موضوع درس:

شماره درس: 102

تاريخ درس: ۱۳۷۷/۱۲/۱۹

متن درس:

اعوذ باللّه‏ من الشيطان الرجيم. بسم اللّه‏ الرحمن الرحيم. رب اشرح لى صدرى و يسر لى امرى و احلل عقدة من لسانى يفقهوا قولى.

در اين جلسه راجع به دو امرمهم با شما صحبت مى‏كنم يك راجع به ايام ماه ذى الحجه يك مطلب هم راجع به عيد نوروز است كه يك مطلب جلو داريم راجع به ماه ذى الحجه اين ماه از جهتى از همه ماهها جلوتر است يك مطلب هم راجع به عيد نوروز است كه جلو داريم راجع به ماه ذى الحجه اين ماه از جهتى از همه ماهها جلوتر است و شايد اين قسمى كه خدا در سوره فجر خورده است مراد همين دهه اول باشد «والفجر و ليال عشر» و اين دهه اول كه حج در اين روزها واقع شده است بهترين عبادات از نظر خودسازى، از نظر آدم شدن دهه اول اين محل عبادت بزرگ، دهه دومش از دهه اول مهمتر اكمال دين و دهه سومش باز مربوط به شيعه و قضيه مباهله، قضيه آيه ولايت سوره هل اتى يعنى سوره بيست و پنجم صبحش آيه تطهير لازم شد بعدش قضيه مباهله وارد شد عصرش هم آيه ولايت و نداريم ظاهرا چنين روزى در اسلام در اين ايام سال و فرداش هم سوره هل اتى و هر كدام از اينها براى شيعه يك افتخار است افتخارى هم هست كه قابل خدشه هم نيست لذا اين ماه ذى الحجه ماه مهمى است لذا ما طلبه‏ها بايد اين ايام اللّه‏ را بهش اهميت بدهيم و اين سال را مى‏توان راه صد ساله را بپيمايد يعنى بعضى اوقات يك جرقه غوغا مى‏كند و من از شما تقاضا دارم به اين ماه اهميت بدهيد شما مى‏دانيد كه اگر انسان آدم نباشد از نظر باطن يك حيوان درنده‏اى پست‏تر از هر ميكروبى و بالاخره پست‏تر از هر جنبنده‏اى «ان شر الدّواب عند اللّه‏ الصّم و البكم الذين لا يعقلون» آدمى كه نتواند فكر كند كه صفت رذيله‏اى بر او حكمفرما باشد اين ميكروب از سرطان هم بدتر است از سگ درنده، از پلنگ در بيابان لذا همه مخصوصا اهل علم بايد از نظر باطن آدم باشند و اين هدف انبياء كه آدم شدن انسانها است اين بايد براى ما طلبه‏ها درست بشود اگر العياذ باللّه‏ صفت رذيله‏اى برايمان حكمفرما باشد خيلى بدبختيم ديگر نه دنيا است نه آخرت بعضى اوقات هم با يك جملاتى هم خودمان منحرفيم و هم ديگران را منحرف مى‏كنيم و اين ماه ذى الحجه براى خودسازى خيلى مهم است ماه، ماه دعا است، ماه راز و نياز با خدا است و يك قدرى بيشتر نه فقط روز عرفه، نه فقط دهه اول اصلاً اين ماه، ماه دعا، ماه رابطه، ماه خودسازى و اهميت بدهيد خيلى به اين ماه در مساجدتان در منبرتان براى ديگران بگوئيد و اين ماه را زنده نگاه داريد فقط براى حاجى‏ها نباشد و آن حج آنجا، همه خودسازى كنند اين ماه زنده نگاه بدارند اين ماه زنده باشد براى همه و معلوم هم هست ما اگر بخواهيم دنيا داشته باشيم، بخواهيم آخرت داشته باشيم چاره‏اى نيست جز رابطه با خدا و الا زندگى منهاى خدا تاريك است زندگى منهاى خدا وحشتناك است زندگى منهاى