شماره درس: 213

تاريخ درس: ۱۳۸۲/۴/۴

متن درس:

اعوذ باللّه‏ من الشيطان الرجيم. بسم اللّه‏ الرحمن الرحيم. رب اشرح لى صدرى و يسر لى امرى و احلل عقدة من لسانى يفقهوا قولى.

گناه سومى كه از نظر قرآن از نظر پيغمبر اكرم و ائمه طاهرين از نظر بزرگان خيلى اهميت دارد غيبت است و متأسفانه قبح اين غيبت از بين رفته است اين گناه به اين بزرگى كه اشد من الزنا قبحش حتى در ميان ما طلبه‏ها هم رفته است اگر شما خودتان غيبت نكنيد اماببنيد يك طلبه دارد غيبت مى‏كند يا بى تفاوت يا اينكه لااقل اين را طردش نمى‏كنيد اما اگر بفهميد اين طلبه زنا كرده است او را طردمى كنيد با او معاشرت نمى‏كنيد ديگر حاضر يستيد در روى او نگاه كنيد در حاليكه «الغيبت اشّدُ مِن الزنا» در روايات آمده است مورد تأيد فقها هم واقع شده است روايت اين معنايش است كه قبحش پيش ما مثل زنا نيست قبحش رفته است كم پيدا مى‏شود در اهل علم كه غيبت نباشد سنگين است اين جمله اما چاره‏اى نيست مى‏گوييم كم پيدا مى‏شود در اهل علم غيبت نباشد به حدى كه مثل مرحوم حاج شيخ «رضوان اللّه‏ تعالى عليه» مى‏فرمودند به طلبه نگويد غيبت نكن توجيه ميكند او را واجب الغيبت مى‏داند اسرار نكن تكفير مى‏كند اينها خيال نكنيد از يك مرجعى مثل مرحوم حاج شيخ شوخى سر بزند چه مزاح‏هاى است كه نصفش جدى نباشد يعنى اين غيبت با اين گناه معمولاً ما توجيه مى‏دانيم واجب الغيبت مى‏دانيم الان اين نظام ما اين روزنامه‏هاى ما اين مجله‏هاى ما روى غيبت ميگردد چه روزنامه‏هاى راستى چه روزنامه‏هاى چپى چه روزنامه‏هاى كه به اين كارها اصلاً سر و كار ندارد اينها روى غيبت مى‏گردد بعد هم توجيه مى‏كنند به نام انتقاد، انتقاد مى‏كنيم توجيه غلط، غلط آخر براى اينكه انتقاد آنجا است كه با تلطف و با مهربانى شخصا مخفيانه به خودش گفتن مثل آيينه را در مقابل صورت گرفتن و قى گوشه چشم را پاك كردن به اين مى‏گوييم انتقاد و اما توى ميان جمعيت آبروى طرف را مى‏برند. مى‏گويند انتقاد مى‏كنم اين توجيه است و اين توجيه‏ها همان است كه مرحوم حاج شيخ مى‏گفتند كه نگو براى اينكه تفسيق مى‏كند متجاهر به فسق مى‏كند همان متجاهر به فسق هم اشتباه مى‏كند متجاهر به فسق در آن مى‏شود غيبت كرد نه در همه چيز يك آدم شراب خور متجاهر به فسق است مى‏توانيد بگوييد اين شراب مى‏خورد و اما بگوييم اين رنا هم مى‏كند اين ديگر غيبت است نمى‏شود كه يك مورد استثناء بيايد جلو كه ار آن وارد استثنا باشد كه آنهم خيلى كم است بعد درباره‏اش صحبت مى‏كنم متاسفانه توى فقه كه برويم بحث ان قلت قلت طلبه‏گى است ازش برداشت اخلاقى بكنيم نمى‏شود مثل معراج السعاده و جامع السعاده وامثال اينها را هم يا وقت خواندنش را نداريم يا حال خواندنش را نداريم و يا