قال رسول الله : «أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّهُ قَدْ أَقْبَلَ إِلَيْكُمْ شَهْرُ اللَّهِ بِالْبَرَكَةِ وَ الرَّحْمَةِ وَ الْمَغْفِرَةِ» [1]
دريـغا که فصل جواني گذشت *** به لـهـو و لـعب زندگاني گذشت
دريـغـا بي مـا بـسـي روزگـار *** برويـد گل و بـشـکـفـد نوبهار
کساني که از ما به غيب اندرند *** بيايند و بـر خـاک ما بگـذرند
بسي تيرو دي ماه وارديبهشت *** بيايد که ما خاک باشيم وخشت
چرادل بر اين کاروان گه نهيم *** که ياران برفتند و ما در رهيم
بـيـا تـا بـرآريـم دسـتـي ز دل *** که نـتـوان برآورد فردا زگل
فوائد صلوات
يکي از اعمال مبارک رمضان در ميان مستحبات ذکر صلوات است در خيلي از روايات صلوات ، کلمه مداومت آمده است «من أكثر فيه من الصلاة عليَّ ثقل الله ميزانه يوم تخفف الموازين» [2] پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: هر کسي در دنيا زياد صلوات بفرستد خدا در قيامت ميزان حسناتش را سنگين مي کند روزي که همه ميزان ها سبک است «فَأَمَّا مَن ثَقُلَتْ مَوَازِينُهُ فَهُوَ فىِ عِيشَةٍ رَّاضِيَةٍ» [3] اگر کسي ميزان حسناتش سنگين باشد او در بهشت دائماً در خوشي خواهد بود و اگر کسي ميزان حسناتش سبک باشد نعوذ بالله جايگاهش جهنم خواهد بود.
ارزش اعمال در آخرت
در قيامت همه اعمال انسان ها را سنجش و ارزش يابي و وزن مي کنند «وَ الْوَزْنُ يَوْمَئِذٍ الْحَقُّ» [4] همه مان را ارزيابي مي کنند مي گويند زماني هارون در حمام خلوت کرده بود، بهلول وارد حمام شد به بهلول گفت من هارون خليفه زمان هستم و کل اين سرزمين زير سلطه من است، فکر مي کني من چقدر ارزش دارم. بهلول نگاهي کرد و گفت فکر نکنم بيشتر از پنجاه درهم ارزش داشته باشي. هارون گفت پنجاه درهم که فقط پول لُنگي است که به خودم بسته ام. بهلول گفت من هم همان را حساب کردم خودت که قيمت نداري تو هيزم آتش جهنم هستي روز قيامت سنجش مي شود که انسان ها به کدام درجه لياقت دارند بعضي ها هستند که اهل بهشت هستند و بعضي هم لياقتشان فقط جهنم است.
وجوب شکر نعمت
امام جواد علیه السلام مي فرمايد «نِعْمَةٌ لَا تُشْكَرُ كَسَيِّئَةٍ لَا تُغْفَرُ» [5] اگر کسي نعمتي را شکرگذاري نکند مانند گناه نابخشودني است يعني انسان بايد به نعمت هايي که خدا داده است شکرگذاري کند «الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذي هَدانا لِهذا وَ ما كُنَّا لِنَهْتَدِيَ لَوْ لا أَنْ هَدانَا اللَّهُ» [6] ميليون ها انسان کافرند و خدا را نمي شناسند ولي خدا به ما عنايت کرده که خدا را بشناسيم و نماز بخوانيم و روزه بگيرم و از خدا بخواهيم که نعمتش را بر ما تمام کند و آن اين است ما را توفيق دهد اعمالمان را با اخلاص و براي رضايت خدا انجام بدهيم در اين دنيا هيچ وقت از وليّمان امام زمان عجل الله تعالي فرجه الشريف غافل نشويم. خيلي از مريض ها هستند که آرزو دارند که کاش سالم بودند و آنها هم مي توانستند روزه بگيرند و در اين مراسم شرکت کنند.
راضي بودن به رضاي الهي
بدانيم که همه عالم در قبضه مشيت خداست آن چه که در اختيار ما نيست و مشکلاتي که خودمان مقصر آن نيستيم و دست خداست بايد راضي باشيم و هميشه بگوييم «الحمد للّه على كل حال» [7] «الْحَمْدُ لِلَّهِ عَلَى كُلِّ نِعْمَةٍ» [8] «الحمد للّه كما هو اهله».[9] اين را بدانيم که خدا هيچ وقت بد بنده را نمي خواهد و اگر هم بلايي را مي فرستد براي پاک کردنش از غبار گناه است.
هميشه دعايمان اين باشد که خدايا ما را توفيق بده که در زندگي از پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم و اهل بيت عليهم السلام الگو بگيريم و بنده تو باشيم و عرض کنيم خدايا توفيق بده که در آخرت هم با پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم و اهل بيتش عليهم السلام محشور بشويم.