خدا يعنى مشكل، يعنى مشكل روى مشكل، تاريكى روى تاريكى به قول قرآن زندگى بدون خدا نظير آن خانه است كه كسى خانه بسازد كنار دره سيل زده معلوم است خانه نزديك دره سيل زده به كجا مى‏رسد و چه مى‏شود من تجربه كردم بعضى اوقات بيست سال سى سال براى خودش آبرو به دست مى‏آورد آبرو دار مى‏شود بيست سال سى سال اين طرف و آن طرف مى‏زند يك تمكن امّا ناگهان يك باد يك طوفان مى‏بردش ته جهنم «افمن اسس بنيانه على تقوى من اللّه‏ و رضوان خير ام من اسس بنيانه على شفا جرف هار فانهاربه فى نار جهنم و اللّه‏ لا يهدى القوم الظالمين» [1] وقتى دست عنايت خدا روى سر فاسق نباشد زندگى تاريك است به تجربه براى ديگران هم اثبات شده است كه زندگى منهاى خدا كه زندگى اگر بچرخد روى فسق اين همان بناى كنار دره سيل زده است با يك جمله همه چيز را از دست مى‏دهد ناگهان يك كار بيجا همه آبروى شصت ساله خودش را، آبروى طائفه، آبروى ديگران را از دست مى‏دهد همه امّا مخصوصا ما طلبه‏ها تقوى مى‏خواهيم «افمن اسس بنيانه على تقوى من اللّه‏ و رضوان خير» يك بناى محكم مستحكم و بناى محكم ومستحكم ما طلبه‏ها اينكه با تقوى بتوانيم آبرو حفظ بكنيم با تقوى زندگى به دست بيا وريم لذا از همه تقاضا دارم كه به اين ماه ذى الحجه خيلى اهميت بدهيد و اگر عبادات دو ساعت است چهار ساعت كنيد اگر العياذ باللّه‏ اگر كسى در جمع ما پيدا مى‏شود كه نماز شب نمى‏خواند شروع كند نماز شب بخواند در اين ماه ذى الحجه از خود اين ماه ذى الحجه بخواهد ماه ذى الحجه از نظر باطن حيات دارد از خود ماه ذى الحجه بخواهد توفيق پيدا بكند تا ان شاء اللّه نماز شب خوان بشويم اگر زبانش كليد ندارد از اين ماه بخواهد يك قدرى توسط اين ماه ذى الحجه اهميت بدهد به ايام از ماه ذى الحجه بخواهد كه زبانش، چشمش كليد پيدا بكند راستى ننگ است نقص است كه يك طلبه عمامه داشته باشد و دروغ بگويد من هيچ فراموش نمى‏كنم يكى از علماى بزرگ يك دروغ از اهل علم شنيده بود اين مثل اينكه يك زنا كرده بود هى مرتب و وحشت مى‏كرد و به من مى‏گفت دروغ گفت و راستى چنين است بعضى اوقات اين بزرگان يك دروغ يا يك غيبت از يك نفرى بشنود يا يك كسى پايش لب گور باشد چشم چرانى بكند اين خيلى زشت است زشتى‏ها كه مثلاً اين نيست كه يك كسى فقط زنا بكند يا زنا بدهد لذا ما اهل علم معنى ندارد كه تقوى نداشته باشيم خيلى بى مزه است و مثل يك ميوه نارس است عمامه و دروغ مثلاً حال شماها كه پاك از اين حرفها هستيد عمامه و غيبت، ريش سفيد پايش لب گور است امّا غيبت بكند يا چشم چرانى بكند و امثال اينها اين راجع به ماه ذى الحجه كه اين يك ماهه ما بايد خيلى جلو برويم اقلاً راه صد ساله را يك ماهه بايد پيمود از همين جهت هم بزرگان اهل علم به اين ماه خيلى اهميت مى‏دادند و ما بايد سرمشق بگيريم از آنها كه راه را رفتند و بلد بودند كه اين ماه به انسان خيلى چيز مى‏دهد.