كتابها را خرافات مى‏دانيم كى ديگر مى‏شود درست بشود كه ما موضوع غيبت ماهيت غيبت جاى غيبت گناه غيبت و اين گناه بزرگى است خيلى من هيچ فراموش نمى‏كنم بارها خدمت حضرت امام «رضوان اللّه‏ تعالى عليه» بوديم غيبت سياسى مى‏كرديم (كه بعد درباره‏اش صحبت مى‏كنم) و ايشان گوش مى‏دادند اما يم دفعه يك ذره تجاوز مى‏كرديم فورا با يك تشرى مى‏فرمودند ايم كه مربوط به بحث ما نبود آنهم با يك رنگ بر افروخته‏اى اينها را كم نگيريد م هيچ فراموش نمى‏كنم يك خاطره شيرينى داريم از حضرت امام آن وقت در مسجد سلماسى در س مى‏گفتند آمدند و نفس ايشان به شماره افتاده بود اينكه مى‏گفت واللّه‏ تاحال نترسيدم و وقتى منرا مى‏بردند آنها ترسيدند نفس ايشان به شماره افتاده بود و قبلاين سر و صداها هم بود حدود سنه 36-35 بود بعد گفتند نيامدم درس بگويم آمدم يك نصيحت به شما بكنم نصيحت را هم از يك آقاى اصفهانى مى‏كنم به ميرزاى شيرازى گفتند، كه مرحوم ميرزاى شيرازى يك كسى را فرستاد اصفهان و خوب در نيامد آن آقا نوشته بودندبه ميرزاى شيرازى كه آقاى كه مى‏فرستى بايد سه تا شرط داشته باشد عالم باشد متدين باشد عاقل باشد اگر نمى‏توانى يك كسى را بفرست كه كه متدين باشد عاقل باشد اگر نمى‏توانى يك كسى را بفرست عاقل باشد كه لااقل با عقلش دو به هم زنى و همه را به هم ريختن اينها را نمى‏كند چه نصيحت خوبى اين اصغهانى زرنگ به ميرزا كرده است مرحوم ضزت امام مى‏فرمودند كه اگر علم نداريد عاقل باشيد نخواهيد حوزه چهل سال را با اين حرفها از بين ببريد من ده چهارده سال درش ايشان بودم از ايشان جسارت كم ديدم اما اينجا جسارت كردند و ميگفتند من راضى نيستم كسى براى خاطر من غيبت پشت سر كسى بكند كسى را براى خاطر من كوچك بكند پا شدند رفتند يك تب مالتى داشتند اين تب مالت عود كرد سهروز نتوانستند درس بيايندحال چى شده بود ما فهميديم يكى از اطرافى‏هاى ايشان از فضلاى درس ايشان بود خدا رحمتش بكند آدم خوبى بود آدم مبارزى بود خيلى حضرت امام اينرا دوست مى‏داشت اما به طور كلى پشت سر يك مرجع تقليد يك غيبت كرده بود كه آن مرجع تقليد مورد تأييد امام هم نبود اما بالاخره غيبت كرده بود يك غيبت يكى از اطرافى‏هاى ايشان مى‏كد نفس ايشان به شماره مى‏افتد بعد هم تب مالت ايشان عود مى‏كند و سه روز در خانه مى‏مانند خيال نكنيد بچه بازى است و ان قلت قلت است نه گناه غيبت از گناه دروغ هم بالاتر است آن دروغى كه درباره‏اش صحبت كردم و خيلى گناهش بزرگ بود غيبت كردن از دروغ گفتن گناهش خيلى بالاتر است حق الناس است «ويلٌ لكل همزةٍ لمزه»بعد آيهرا هم بخوانيد معناى سوره همزه را، توى جهنم مى‏اندازد اين مثل هيزم بالا و پايين رفتن اين سزاى غيبت كردن سزاى زخم زبان زدن اين از نظر گناه