پارساترین افراد کسی است که در هنگام شبهه توقف می‌کند. 92/09/28
روی عن حسن بن علی العسکری عليه السلام قال: «اَوْرَعُ النَّاسِ مَنْ وَقَفَ عِنْدَ الشُّبْهَهِ، اَعْبَدُ النَّاسِ مَنْ اَقَامَ عَلَی الْفَرَائِضِ، اَزْهَدُ النَّاسِ مَنْ تَرَکَ الْحَرَامَ، اَشَدُّ النَّاسِ اجْتِهَاداً مَنْ تَرَکَ الذُّنُوبَ»[1]
الامام العسكريعليه السلام في تفسيره، عن آبائه، عن عليّ، عن النبي (ص) قال: «أَكْيَسُ الْكَيِّسِينَ مَنْ حَاسَبَ نَفْسَهُ، وَ عَمِلَ لِمَا بَعْدَ الْمَوْت».[2]
در آستانه سالروز شهادت یازدهیمن امام و پیشوا، وجود مقدس امام حسن عسکری عليه السلام هستیم. کلمات نورانی این بزرگواران می‌تواند مسیر کار ما را تعیین کند و درسهایی برای بهتر زندگی کردن با خودش داشته باشد. اینها هشدارهایی است گه اگر به موقع به این هشدارها ترتیب اثر داده شود از افتادن ما در باتلاقهای گناه و معصیت،جلوگیری می‌کند.
چند تذکر در این دوروایت است اول اینکه فرمود «اَوْرَعُ النَّاسِ مَنْ وَقَفَ عِنْدَ الشُّبْهَهِ» پارساترین افراد کسی است که در هنگام شبهه توقف می‌کند. یعنی نمی‌داند حراست یا حرام است جائز است یا نیست مصلحت ما است یا نیست،پارساترین افراد کسی است که در هنگام مواجهه با این گونه شبهات توقف می‌کند و ورود پیدا نمی‌کند. چرا که حضرت توضیح میفرمایند:«فَإِنَّ الْوُقُوفَ عِنْدَ الشُّبُهَاتِ خَيْرٌ مِنَ الِاقْتِحَامِ فِي الْهَلَكَات»[3]موقعی انسان عند الشبهه توقف می‌کند بهتر از این است که ندانسته به عرصه‌‌ای ورود کند که منجر به هلاکت وی شود.
و اینکه فرمود:«اَعْبَدُ النَّاسِ مَنْ اَقَامَ عَلَی الْفَرَائِضِ» عابدترین مردم را در کسانی جستجو کنید که نسبت به واجباتی که بر دوششان است، پایبندتر هستند.«اَعْبَدُ النَّاسِ»به نماز و روزه و امر به معروف و نهی از منکر اهمیت میدهد و به انجام واجبات عشق می‌ورزد.
پیشوایان معصوم شیعه هر کدام به نوبه خود سرچشمه کمالات و منبع فضایل و صفات عالی انسانی محسوب میشوند. نه تنها شیعه بلکه افراد و گروههای مختلفی که با آن بزرگان در ارتباط بوده‌اند به این نکته اذعان دارندحتی مخالفین و معاندین آنان گاهی در لابلای سخنان خویش این حقیقت را ابراز کرده اند. یکی از کارگزاران حکومتی مأمون به نام رجاء بن ضحّاک - که مامور آوردن امام هشتم علیه السلام از مدینه به خراسان بود – میگوید: هنگامی که امام رضاعلیهالسلام را به دستور مأمون از مدینه به خراسان آوردم، مأمون از رفتار و حالات و خصوصیات وی از من سؤالاتی کرد و من آنچه را که در طول سفر و در اوقات شبانه روز از علی بن موسی الرضاعلیهالسلام دیده بودم به خلیفه گزارش دادم. مأمون به من گفت: «يَا ابْنَ أَبِي الضَّحَّاكِ هَذَا خَيْرُ أَهْلِ الْأَرْضِ وَ أَعْلَمُهُمْ وَ أَعْبَدُهُمْ فَلا تُخْبِرْ أَحَداً بِمَا شَاهَدْتَهُ مِنْهُ لِئَلَّا يَظْهَرَ فَضْلُهُ إِلَّا عَلَى لِسَانِي وَ بِاللَّهِ أَسْتَعِينُ عَلَى مَا أَقْوَى مِنَ الرَّفْعِ مِنْهُ وَ الْإِسَاءَةِ بِه» ای پسر ضحاک! این شخص بهترین، داناترین و عابدترین فرد روی زمین است، آنچه را که از فضائل و مناقب و صفات والای او دیده ای نزد کسی فاش نکن»[4]
و اینکه فرمود:«اَزْهَدُ النَّاسِ مَنْ تَرَکَ الْحَرَامَ» زاهدترین افراد کسی است که محرمات را ترک می‌کند. دلخشوی او ترک گناه است. و فرمود: «اَشَدُّ النَّاسِ اجْتِهَاداً مَنْ تَرَکَ الذُّنُوبَ» پرتلاشترین افراد کسی هست گناه را ترک می‌کند. و فرمود: «أَكْيَسُ الْكَيِّسِينَ مَنْ حَاسَبَ نَفْسَهُ، وَ عَمِلَ لِمَا بَعْدَ الْمَوْت» زیرکترین افراد به محاسبه نفس می‌پردازند و به فکر بعد از مرگش است.