به جهان خرم از آنم که جهان خرم از اوست *** عاشقم بر همه عالم که همه عالم از اوست
به حلاوت بخورم زهر که شاهد ساقيست *** به ارادت ببرم درد که درمان هم از اوست
از اين نظر که همه موجودات مخلوق خدا هستند اگر انسان عاشق عالم بشود، عين توحيد است. ابولهب که اسمش در قرآن آمده است نمي شود بي وضو به اسمش دست زد هر چند که خدا هم لعنتش کرده است و ما هم بايد لعنش کنيم.
گر رود سر برنگردد سرنوشت *** ايـن سـخـن با آب زر بـايـد نوشت
سرنوشت ما به دست ديگريست *** خوشنويس است و نخواهد بد نوشت
فضيلت زمانها و مکانهای خاص
يکي از سيره هاي پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم ما اين بود که مردم را براي رمضان و اعمالش آماده مي کردند «هُوَ شَهْرٌ دُعِيتُمْ فِيهِ إِلَى ضِيَافَةِ اللَّهِ وَ جُعِلْتُمْ فِيهِ مِنْ أَهْلِ كَرَامَةِ اللَّهِ أَنْفَاسُكُمْ فِيهِ تَسْبِيحٌ وَ نَوْمُكُمْ فِيهِ عِبَادَةٌ وَ عَمَلُكُمْ فِيهِ مَقْبُولٌ وَ دُعَاؤُكُمْ فِيهِ مُسْتَجَابٌ» [10]
همه زمان ها براي خداست ولي ماه رمضان کرامت ويژه اي دارد «سَيِّدُ الشُّهُورِ» [11] است يعني آقاي همه ماه ها است شب قدر يک شب است ولي از هزار ماه فضيلتش بيشتر است که يک سوره مستقل خدا در منقبت اين شب نازل کرده است.
همه مکان ها براي خداست ولي مسجد و مشاهد مشرّفه و خانه خدا يک شرافت خاص نسبت به مکانهاي ديگر دارند همه مسلمانها اگر مستطيع شدند واجب است براي زيارت خانه خدا بروند و حجرالاسود را ببوسند و زيارت کنند.
همه مخلوقات براي خدا هستند اما پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم ما گل سرسبد همه مخلوقات همه انبيا و اوليا هستند «أَنَّهُ سَيِّدُ الْأَوَّلِينَ وَ الْآخِرِينَ» [12] اما پيامبر اسلام صلي الله عليه و آله و سلم بهترين عبد کامل خداست «يَا مُحَمَّدُ أَنْتَ خَلِيلِي وَ حَبِيبِي وَ صَفِيِّي وَ خِيَرَتِي مِنْ خَلْقِي أَحَبُّ الْخَلْقِ إِلَيَّ» [13].
ویژگی خاص ماه رمضان
ماه مبارک رمضان ويژگي هاي مهمي دارد که مخصوص خودش است. يک ويژگي بسيار مهمي که دارد اين است که ماه برکت است. گاهي آدم از مالي که به دست آورده استفاده زيادي مي کند ولي برخي اوقات برکت ندارد.
آيت الله استادي نقل کرده است: که يک آقايي به يک مرجعي خمسي داد و اين پول وقتي به دست اين مرجع رسيد خيلي از گره ها را باز کرد براي خيلي ها جهاز تهيه شد خيلي از نيازمندان نيازشان برطرف شد. مرجع پرس و جو کرد که صاحب اين مال چه کسي است. فهميدند صاحب مال يک سرهنگي است شخصي را از طرف دفتر براي ديدن اين سرهنگ به تهران رفت مي گفت که ظاهر زندگيش نشان نمي دادکه آدم با برکتي باشد سؤال کرد که شما در زندگيتان چه کرديد که اين همه برکت داريد. سرهنگ تعريف مي کند که در اوايل ازدواجش خانمش معلول و زمين گير مي شود ولي به خاطر خدا با اين زن مي سازد و از او پرستاري مي کند و خدا هم به او اين لطف و عنايت را مي کند.
اين ماه مبارک آن قدر برکت دارد که خدا فرموده هر کسي يک آيه در اين ماه بخواند مانند اين است که يک ختم قرآن در ماه هاي ديگر کرده باشد. پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: هر کسي در اين ماه دو رکعت نماز مستحب بخواند برايش برات آزادي از آتش جهنم داده خواهد شد.
پيامبر خدا صلي الله عليه و آله و سلم مي فرمايد: «لو يعلم العباد ما في رمضان لتمنت أن يكون رمضان سنة» [14] يعني اگر مردم مي فهميدند که در ماه رمضان چه خبر است آرزو مي کردند که اي کاش همه ماه هاي سال رمضان بود.
