مکارم خوبان
«جَاءَ رَجُلٌ إِلَى الصَّادِقِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ ع فَقَالَ لَهُ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ أَخْبِرْنِي بِمَكَارِمِ الْأَخْلَاقِ فَقَالَ الْعَفْوُ عَمَّنْ ظَلَمَكَ وَ صِلَةُ مَنْ قَطَعَكَ وَ إِعْطَاءُ مَنْ حَرَمَكَ وَ قَوْلُ‏ الْحَقِ‏ وَ لَوْ عَلَى‏ نَفْسِكَ‏[1]».

شخصي محضر مبارك امام صادق عليه الصلاة و السلام شرفياب شد و از حضرت خواست كه مكارم اخلاق را برايش تبيين كند. حضرت (ع) به چند نكته اشاره كردند :

1) «الْعَفْوُ عَمَّنْ ظَلَمَكَ»:اگر كسي به تو ظلم و ستمي روا داشته و تو در مقام قدرت هستي او را ببخش. خيلي شيرين جلوه مي كند كه انسان نسبت به كسي كه به او ظلم و ستم روا داشته در مقام عفو بر بيايد در عفو لذتي است كه در انتقام نيست.

2) «وَ صِلَةُ مَنْ قَطَعَكَ »:حضرت (ع) مي فرمايد مكارم اخلاق را مي خواهي تلاش تو اين باشد كه ارتباطت را به هم نزني به هر بهانه اي ارتباط را برقرار كن. بلا فاصله اين جمله هم مي خوانيم كه «تكبروا مع المتكبرين»این جای خود خوب است ولي صِلَةُ مَنْ قَطَعَكَ» يك جايگاه زيباتري دارد . بهانه كنيم براي ارتباط . «وَ إِعْطَاءُ مَنْ حَرَمَكَ »كسي كه تحريم كرده چيزي به تو نمي دهد شاید رفته اي سراغش براي قرض، مي گويد ندارم بگو چشم خودم ندارم ولي قرض مي كنم بهتو مي دهم .

3) «وَ قَوْلُ‏ الْحَقِ‏ وَ لَوْ عَلَى‏ نَفْسِكَ»:سخن حق بگو ولو به ضرر خودت تمام بشود يعني صادقانه بگو. گرچه به ظاهر به ضررت است ولي در متن واقع چون سخن حق گفته اي خداوند هم كمك مي كند .پس اين دستورات را فراموش نكنيم.(درس خارج 6/7/90)

[1]. بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار ج‏66، ص 368 . معاني الاخبار، ص 191 .