و امّا راجع به عيد نوروز كه اين عيد يك عيد ملى است و خوب هم هست گرچه يك بدبختى انسان دارد كه هميشه از خوب، خوب برداشت نمى‏كند هميشه از خوب برايش دردسر مى‏شود مثلاً جمهورى اسلامى يك روزهاى خوبى درست كردند مثل روز مادر روز خوبى است اسم خوبى است امّا همين براى جامعه يك دردسر شده است و يك اختلاف شده و روز مادر اين پول ندارد پسرش پول مى‏خواهد براى مادرش، دخترش مى‏خواهد، زنش توقع دارد مادرش مى‏خواهد و يك مصيبتى شده ديگه كم كم روز پدر هم درست كردند روز پدر هم خوب است راستى خوب است امّا چى به شرطى كه دردسر نشود اين عيد نوروز همين است روز خوبى است اولاً اجداد ما اين روز را درست كردند از نظر ذوقى هم روز خيلى خوبى است يك روزى قرار دادند انسان تميز بكند زنها خانه تكانى بكنند تميز بشود روزى است كه انسان شستشو بكند خيلى خوب است امّا الان دو دردسر شده است هم از نظر دينى و هم از نظر معيشتى و اقتصادى يعنى اين تجمل گرائيها، اين گناهها نكبت باريها اين مسافرتهاى بيجا، اين رفت و آمدها، اصل رفت و آمد خيلى خوب است آدم برود ديدن خواهرش، برود ديدن برادرش، امّا توى اين رفت و آمدها ببيند چقدر دردسر درست شده و همه هم بر مى‏گردند به يك مطلب آن هم تجمل گرايى واى به اين تجمل گرايى كه به قول قرآن هم نتيجه سوء فردى دارد هم اجتماعى «و اصحاب الشمال ما اصحاب الشمال فى سموم و حميم و ظل من يحموم لا بارد و لا كريم انهم كانوا قبل ذلك مترفين» [2] و قرآن مى‏گويد اين تجمل گرايى است كه «و كانوا يصرون على الحنث العظيم» گناهان بزرگ بزرگ و «و اذا اردنا ان نهلك قرية امرنا مترفيها ففسقوا فيها فحق عليها القول فدمّرنها تدميرا» [3] اين فساد اجتماعى آن فساد فردى همه 95% مفاسد اجتماعى براى خاطر اين تجمل گرايى است و اين تجمل گرائيها خيلى مصيبت شده براى همه، همه، آنهايى كه دارند جلو آنها كه ندارند لنگ لنگان با چه صدمه‏اى دنبال آنها حالا بخواهند نرود در آيات داريم در آخر زمان مردم «يعيرونهم بضيق المعيشة» مردم زن و بچه‏اش همه يك جور او را سرزنش مى‏كنند حالا اين بخواهد نرود از قافله وا مى‏ماند نمى‏شود بخواهد برود نمى‏تواند بالاخره بايد لنگ لنگان با يك صدمه‏اى جهنم را بخرد و برود جلو براى اين بيشتر جهنم است براى آنها كه جلو جلو مى‏روند مترفين جهنم است و معلوم نيست اين پولها از كجا است امّا براى اين جهنم روى جهنم است و ما يك مقدارى بايد در اين باره صحبت بكنيم اين مجالس رفت و آمد بد مجالسى است انصافا خيلى بد است يعنى در مقابل اهل علم غيبت بكند و آن هم يكى پس از ديگرى غيتهاى گنده گنده غيبتهاى شاخ دار و ما اهل علم هم ساكت هستيم اون غيبت مى‏كند جلسه مى‏شود لاشخورى در اين باره شك كه نيست روايتى كه تحف العقول هم از امام حسين عليه‏السلام و هم از امام سجاد عليه‏السلام نقل مى‏كند كه «الغيبة ادام كلاب اهل النار» بعد حضرت امام (ره) معنى مى‏كردند كه اين معنايش اين است غيبت روى غيبت انسان را به صورت سگ در مى‏آورد اون غيبتها هم به صورت گوشت گنديده غذاى اين سگ در جهنم اين غيبتها است ولى قطع نظر از روايت قرآن «لا يغتب بعضكم بعضا ايحب احدكم ان يأكل لحم اخيه ميتا فكرهتموه» [4] وقتى يك غيبت بشود ظرف شيرينى بر حسب ظاهر آن طرف است ظرف پرتقال آن طرف است تشريفات كثيفى كه مردم دارند ماها هم بايد داشته باشيم و الا توى سرمان مى‏خورد آن وقت حالا يك غيبت كه بشود يك بشقاب گوشت مرده هم مى‏آيد اينجا ملائكه مى‏بينند اگر چشم بصيرت داشته باشيم خودمان مى‏بينيم، ديدند آن كسانى