تاريخ پخش :: 1358/9/14 تفرقه – ریشه ها

بايگاني سالانه - 1358



قابل توجه کاربران محترم:
برنامه درسهایی از قرآن، پس از ضبط پیاده می شود و به جهت حفظ امانت، متن کامل آن در سایت قرار می گیرد، اما همواره بخش هایی از برنامه به جهت محدودیت زمان و رعایت حال مخاطبان، از تلویزیون پخش نمی گردد، آنچه به عنوان برنامه ی درسهایی از قرآن قابل استناد است، آن چیزی است که از تلویزیون پخش می گردد و در فایل صوتی برنامه قابل دسترسی می باشد.
بسم الله الرّحمن الرّحیم
الحمدلله رب العالمین
الهی انطقنی بالهدی و الهمنی التقوی.
بحث ما در این برنامه این است كه از نظر قرآن ریشه‌های تفرقه را بیائیم بررسی كنیم چون همه می‌دانیم كه تفرقه بد است و همه می‌دانیم كه اتحاد خوب است اما چطور بین مردم تفرقه بوجود می‌آید؟ اما آشنا شدن با ریشه‌های تفرقه، شاید رمزی باشد كه تفرقه را از بین ببرد.
یكی از ریشه‌ها این است، 1- وجود رهبران خود رو 2- برداشت‌های غلط، مثلاً تفسیر‌های به رأی‌ها و برداشت‌های غلط باعث می‌شود كه هر كسی برداشتی را می‌پسندد و آن برداشتی كه با مزاج او جور در بیاید، استنابط نابجا، 3- امتیازات موهوم، گروه گروه شدن، نژاد سفید و نژاد سیاه را مطرح كردن، شهری و دهاتی را مطرح كردن، اقشار را عَلَم كردن، اینها هیچكدام امتیاز نیست ولی ما امیتازات موهومی را علم می‌كنیم و باعث تفرقه می‌شویم 4- طوفان غرائز و خودخواهی‌ها 5- اِخبار فاسد و پذیرش آن از طرف مردم.
معیارهایی كه قرآن فرموده عزل و نصب و دادن پست و مقام به آن معیارها نه تا است: علم، بازو، تقوا، سابقه، هجرت، ایمان، اخلاص، اینها معیارهاست روی این معیارها و روی این خط كش. . . حضرت یوسف پست می‌گیرد ولی نه بخاطر اینكه زیباست و نه بخاطر اینكه پیغمبر زاده است بخاطر اینكه امانت دار است. این معیارها همه‌اش توی قرآن است و هر كدام یك آیه دارد ما روی این معیارها اگر افراد را آزمایش كنیم. . . یك افرادی سبز می‌شوند كه معیارهای قرآنی افراد سبز شده را درو می‌كند این قرآن و این معیار خود رو‌ها را درو می‌كند.
برداشت‌های غلط، مثلاً می‌بینیم كلاسهائی است برنامه‌هایی هست و هر كسی از قرآن یك جوری برداشت دارد مثل آن بنده خدایی كه مرحوم مطهری نقل می‌كند كه شخصی از ایران رفته بود جایی گفته بود وقتی ایرانیها به هم می‌رسند می‌گویند آیا بینی جنابعالی كلفت است؟ خوب كی ایرانیها اینرا به هم می‌گویند؟ اینها به هم می‌گویند دماغت چاق است؟ این دماغ چاق را به بینی كلفت ترجمه كرده بود خوب این برداشت كج. . . دماغ بمعنای مغز است و چاق هم بمعنای آماده است نه كلفت، مثلاً قلیان را چاق كن نه یعنی اینكه قلیان را كلفت كن فلانی كار چاق كن است نه یعنی اینكه كارها را كلفت می‌كند، چاق یعنی آماده، دماغت چاق است یعنی مغزت آمادگی دارد یا نه، حوصله‌ات می‌رسد یا نه؟ شخصی به من می‌گفت می‌دانی چرا خدا به ما بینی داده؟ گفتم نه، گفت برای اینكه هر كس عینك می‌زند عینك‌اش نیفتد تفسیرش از بینی اینست.