اميرالمؤمنين عليه السلام مي فرمايد: «فضيلت ماه رمضان بر ديگر ماه ها مثل برتري ما امامان عليهم السلام بر انسان هاي ديگر است». آيا مي شود امام را با کسي مقايسه کنيم؟ مي شود امام زمان عجل الله تعالي فرجه الشريف را با کسي مقايسه کرد؟ يک موي امام زمان عجل الله تعالي فرجه الشريف برتر از تمامي عالم است. اصلا برکات عالم به برکت اين آقا است. «لَا يُقَاسُ بِنَا أَحَدٌ» [15]
ذکر مصيبت حضرت زهرا علیها السلام
اگر قبر حضرت زهرا علیها السلام مخفي شد خدا يک قبر ديگر و يک فاطمه ديگر که قائم مقام آن فاطمه است در شهر قم ظاهر کرده که مردم از اينجا با حضرت زهرا علیها السلام ارتباط برقرار کنند حضرت معصومه علیها السلام فاطمه ثاني است.
امام يازدهم عليه السلام فرمود که ما حجت خدا بر خلق هستيم ولي مادرمان فاطمه زهرا علیها السلام حجت بر ماست. يعني بر امامان عليهم السلام مي تواند فرمان دهد. روايت داريم که روز قيامت حضرت فاطمه زهرا علیها السلام در صحراي محشر پيراهن غرق به خون اباعبدالله عليه السلام را مي آورد و مي فرمايد خدايا تو حکم کن بين کساني که به فرزندم، به حسينم جرم و جنايت کردند و بعد اين دعا را مي خوانند «اللهم اشفعني فيمن بکي علي الحسين» اي خدا هر کس براي حسينم گريه کرده من مي خواهم شفاعتش کنم شفاعت من را بپذير. خدمت عالم بزرگي در اصفهان بودم به ايشان گفتم آقا شما پير شده ايد در شب اول قبر و قيامت اميدتان به چه است فرمودند فلاني اميدم به گريه هايي که براي حضرت فاطمه زهرا علیها السلام کرده ام و به محبت حضرت است.
اما چه گذشت به دل اميرالمؤمنين عليه السلام آن لحظاتي که بدن حضرت زهرا علیها السلام را به قبر گذاشت. ديد محرمي نيست به او کمک کند اما ديد دست هايي شبيه دست هاي پيامبر صلّي الله عليه و آله و سلّم ظاهر شد گفت علي جان امانت ما را بده آقا وارد قبر شدند بدن آزرده حضرت زهرا علیها السلام را در قبر گذاشتند.
اي خدا در نيمه هاي شب حضرت اميرالمؤمنين عليه السلام چه دلي داشت در نيمه هاي شب صورت آزرده حضرت زهرا علیها السلام را بر روي خاک گذاشت. آقا از قبر بيرون آمدند و روي قبر را پوشاندند. با دست مبارک روي زهرا علیها السلام خاک ريخت. اما بعد از دفن شدن همه غم هاي عالم بر دل حضرت اميرالمؤمنين عليه السلام هجوم آورد. چکار کند تا دلش آرام بگيرد. يک وقت آقا خم شد و صورت به خاک قبر زهرا علیها السلام گذاشت. کربلا هم حضرت اباعبدالله عليه السلام کنار بدن علي اکبر عليه السلام دلش آرام نشد ديدند خم شد و صورت به صورت علي گذاشت. «لاحول ولاقوة الا بالله» [16]
________________________________________
[1]. وسائل الشيعة / شيخ حرعاملي / 10 / 313 / 18- باب تأكد استحباب الاجتهاد في...ص:303.
[2]. فضائل الأشهرالثلاثة / شيخ صدوق / 77 / كتاب فضائل شهر رمضان..... / ص: 71.
[3]. سورة القارعه:6،7.
[4]. الأعراف: 8.
[5]. بحارالأنوار / مجلسي / 68 / 53 / باب 61- الشكر..... / ص: 18.
[6]. الأعراف: 43.
[7]. الأخلاق / سيدعبدالله شبر / 1 / 237 / (الفصل الأول فى فضله..... / ص: 235.
[8]. وسائل الشيعة / شيخ حرعاملي / 7 / 223 / 48- باب نبذة مما يستحب أن يقال كل يوم...ص:219.
[9]. شرح دعاى صباح(خوئى) / 1 / 42 / تحقيق عرشى و تنبيه سماوى..... / ص: 39.
[10]. أمالي الصدوق / 93 / المجلس العشرون ....ص:93.
[11]. الكافي / شيخ کليني / 4 / 67 / باب فضل شهر رمضان..... / ص: 65.
[12]. من لايحضره الفقيه / شيخ صدوق / 2 / 602 / باب زيارة قبر الرضا أبي الحسن...ص:602.
[13]. بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار / مجلسي / ج 25 / 19 / باب 1 بدو أرواحهم و أنوارهم و طينتهم ع و أنهم من نور واحد..... / ص: 1.
[14]. فضائل الأشهرالثلاثة / شيخ صدوق / 140 / خبر وداع شهر رمضان..... / ص: 139.
[15]. وسائل الشيعة / شيخ حرعاملي / 10 / 312 / 18- باب تأكد استحباب الاجتهاد في...ص:303.
[16]. الكافي / شيخ کليني / 1 / 230 / باب ما أعطي الأئمة ع من اسم الله...ص:230ِ