كه گناه خيلى بزرگ است از نظر تجسم هم قرآن مى‏فرمايد تجسم عمل «يغتب بعضكم بعضا احدكم ان يأكل لحم اخيه ميتا فكرهتموه» حجرات(12) غيبت نكن مرده خورى است اگر ذوق داشته باشى ذائقه ات خراب نشده باشد اگر چشم داشته باشى بصيرت غيبت مرده خورى است و اگر راستى آدم قوه شامه داشته باشد در آن مجلسى كه غيبت بشود بوى گند آن غيبت را احساس مى‏كند اگر راستى چشم داشته باشد اگر ذوق داشته باشد انسان درآن جلسه‏اى كه غيبت بشود مى‏بيند كه سر سفره همانطور كه پلو هست مرغ هست گوشت مرده آن هم گنديده هست يكى از رفقا مى‏گفت در جلسه‏اى غيبت شد من نكردم اما بايد پا بشوم نشدم بعد رفتم خوابيدم همانها كه غيبت مى‏كردند آن آقا كه پشت سرش غيبت مى‏كردند آوردند كشتندش گوشتهايش را ريختند توى ديگ (من ريختم) بنابود بخوريم از خواب بيدار شدم ديدم غيبت نكردن من تا اين اندازه شد كه نكشتمش، نخوردمش اما ريختم توى ديگ كه بخوريم و راستى اين جورها است اين را مى‏خواهد ما توجيه بكنيم «لا يغتب بعضكم بعضا ايحب احدكم ان يأكل لحم اخيه ميتا فكرهتموه»دوست نداريد، نكن مرده خورى است در هالم ملكوت بويش بلند است تو را عالم ملكوت مى‏بينند، اى مرده خور به تو مى‏گويند پس نكن گفتنش شنيدنش تشكيل جلسه‏اش همه اينها، نگوييد نمى‏شود و اللّه‏ من يك عمر با حضرت امام بودم حضرت امامى كه دنيا را تكان داد ويك غيبت از ايشان نشنيدم نگويد نمى‏شود نگويد آقا چه جور انقلاب كنيم انقاب را نگه داريم غيبت هم نكنيم نمونه‏اش حضرت امام به خدا قسم ما مه مان مِن جمله من در خلوت در جلوت در مسائل سياسى در مسائل اجتماعى در مسائل فقهى در مسائل خصوصى من با ايشان بودم مى‏شود اگر بخواهيم مى‏شود غيبت بد چيزى است همه مان داريم حالا آنهايكه لاابالى باشند با لاابالى گريشان دارند آنها كه مقيد باشند به توجيه گريشان دارند يك توجيه رويش ميگذاريم و شروع مى‏كنيم شروع مى‏كنيم، عوام مردم توجيه را خوب بلد هستند مى‏گويند غيبتش نباشد و شرع مى‏كند ما به قول مرحوم حاج شيخ تفسق مى‏كنيم خيلى گناه بزرگ است يك روايتى از امام حسين عليه‏السلام بقل مى‏كنند از امام سجاد عليه‏السلام هم نقل مى‏كنند از دو امام «الغيبت عدام كلاب اهل نار» نان خورش سگهاى جهنم است، اين معنا چست حضرت امام «رضوان اللّه‏ تعالى عليه» براى ما در بحثهاى اخلاقيشان روايت را معنا مى‏كردند مى‏گفتند غيبت كن‏ها به صورت سگ توى جهنم مى‏روند يعنى غيبت متراكم مى‏شود اين را از آدميت به صورت سگ درنده در مى‏آورد آن سگ توى جهنم گرسنه مى‏شود غيبتهاى توى دنيا نان خورش، گوشت‏هاى گنديده به صورت گوشتهاى ميتا توى جهنم اين سگ مى‏خورد يعنى اينجا ما داريم غيبت مى‏كنيم آنجا آن را به صورت سگ در آورده نان خورش ما هم همان غيبتهاى