گروه فرقان آیه‌ای را می‌بینند بدون اینكه بدانند این آیه چی می‌گوید در چه موردی است چه می‌خواهد بگوید مثلاً «فَلَا یُسْرِفْ فِی الْقَتْلِ» الإسراء/33 یعنی اسراف نكن در آدمكشی پس یكی را می‌شود كشت، بنابراین برداشت‌های غلط. . . قرآن می‌فرماید «الَّذِینَ یَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَیَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ» الزمر/18 گفتار را بشنوید و بهترین آنرا پیروی كنید یعنی كسی حق دارد تمام نظریات را بررسی كند كه قدرت انتخاب احسن را داشته باشد هر كسی حق ندارد هر كتابی را ببیند. تشخیص خوب و منطق حق و منطق باطل كار هر كسی نیست.
افرادی هستند تحت یك مذهب و ایسمی بوده‌اند مدتی بدلیل اینكه با مخالفین برخوردی نداشته‌اند همان حاضر نیست با یك اسلام شناس عمیق ده دقیقه بحث كند، بنابراین برداشت‌های غلط هم عامل تفرقه است، و رمز ترور امثال مطهری این بود كه اینها دزدگیر بودند اینها جلوی افكار غلط را می‌گرفتند، چون دزد كه می‌خواهد بیاید توی خانه اول باید برق را قطع كند تا نوری توی خانه نباشد چون نور كه نبود وقتی صاحبخانه از خواب بیدار شد دستش به جایی بند نیست، باید افرادی كه نورافكن هستند. . . بسیاری از جوانان ما گول این مسائل را خورده‌اند گول برداشت‌های غلط «وَالتِّینِ وَالزَّیْتُونِ» التین/1 یعنی زندگی باید در حد انجیر باشد، این آیه در حدی نیست كه بگوید سطح زندگی چطور باشد البته آیات و روایاتی دیگر هست ولی لازم نیست كه ما اینرا از این آیه بیرون بكشیم.
اسلام می‌گوید امتیاز براساس سه مرحله است اول آگاهی است، بعد هم خودسازی است، بعد هم جامعه سازی است، فقط این سه دسته امتیاز دارند باقی دسته‌ها مرخص هستند، آگاهی «هَلْ یَسْتَوِی الَّذِینَ یَعْلَمُونَ وَالَّذِینَ لَا یَعْلَمُونَ» الزمر/9 با سواد و بی سواد یكی نیست، خودسازی «إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ» الحجرات/13 جامعه سازی «فَضَّلَ اللَّهُ الْمُجَاهِدِینَ بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنفُسِهِمْ عَلَى الْقَاعِدِینَ دَرَجَةً» النساء/95 كسانی كه در راه خدا جهاد كنند گرامی هستند و بر دیگران فضیلت دارند.
گاهی تفرقه بخاطر یك مسئله جزئی است یك نفر به او برخورده است می‌گوید حالا كه اینطور شد من هم در مقابل او حزبی تشكیل می‌دهم این حزب و گروه شدنها بخاطر این است كه افراد ساخته نشده و افرادی كه تقوا ندارند غرائزشان. . . در یك برخورد فوری جدا می‌شود و یك دار و دسته‌ای را تشكیل می‌دهد در بهشت وقتی بهشتی‌ها وارد می‌شوند می‌گویند سلام حرفی ندارند مگر اینكه «إِلَّا قِیلًا سَلَامًا سَلَامًا» الواقعة/26 ولی در جهنم «كُلَّمَا دَخَلَتْ أُمَّةٌ لَعَنَتْ أُخْتَهَا» الأعراف/38 دسته به دسته لعنت می‌كنند، جامعه بهشتی جامعه‌ای است كه همه برای هم سلامتی خواسته باشند اما در جهنم همه به همدیگر لعنت می‌فرستند، این نشان می‌دهد كه جامعه بهشتی نیست.
گاهی یك فرد فاسق شایعه‌ای بوجود می‌آورد یكی می‌گوید امت مسلمان اگر شخصی شایعه‌ای را پخش كرد تحقیق كنید، چون الان ترور شخص داریم، یك ترور شخصیت هم داریم، كه آنقدر پر و بال‌اش را می‌برند، آنقدر تهمت ناجوانمردانه به او می‌زنند كه اگر هم هست دیگر از خاصیت می‌افتد، اینرا می‌گویند ترور شخصیت است.
«یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِنْ جَاءَكُمْ فَاسِقٌ بِنَبَإٍ فَتَبَیَّنُوا» الحجرات/6 اگر فاسقی برای شما خبری آورد تحقیق كنید، یكی از همین كج فهم‌ها می‌گفت توی قرآن گفته است كه «أموالِكُم» با جمع آمده است یعنی اموال مال همه است كسی حق شخصی و مال شخصی ندارد آقا این چه برداشتی است؟ (كم) یعنی شماها، ولی همه جا بمعنای شماها نیست ولذا قرآن هم می‌گوید(نسائكم) خانم هایتان(أبنائكم) پسرهایتان پسر یعنی بچه همه مال همه، زن همه مال همه، هر جا(كم) شد بمعنای همه نیست.