كه چشم بصيرت دارند ديدند بوى گندش اتاق را مى‏گيرد ملائكه بوى گند را مى‏شنود اگر ما دماغ بصيرت داشته باشيم بوى گندش را مى‏شنويم اگر يك غيبت بشود بوى گندش را مى‏شنويم ما دماغ حقيقى نداريم ما چشم حقيقى نداريم امّا ملائكه كه مى‏بينند امام زمان عليه‏السلام كه مى‏بيند آن غيبت را انجام مى‏دهد آن مى‏آورد و اين آقا با سكوتش مى‏خورد فرق نمى‏كند اگراو غيبت بكند و اين بتواند دفاع بكند و نكند از نظر فقها هيچ تفاوت نمى‏كند غيبت كن و غيبت شنو اگر بتواند جلويش را بگيرد به جاى اينكه ما يك اشكال بزرگى اهل علم داريم اين است كه توى جلسه دور را مى‏دهيم به ديگران دور را بگير خودت يعنى تا جلسه مى‏آيد گناه درونش بشود يك روايتى تهيه كرده باش يك آيه‏اى يك حديثى بخوان جلسه را بكن جلسه اهل علم جلسه دينى جاى كه ملائكه بيايند بالهايشان را پهن بكنند و ما روى بالهايشان بنشينيم چه ادعايى داريم كه آنها غيبت بكنند و ما بشنويم معمولاً اين جور است كه جلسه را مى‏دهيم دست آنها و آنها هر غلطى دلشان بخواهد مى‏كنند و نگذاريد، نشود در اين ايام عيد گناه زياد مى‏شود اينها رو و روگيرشان بد است ديگه مخصوصا خودمانيها بنشينند پيش هم و بعضى اوقات اتفاق مى‏افتد پيش اهل علم صورتش باز است مى‏گويد و مى‏خندد و اين را بهش نگاه مى‏كند خداى نكرده اگر همسو نشود در ميان شماها از اينها نيست ولى نگاه به او خنده به او گناهش خيلى بالا است براى اهل علم بايد لااقل آنجا كه ديگر نهى از منكر كه مى‏شود كرد نهى از منكر كنيد لازم نيست با تشر و داد و فرياد، مى‏شود بعد بهانه مى‏آوريم كه نمى‏شود اگر راستى ما خودمان نگاه نكنيم خودمان با آنها هم سو نشويم جدى بگيريم او هم حيا مى‏كند جرأت نمى‏كند و اين هم كه مشهور است كه اهل علم مرد هستند كه اينها ازشان رو مى‏گيرند و اين خوب است كه راستى كه ما را مرد مى‏دانند اگر خودمان را زن نكنيم اگر خودمان را مرد بكنيم آنها ما را مرد مى‏دانند به شرطى كه خودمان همسو با آنها نشويم و دور را دستشان ندهيم آنها ما را مرد مى‏دانند يا يك كارى بكنيم بفهمانيم كه بابا سيزده آيه در مورد حجاب آن هم آيات خيلى داغ در قرآن هست و نمى‏شود كه لذا اين مجالس رفت و آمد مجالس رفت و آمد مجالس مصيبتى شده است راستى مصيبت شده حالا اينها براى ما نيست اينها معمولاً اين جورى است اين مترفين مى‏خواهد ايام عيد ثواب بكند پا مى‏شود دسته جمعى مى‏رود منزل برادر فقير و بيچاره‏اش بخواهد هيچ چيز برايشان تهيه نكند نمى‏شود بخواهد تهيه بكند نمى‏شود و يك دردسر عجيبى براى اينكه اين آقا مى‏خواهدبرود صله رحم كند اين صله رحم نيست ما بايد اينها را به عموم مردم بفهمانيم اين صله رحم نيست صله رحم اين است كه قبل از عيد همان مقدار كه خودت مى‏خورى همان مقدار هم بدهى به برادرت بدهى به ديگران بدهى به همسايه‏ات قانون مواسات مراعات بشود اين مى‏شود صله رحم امّا صله رحمى كه او بيايد خانه شما، يك بى احترامى حسابى موقعى كه شما برويد خانه او يك تشريفات حسابى اين است كه مسلم اين ترك رحم است اذيت به رحم است و اينها را ما توى مجالسمان نمى‏گوئيم، روى منبرهايمان نمى‏گوئيم و اينها را ما بايد روى منبرهايمان بگوئيم، توى مجالس بگوئيم بايد خودمان مقيد به ظواهر شرع باشيم ايام عيد خوب است اما بعضى‏ها افراط است بعضى‏ها تفريط بعضى همه‏اش زير پلش مى‏زنند بعضى هم مى‏رسد به اينجا كه اين چهارشنبه سورى را تأييد مى‏كنند ننگ است اينها كه فكر مى‏كنند توسط اين حرفها آخوندها را زمين مى‏زنند يا به جايى مى‏رسند نه