ویژگیهای انسانهای نمونه 90/02/12
خدای متعال در قرآن مجید ویژگیهایی را برای انسانهای نمونه بیان کرده است که این ویژگیها در شخصیت شهید مطهری موج میزند مانند ایمان، علم، عمل صالح و تسلیم در مقابل حق.
ایمان و عمل صالح
خدای متعال میفرماید: «يَرْفَعِ اللَّهُ الَّذينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَالَّذينَ أُوتُوا الْعِلْم َدَرَجاتٍ»[1]؛ در پیشگاه خداوند مؤمنان و عالمان برخوردار از مدال افتخار و امتیاز هستند. عالمان کسانی هستند که علم و دانش خود را به دیگران منتقل میکنند تا فضای جامعه را یک فضای علمی کنند. عالمان دین و چه عالمانی که به ظاهر روحانی شناخته نمیشوند ولی در سایه وجود آنها فکر فرهنگی در جامعه گسترش پیدا میکند.
ایمان سرمایه است به قول یکی از دانشمندان در تفسیر ایمان این جمله را نوشته است که ایمان آن چیزی است که انسان با آن زندگی میکند یعنی زندگی چیزی جدای از ایمان نیست. قرآن مجید ایمان را به عنوان بالاترین سرمایه میشناسد: «هَلْ أَدُلُّكُمْ عَلىتِجارَةٍ تُنْجيكُمْ مِن ْعَذابٍ أَليمٌ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ رَسُولِه»[2] و «يَوْمَ لايَنْفَعُ مالٌ وَ لا بَنُونٌ إِلاَّ مَنْ أَتَى اللَّهَ بِقَلْبٍ سَليمٍ»[3]؛ دغدغه همه برای روز قیامت این است که با ما چه برخوردی میشود و جایگاه ما کجاست؟ آن روزی که هیچ چیزی به داد انسان نمیرسد، آن چه به انسان سود میرساند و به عنوان تجارت نجات بخش است، ایمان به خدا و پیامبر است.
علم همراه با خشیت
یکی از آثار ارزشمند علم حالت خشیت است، «إِنَّما يَخْشَى اللَّهَ مِنْ عِبادِهِ الْعُلَماء»[4]؛ انسانهای عالم، انسانهایی هستند که حالت خشیت دارند، یعنی چون مسئولیت پذیر و عالمند، ترس همراه با تعظیم در مقابل خدا دارند.
تسلیم بودن در مقابل خدا
«إِنَّ الَّذينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحاتِ وَأَخْبَتُوا إِلى رَبِّهِمْ أُولئِكَ أَصْحابُ الْجَنَّةِ هُمْ فيها خالِدُون»[5]؛ مؤمنان و کسانی که اهل عمل صالح هستند و در مقابل خدا تسلیم هستند، اهل بهشت هستند.
سؤال این است که معنای «أَخْبَتُوا إِلى رَبِّهِمْ» چیست؟ سه تفسیر برای «أَخْبَتُوا» شده است:
1. در مقابل خداوند خاضعند؛
2. در مقابل فرمان پروردگار عالم تسلیمند؛
3. به وعدههای خداوند اطمینان دارند.
[1]. «المجادله»: 11.
[2]. «الصف»: 10 و 11.
[3]. «الشعراء»: 88 و 89.
[4]. «الفاطر»: 28.
[5]. «هود»: 23.
