذرانده است، بعداً كشف خلاف ميشود كه قبله حدوداً 45 درجه اختلاف دارد، حال تكليف نمازهائي كه در اين مدت خوانده شده چيست؟
جواب: در فرض سؤال كه تحقيق نموده و با اطمينان به جهت قبله نماز خواندهايد و بعداً كشف خلاف شده است و انحراف حدود45 درجه است نمازهاي گذشته او صحيح است. (ر.ک استفتائات امام خميني(ره), ج1, احكام قبله, ص136, س33)
سؤال 6: كره زمين گرد ميباشد و مكه در يك قسمت قرار گرفته است حال اگر شخصي درست آن طرف مكه يعني كف پايش با كف مكه بوسيله قطر كامل زمين متصل گردد اين شخص به كدام طرف و سمت نماز بايد بخواند؟
جواب: در فرض مرقوم اگر در نقطهاي از كره زمين قرار گيرد كه از هر طرف فاصلهاش با مكه مكرمه مساوي باشد به هر يك از چهار طرف نماز بخواند صحيح است.(ر.ک استفتائات جديد امام خميني(ره), ج1, س27, ص 134)
سؤال 7: اگر شدت درگيري جنگ در جبهه مانع از پيدا كردن قبله شود آيا ميتوان به هر طرف نماز خواند؟
جواب: بايد به چهار طرف نماز بخواند و اگر چهار نماز ممكن نيست به هر مقدار كه تمكن دارد ميتواند اكتفاءكند. (ر.ک استفتائات جديد امام خميني(ره), ج1, ص 134, س28)
سؤال 8: نماز خواندن و تشخيص قبله مسافر در داخل هواپيما و قطار چگونه است؟
جواب: بايد تحقيق كند و رو به قبله نماز بخواند و اگر نتواند علم پيدا كند به طرفي كه مظنّه دارد بايستد. .(ر.ک استفتائات جديد امام خميني(ره), ص 135, س29)
سؤال 9: اگر نمازگذاري در حال خواندن نماز مواجه با قبله نبوده و پس از آگاهي ميتواند به سمت قبله برگردد؟ و آيا اتصال پا به زمين در برگشتن به سمت قبله لازم است؟
جواب: بله بايد به سمت قبله برگردد و اتصال پا به كف زمين لازم نيست. .(ر.ک استفتائات جديد امام خميني(ره), ص 135, س30)
سؤال 10: آيا در نماز بايد حتماً نوك پاها و زانوها رو به قبله باشد؟
جواب: كسي كه نماز واجب را ايستاده ميخواند، بايد طوري بايستد كه بگويند رو به قبله ايستاده و لازم نيست زانوهاي او و نوك پاهاي او هم رو به قبله باشد. (ر.ک توضيح المسائل امام خميني(ره), م777)
سؤال 11: نماز خواندن به جهت قبله شرط صحت نماز واجب است؟ آيا ميشود نماز مستحبي را رو به قبله نخواند؟
جواب: بله نماز خواندن به سمت قبله شرط صحت نماز واجب است ولي نماز مستحبي را ميشود در حال راه رفتن و سواري خواند و اگر انسان در اين دو حال، نماز مستحبي بخواند لازم نيست رو به قبله باشد.(ر.ک تحرير الوسيله امام خميني(ره), ج1, ص 141, م1)