حیات طیب چیست؟
مَنْ عَمِلَ صَالِحًا مِّن ذَكَرٍ أَوْ أُنثَى وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْيِيَنَّهُ حَيَاةً طَيِّبَةً وَلَنَجْزِيَنَّهُمْ أَجْرَهُم بِأَحْسَنِ مَا كَانُواْ يَعْمَلُونَ
قرآن در این آیه دومعیار را یرای حیات طیب معرفی میکند: 1) عمل صالح :البته نه هر عمل صالحی شاید عمل فی حد نفسه صالح و خوب باشد اما مهم است از چه کسی سر بزند 2) مومن باشد: عمل صالحی که از مومن سر بزند وفرقی بین زن و مرد نمیکند. طبق همين آيه، حيات طيبه غير از ايمان، به عمل صالح نيز احتياج دارد؛ البته ايمان راستين، عمل صالح را به وجود مي آورد و عمل صالح هم ايمان را زياد مي كند. هر گامي كه مؤمن در راه انجام اعمال صالح برمي دارد به ايمان خود مي افزايد وازدياد ايمان و رشد و پرورش روحي، كردار شايسته را به دنبال دارد. معيار برخورداري از حيات طيبه، ايمان و
بردباري در جهاد با هواهاي نفساني است. با تحقق حیات طیبه در جامعه امنیت، آرامش، صفا،صلح و امنیت برقرار میشود. اگر عمل صالح یک جامعه، همراه با ایمان باشد خداوند به آن حیات طیبه میبخشد.
موانع رسیدن به حیات طیبه
قرآن موانع و دشمن حیات طیبه را توضیح میدهد : «وَلَا تَتَّبِعِ الْهَوَى فَيُضِلَّكَ عَن سَبِيلِ اللَّهِ إِنَّ الَّذِينَ يَضِلُّونَ عَن سَبِيلِ اللَّهِ لَهُمْ عَذَابٌ شَدِيدٌ بِمَا نَسُوا يَوْمَ الْحِسَابِ یوم الحساب» . مانع اصلی تحقق حیات طیبه، پیروی ازهوی نفس است. هوای نفس یعنی پیروی از امیال کنترل نشده و پیروی از خواسته های رها شده، که به هیچ قیودی مقید نیست. هوای نفس ویرانگر است و به هیچ کس رحم نمیکند. خدای متعال به موسی بن عمران خطاب میکند: هیچ چیز به اندازه هوی نفس در مقابل الوهیت وخدایی من جبهه نمیگیرد. خداوند نسبت به انسان دو نوع فرمانروایی دارد تشریعی و تکوینی وهوی نفس در مقابل فرمانرواییتشریعی خداوند است. امیر مومنان علی علیه السلام میفرماید: «إِنِّي أَخْشَى عَلَيْكُمُ اثْنَتَيْنِ طُولَ الْأَمَلِ وَ اتِّبَاعَ الْهَوَى- فَأَمَّا طُولُ الْأَمَلِ فَيُنْسِي الْآخِرَةَ وَ أَمَّا اتِّبَاعُ الْهَوَى فَيَصُدُّ عَنِ الْحَقِّ وَ إِنَّ الدُّنْيَا قَدْ تَرَحَّلَتْ مُدْبِرَةً وَ الْآخِرَةَ قَدْ جَاءَتْ مُقْبِلَةً وَ لِكُلِّ وَاحِدَةٍ مِنْهُمَا بَنُونَ فَكُونُوا مِنْ أَبْنَاءِ الْآخِرَةِ وَ لَا تَكُونُوا مِنْ أَبْنَاءِ الدُّنْيَا فَإِنَّ الْيَوْمَ عَمَلٌ وَ لَا حِسَابَ وَ غَداً حِسَابٌ وَ لَا عَمَل.» راه حل برون رفت از هوای نفس چیست چه کنیم که تابع هوای نفس نباشیم 1)
زیستن بر اساس ارزشهای دینی والگو پذیری از سیره اهل بیت (ع)2) استفاده بهینه از فرصتها.
نحل/97.
ص /26. امالی مفید، ص93