كه توى دنيا كرده‏ايم اين ديگر ما بگوييم ان قلت قلت طلبه گى هم رويش بكنيم نمى‏شود راستى معنايش همين است كه حضرت امام كرده‏اند از قرآن گرفتند از فلسفه گرفتند از عرفان گرفتند فلسفه را معنا كنيم همين است عرفان را معنا كنيم هميماست قرآن را معنا بكنيم همين است و ما غيبت خيلى داريم خيلى گناهش بزرگ است«انّ الّذين يحبّون ان تشيع الفاحشه فى الّذين ءامنوا و لهم عذابٌ اليم فى لدّنيا و الاخره»نور(19) امام صادق عليه‏السلام مى‏فرمايند يك مصاديق غيبت است يك مصداقش اين فساد اخلاقى كه توى جامعه آمده است و مسؤلين ما راضى هستند(بعضى از مسؤلين)اى اشاعه فحشا والذين امنوا يك مصداقش آنهاى كه اين لختى‏گى اين فساد اخلاقى را دارند اين هم«يحبون عن تشيع الفاحشه فى الّذين امنوا» يك مصداقش افتضاح كردن مومن فى الذين امنوا يعنى غيبت حالا يك دفعه زخ زبان مى‏زنند يك دفعه تهمت مى‏زنند يك دفع هم غيبت مى‏كنند همه‏اش اشاعه فاحشه است فى الذين امنوا در روز قيامت هم ديگر آنجا هستيم انهايكه فساد اخلاقى را بهش كمك كرديم آنهاى كه فساد اخلاقى را بهش راضى بودند آنهاى كه فساد اخلاقى داشتند آنهايكه زخم زبان زدند آنهايكه تهمت زدند آنهايكه غيبت كردند همه يك جا مثل ظالم‏ها مى‏بيند روز قيامت يك خيمه بزرگ به پا مى‏كنند همه ظالم‏ها آنجا توى جهنم هم همه ظالم‏ها يك جا اين آيه مى‏فرمايد «ان الّذين يحبّون ان تشيع الفاحشه فى الذين ءامنوا هم عذابٌ اليم فى الدنيا و الاخره»و اين عذاب اليم چى است بالاترين عذاب اليم اين است آدم غيبت كند ناراحت نشود نگذريد از اينها انسان گناه كند وناراحت نشود عذاب اليم اين نيست كه انسان فقطفقر داشته باشد اينكه بعضى اوقات خيلى مقام دارد خدا در روز قيامت ازش عذر خواهى مى‏كند چون توى دنيا مشكل داشته اينكه از الطاف خفيه خدا است «عذابٌ اليم فى الدنيا» چى است يك عمر طلبه‏گى اما هيچ كار براى اسلام نتواند بكند من ديدم خيلى بد است پايش لب گور است اتاقش يا منزلش شده جاى غيبت كن‏ها قبل از ظهرها جمع مى‏شوند دور هم و در آنجا ده تا غيبت مى‏شود اصلاً مى‏روند براى همين اين عذاب اليم نيست در دنيا كه انسان پايش لب گور باشد وهر روز چهار پنج تا بدتر از زنا توى خانه‏اش انجام داده باشد همه‏اش عذاب اليم را براى مردم معنا نكنيم براى خودمان معنا كنيم كه فقر و بيچاره گى و اين بالاهاى كه الان داريم اينها را همه‏اش معنا بكنيم نه يك مقدار پا را بالاتر بگذاريم انسان يك طلبه عمامه به سر به جاى اينكه هميشه نهى از منكر در غيبت خودش امر به غيبت بكند خودش ديگران را افتضاه بكند منبر نداشته باشد كه در آن منبر نيش نداشته باشد به مرده‏ها به زنده‏ها آ ن هم مثل حضرت امام روى منر آقا نيش مى‏زند به حضرت امام و خيال هم