گاهی اختلافات خانوادگی پیش می‌آید یك زن و شوهر سر یك مسئله‌ای ناراحتی پیدا می‌كنند، قرآن درباره ناراحتی می‌فرماید قرآن یك دادگاهی دارد تحت عنوان دادگاه خانواده می‌فرماید «وَإِنْ خِفْتُمْ شِقَاقَ بَیْنِهِمَا فَابْعَثُوا حَكَمًا مِنْ أَهْلِهِ وَحَكَمًا مِنْ أَهْلِهَا إِنْ یُرِیدَا إِصْلَاحًا یُوَفِّقْ اللَّهُ بَیْنَهُمَا» النساء/35 یك داور از فامیل مرد را انتخاب كنید و یك داور را از فامیل زن انتخاب كنید بنشینند كدخدا منشی تفرقه و ناراحتی را برطرف كنند، این دادگاه خانواده قرآن است. این دادگاه خانواده پنج امتیاز دارد امتیاز اول این دادگاه خانواده بودجه لازم ندارد، زن و شوهر ساعت هشت دعوا می‌كنند ساعت هشت و نیم یك فامیل از این و یك فامیل از او می‌آید به شرطی كه فامیل تعصب فامیلی نداشته باشد و لیاقت داوری داشته باشد، اگر كسی لیاقت داوری داشته باشد این خرجی ندارد زن و شوهر دعوا می‌كنند یك فامیل می‌آید آنرا حل می‌كند.
دوم اینكه این دادگاه محبت و سوز دارند، فامیل مرد و فامیل زن دلش می‌سوزد اما اگر زن و شوهر قمی با هم دعوا كنند قاضی بندرعباسی دلش به حال آنها نمی‌سوزد و بعكس ولذا قرآن گفته دو نفر از فامیل بیایند امتیاز سوم این است كه فوری حل می‌شود، اگر سه شنبه دعوا كرده‌اند چهارشنبه می‌شود آنرا بررسی كرد، اما گاهی وقتها دادگاهای بیرون به قدری پرونده هایشان طول می‌كشد كه زن و شوهر با هم صلح می‌كنند.
یك كسی برفها را ریخته بود خانه همسایه این هم رفت شكایت كرد اینقدر این پرونده اینقدر طول كشید كه تابستان حكم دادگاه آمد كه این باید برفها را بیرون ببرد! گفت بابا برو برفها آب شد. امتیاز چهارم اینكه آبروریزی كمتری توی آن هست، وقتی زن و شوهر می‌روند اداره، بازار و افرادی كه به اداره مراجعه كرده‌اند دادستان یك گروهی زیادی اینها را می‌بینند یكوقت می‌بینی در یك شهر پنجاه هزار نفری یك زن و شوهر دعوا كرده‌اند چندین هزار نفر از دعوای آنها باخبر شده‌اند چون مراجعه به غیر كرده اند.
این دادگاهی كه اسلام گفته است چهار امتیاز داشت و این است كه اسلام گفته تفرقه‌های داخلی را زود حل كنید اسلام می‌گوید اگر دو تا مسلمان با هم اختلاف پیدا كردند سه روز بیشتر با هم قهر بودند اینها مسلمان نیستند، مگر اینكه بغض بغض الهی باشد، مثل اینكه آدم از دست جنایتكاری ناراحت است ولی ناراحتی شخصی نیست، انسان باید روح بزرگ داشته باشد و ناراحتی‌های شخصی را زود حل كند. اسلام درباره تفرقه گفته است كه اگر كسی اهل تفرقه باشد توحید ندارد آدمهایی كه گروه گروه می‌شوند اینها مشرك هستند گروه گروه شدنها از توحید بیرون رفتن است و به مرز شرك نزدیك شدن است، قرآن می‌فرماید «لَا تَكُونُوا مِنْ الْمُشْرِكِینَ مِنْ الَّذِینَ فَرَّقُوا دِینَهُمْ» الروم/32 مشرك كسی است كه در مكتب تفرقه می‌اندازد. مشرك تنها خورشید پرست نیست كسانی كه با آرم و ایسمی عكس و پرچمی گروه گروه بكنند ملت را، اینها از توحید بیرون می‌روند این قرآن است.
والسلام علیكم و رحمه الله و بركاته