گناهان انسان هرچقدر هم که بزرگ و فراوان باشد، با توبة واقعي بخشيده ميشود. مغفرت و رحمت الهي و آمرزش همة گناهان، در قرآن کريم به روشني بيان شده و مورد تأکيد قرار گرفته است:
«قُلْ يا عِبادِيَ الَّذينَ أَسْرَفُوا عَلي أَنْفُسِهِمْ لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَميعاً إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحيمُ» [1]
بگو: اى بندگان من كه بر خويشتن زيادهروى روا داشتهايد، از رحمت خدا نوميد مشويد. در حقيقت، خدا همة گناهان را مىآمرزد، كه او خود آمرزنده مهربان است.
سيري در سيرة اهل بيت( و نگرشي بهشيوة برخورد آن بزرگواران با گناهکارانِ نادم و پشيمان، به روشني حاکي از بخشش و آمرزش گناهان انسان، پس از توبه است. روايات و حکايات فراواني شاهد اين ادّعا است:
به عنوان مثال، شخصي به نزد پيامبر اکرم$ آمد و گفت: زني فرزند خود را کشته است، آيا راهي براي توبة او وجود دارد؟ پيامبر فرمودند: قسم به کسي که جان محمّد در دست او است، خداوند توبة او را قبول ميکند و او را عفو ميفرمايد. سپس افزودند:
«إِنَّ بَابَ التَّوْبَةِ مَفْتُوحٌ مَا بَيْنَ الْمَشْرِقِ وَ الْمَغْرِبِ وَ إِنَّ التَّائِبَ مِنَ الذَّنْبِ كَمَنْ لَا ذَنْبَ لَه» [2]
باب توبه از بين مشرق تا مغرب گشاده است و کسي که از گناه توبه کند، مانند کسي است که گناهي ندارد.
امام صادق% نيز در روايتي فرمودند:
«إِذَا تَابَ الْعَبْدُ الْمُؤْمِنُ تَوْبَةً نَصُوحاً أَحَبَّهُ اللَّهُ فَسَتَرَ عَلَيْهِ فِي الدُّنيَا وَ الْآخِرَة»
زمانى كه بندهاى «توبه نصوح» كند، خداوند او را دوست داشته و عيبش را در دنيا و آخرت مىپوشاند.
راوی میگوید: به آن حضرت عرض کردم چگونه خداوند عیوب بنده را مىپوشاند؟ فرمودند:
«يُنْسِي مَلَكَيْهِ مَا كَتَبَا عَلَيْهِ مِنَ الذُّنُوبِ وَ أَوْحَى إِلَى جَوَارِحِهِ اكْتُمِي عَلَيْهِ ذُنُوبَهُ وَ أَوْحَى إِلَى بِقَاعِ الْأَرْضِ اكْتُمِي عَلَيْهِ مَا كَانَ يَعْمَلُ عَلَيْكِ مِنَ الذُّنُوبِ فَيَلْقَي اللَّهَ حِينَ يَلْقَاهُ وَ لَيْسَ شَيْءٌ يَشْهَدُ عَلَيْهِ بِشَيْءٍ مِنَ الذُّنُوبِ» [3]
خداوند گناهانش را از ياد دو فرشته موكلش برده و به جوارحش وحى مىكند كه گناهان او را بپوشانند و به قطعات زمين وحى مىكند، گناهانى كه بر روى آنها انجام داده است پوشيده دارند، و لذا خداوند را در حالى در روز حساب ملاقات مىكند كه چيزى بر عليه او در باره گناهان شهادت ندهد.
بنابراین هرچه گناه بزرگ و فراوان باشد، با توبه بخشیده میشود. پيش از اين در توضيح اينکه پذيرش توبه هم هيچ شرطي ندارد، آورديم که قوم حضرت یونس% با اينکه خداوند را نافرمانی کردند و یونس پیامبر% را اذیّت نمودند و موانع بسیاری برای رسالت وی فراهم آوردند، ولی همين که آثار عذاب الهی هویدا شد و آنان حقيقتاً توبه کردند، پذيرفته شد و موجب گرديد که خداوند رحمان و رحیم، آن قوم را ببخشد و عذاب خوارکنندة دنیا را از آنان بردارد و تا زمان اجل طبیعی، به آنان مهلت و حیات مجدّد عطا فرماید. [4]
------------------------------------------
پی نوشت ها:
1- زمر / 53
2- جامع الأخبار، ص 88
3- الکافي، ج 2، ص 436
4- يونس / 98