مى‏گند كه ثواب كرده است اين« عذاب اليم فر الدنيا»نيست بدترين دردها همين حالا خدا كه رفته بالاتر و حضرت موسى مى‏رفت مناجات يك كسى گفن به خدا بگو چرامن را عذاب نمى‏كنى مناينقدر گناه بكنم و منرا عذاب نكنى من كه خيلى گناه مى‏كنم حضرت وسى مناجات كرد مى‏خواست برگردد و خجالت مى‏كشبد اين مزخرف را بگويد خطاب شد چرا پيغام بنده‏ام را نمى‏دهى گفت خدايا مى‏دانى خجالت مى‏كشم گفت برو بهش بگو بدترين عذاب را به تو دادم متوجه نيستى و آنكه شيرينى مناجات را از دلت برده‏ام نماز شب نمى‏خوانى حالش را ندارى جلسه زيارت عاشورا حالش را ندارى اما جلسه ايكه يك ساعت غيبت در آن بكن حلش را دارى مى‏خندى بلكه خستگى از دلت بيرون مى‏رود اينها عذاب است عذابش هم بالا است انصافا و الا كل حال اين غيبت خيللى گناهش بالا است در خيلى ار اين مباحث اخلاقى در مكاسب محرمه بحث‏هايش نشده است اما اين غيبت خيلى خوب بررسى شده است شيخ انصارى در مكاسب محرمه حسابى بحث مى‏كند ان قلت قلت طلبه گى و فقهى را كردند بعد هم بزرگان مثل حضرت امام بحث خيلى مفصل در مكاسب محرمه حضرت آيت اللّه‏ خويى رضوان اللّه‏ تعالى عله ايشان بحث غيبت را خوب بحث كرده بحث خوبى هم در فقهشده است اما اى كاش به جاى آن بحثهاى فقهى ما ببحث عملى رويش داشتيم ما از غيبت بدمان مى‏آمد بس بود ديگر براى اينكه ما اگر از غيبت بدمان بيايد لااقل اگر غيبت بكنيم توبه مى‏كنيم ولى واى به وقتى كه از غيبت بدمان نيايد پيغمر اكرم خبر داده نقل مجلس، نقل مجلس معنايش همين است توى مجلس خشك و خالى است يك دفعه نه سور است يكدفعه راستى ميوه است چاى و شربت است پيغمبر مى‏گفتند كه نقل مجلس غيبت است يعنى توى مجالس هست ازش لذت هم مى‏برند وقتى غيبت مى‏كند دو تا چشم دارد دو تا چشم هم قرض مى‏كند دو تا گوش داريم دو تا گوش هم قرض ميكنم حسابى سر تا پا گوش مى‏شويم تمام خصوصياتش را بشنويم اين گناه به اين بزرگى اصلاً كار رسيده به اينجا پيغمبر اكرم مى‏فرمودند بيايد معروف منكر بشود منكر معروف اصلاً بگوييم غيبت نكن ما توى جلسه‏اى، جلسه‏اى خودمانى يككسى غيبت كرد من گفتم غيبت نكن يك كسى به اندازه‏اى خنديد به حرف من ونمى توانست جلوى خنده‏اش رابگيرد وهى خنديد كه چرا من توى جلسه گفتم غيبت نكن حالا توى شماها نيست اما توى اهل علم هست كه اصلاً وقتى بگويد غيبت نكن به ريشش مى‏خندند اين چى مى‏گويد غيبت نكن مگر مى‏شود غيبت نكرد بايد چند جلسه‏اى در اين باره صحبت كنم در قسمت‏هاى غيبت در استثناهاى غيبت در گناه غيبت اميدوارم كه تأثير داشته باشد براى همه مان اين گناهيكه همه را آلوده كرده است روحانيت را آلوده كرده خدا يك نظر لطفى بكند اين آلودگى پاك بشود ان شاء اللّه‏

و صلّى اللّه‏ على محمد و آل محمد.