اينها بايد يقين داشته باشند كه زمين مى‏خورند و معنى ندارد اين كارهاى زشتى كه يكى پس از ديگرى مى‏شود و ماها هم ساكت مانديم چاره‏اى هم نداريم اگر هم ساكت هم نباشيم يك جور ديگر مى‏شود امّا ديگر على كل حال آنها دارند مى‏كنند ما هم ساكت هستيم امّا در مجالس خصوصى كه مى‏توانيم حرف بزنيم حرفهايمان را بزنيم كارهايمان را بكنيم خودمان متقيد به ظواهر شرع باشيم سيزده بدر را خودمان مى‏رويم اين خرافاتى است كه ديگر جمع شده است يكى خوب يكى بد را بر مى‏داريم و مخلوط مى‏كنيم يا همه‏اش را رد مى‏كنيم يا همه‏اش را اثبات مى‏كنيم «فبشر عباد الذين يستعمون القول فيتبعون احسنه اولئك الذين هدئهم اللّه‏ و اولئك هم اولوا الباب» [5] و على كل حال اين روايت روايت خوبى است «كل يوم لا يعصى اللّه‏ فيه فهو يوم عيد» و هر روزى كه در آن گناه بشود آن روز عذاب است و ما بايد به مردم بفهمانيم كه روز نوروزشان روز عزا نباشد ما بايد يك كارى بكنيم ما اهل علم راستى همه در مساجد مهيا بشويم براى نهى از منكر آن هم با مهربانى همان صورت اول خيلى كار پيشرفت پيدا مى‏كند خيلى كار مى‏توانند بكنند على كل حال ما بايد مراعات اين ديد و بازديدها، مراعات اين رفت و آمدها و بالاخره مراعات اين عمامه را مراعات خودمان را حتما بكنيم و متأسفانه نمى‏شود يا در رو دربايستى گير مى‏كند يا اينكه تسامح مى‏كند و نمى‏كند و خيلى بد است گناهش بزرگ است آنها گناه مى‏كنند ما گناه مى‏كنيم دو گناه براى اينكه همسوى آنها مى‏شويم گناه است ما عمامه را مى‏شكنيم وقتى كه ابهت غيبت از دلها برود به واسطه سكوت ما ديگر گناهش خيلى بزرگ است يك وقت به شما مى‏گفتم كه وقتى درسها تمام مى‏شد حضرت امام «رضوان اللّه‏ تعالى عليه» يك اخلاق مى‏گفتند توى درس اصول كه عصرى بود آن وقت نصف اصول مى‏گفتند و نصف اخلاق هميشه اين جمله را مى‏گفتند، مى‏گفتند متفرق بلاد مى‏شويد مواظب جلسات باشيد و بعد مى‏فرمودند اگر يك كسى غيبت بكند مثلاً و يك كسى بى حجاب باشد و شما ساكت بمانيد و ابهت غيبت از بين برود و ابهت حجاب از بين برود ايشان مى‏فرمودند اين ذنب لايغفر است روى حرفهاى ايشان بايد حساب كرد اين ذنب لايغفر است يعنى چه يعنى راستى انسان توفيق پيدا نمى‏كند به توبه كردن گناه خيلى بزرگ است كه من موجب بشوم ابهت گناه از بين برود من دامن بزنم به اينكه گناه كمرنگ بشود ابهت از بين برود اين گناه خيلى بزرگ است و ما بايد مواظب جلسات باشيم ما بايد مواظب حرفهايمان باشيم مخصوصا روى منبر تو مسجد يك جورى باشد مردم از ما سوء استفاده نكنند و اين را خيلى بايد مواظب باشيم مردم پى بهانه مى‏گردند كه گناهشان را يك تجويزى برايش درست بكنند بهترين اين است كه با سكوت شما يا با حرفهاى شما براى خودشان تجويز درست بكنند براى كارهاى غير شرعيشان و اين را و اين را ما بايد زرنگ باشيم و نگذاريم اميدوارم ان شاءاللّه‏ اين سال براى همه مسلمانها سال خوشى باشد و از شما تقاضا دارم اين روز عرفه را روز عيد اين دهه ذالحجه را دعاى اولتان راجع به نظام باشد نظام الان در مخاطره است در مخاطره بالايى هم هست و تقاضا دارم كه مواظب باشيم كه راستى جدى ره صد ساله را برويد از پروردگار عالم بخواهيد از آقا امام زمان بخواهيد ان شاء اللّه اين نظام مقدس جمهورى اسلامى در پناه امام زمان محفوظ باشد ان شاء اللّه‏.

وصلى اللّه‏ على محمد و آل محمد

[1]- سوره توبه آيه 109.

[2]- سوره واقعه آيه 41 ـ 44.

[3]- سوره اسراء آيه 16.

[4]- سوره حجرات آيه 12.

[5]- سوره زمر آيه 18.