بحث امروز ما سوءظن و بد بینی و بدگمانی به مردم است،بدبینی و بدگانی از گناهانی است که در روایات داریم که عبادت انسان رو فاسد میکنه امیرالمومنین علیه السلام میفرماید : إِیَّاكَ أَن تُسِئَ الظَّنَّ، فَإِنَّ سُوءَ الظَّنِّ یُفسِدُ العِبَادَة وَ يُعَظِّمُ الْوِزْرَ َ

بدگمانی هم عبادات انسان رو فاسد میکنه و هم اینکه سنگینی در پرونده اعمال انسان میاره علتش هم روشنه بخاطر سءظن غیبت تجسس عیب جویی تهمت مسئله گاهی جنایت چقدر افراد مختلف بخاطر همین بدبینی ازار دادن زن و بچه هاشون رو ،افرادی هستند وقتی بیرون از خانه می روند در خانه هاشون رو قفل میکنند بد بین هستند نسبت به همسر-بعضی افرادی که مدارک تحصیلی بالایی دارند ولی خونه نشین شده اند بخاطر بدبینی همسرش

هستند جوانانی که بخاطر همین بد بینی پدر و مادر وافراط در پیگیری پی جویی رفت و امدها تلفن ها نه رها کردن ولی گاهی افراط در این رفتارها موجب زدگی دختران و پسران رو فراهم میکنند

این هست که در روایت داریم وقتی به مردم سوءظن داشتی باعث سوظن به خدا هم میشود

البته وقتی ادم تو ذهن یه چیزی میاد از کسی این حرام نیست مثلا یکی از دیوار مردم داره میره بالا یهویی به ظن ادم میاد این دزد هست این حرام نیست خب بالاخره وقتی یکی از دیوار بالا میره به ذهن ادم میاد دزد هست بعد معلوم میشه اون پسر اون خانه هست معلوم میشه کلیدش رو گم کرده ادم خب یه چیزی تو ذهنش میاد این عیب نداره

گاهی ادم میبینه یه اقایی با زنی داخل کوچه باهم صحبت میکنند خب اولین چیزی که به ذهن میرسه فکر میکنه این دوتا نا محرم هستند این سوظن اختیاری نیست سوظن اختیاری همونی هست که برادران یوسف داشتند و میگفتند : لَیُوسُفُ وَأَخُوهُ أَحَبُّ إِلَی أَبِینَا مِنَّا—خب با این وضعیت هم باباشون رو متهم کردند گفتند لفی ظلال مبین هم بچه رو در چاه انداختند ترتیب اثر و ادمه این میشود سوظن

در سوره نساء داستانی رو نقل میکند که رسول اسلام هیاتی رو فرستادند به فدک برای دعوت به اسلام یکی از اصحاب فرماندهی رو پذیرفت امدند به منطقه فدک یکی از روسای یهود وقتی دید لشکر اسلام داره میاد زن و بچه اش و برد پناهگاهی و خودش با اسب از کوه امد پایین به استقبال اینها ولی اینها فکر کردند به قصد جنگ امده بود بدون اینکه سوال کنند جریان چی هست حمله کردند و این مرد رو بقتل رسوندند خبر به حضرت رسید خیلی ناراحت شد و با اینها برخورد کرد این ایه اینجا نازل شد ایه 94سوره نساء: يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا إِذا ضَرَبْتُمْ في‏ سَبيلِ اللَّهِ فَتَبَيَّنُوا

عزیزان این ثمره سوظن هست یک جنایتی افرید میشه قتلی انجام میشه بد دلی قهر ایجاد میشه چقد را از خانواده ها بخاطر سوظن با همدیگر قهر هستند بخاطر بد گمانی رابطه ها قطع هست بخاطر بد گمانی غیبت همدیگر رو میکنند اصلا خودش اذیت میشه و مضطرب هست:حسن الظن راحه القلب و همچنین حسن الظن سلامه الدین

خیلی راحت پشت سر دیگران حرف میزنه پشت سر رهبر پشت سر مرجع خب بالاخره عید جابجا میشه رمضان جابجا میشه (خب بابا تو قدرت تحلیل نداری)

دلیل سوءظن:1-ظاهر بینی بعضی ها به تحلیل ظاهر قضایا میپردازند و باطن قضایا رو نمیدونن و بدگمان میشن-شخصی امد خدمت امام کاظم که فلانی منافق هست بی دین هست –پرسیدن وزیر هارون از فردی که موسی بن جعفر امام تو هست

داستان شقیق بلخی که فکر کرد امام کاظم صوفی و درویش است(یا شقیق اجْتَنِبُوا كَثِيرًا مِّنَ الظَّنِّ إِنَّ بَعْضَ الظَّنِّ إِثْمٌ)-( إِنِّی لَغَفَّارٌ لِّمَن تَابَ وَءَامَنَ وَعَمِلَ صَلِحاً ثُمَّ اهْتَدَی)

بار سوم رفت سر چاهی اب بنوشه طناب سطل اب پاره شد و افتاد داخل چاه دیدم دستش رو بالا برد و فرمود ای خدایی که تشنگان رو سیراب مبکنب من تشنه ام دیدم اب چاه بالا امد هم سطل ابش رو برداشت و هم با دستان شاب نوشید دیگه او رو ندیدم تا در کنار خانه خدا

جوانی وارد مسجد شد خوش هیکل و درشت یکی گفت حیف از این هیکل که همش کار میکنه و عبادت نمیکنه پیغمبر فرمودند کارش عبادته

گاهی ظاهر بینی هست تحلیل نخست است تا یکی سخنرانی کرد و نظری داد اقا فلان اقا میخواد فلان زیارت رو زیر سوال ببره فلان دعا رو زیر سوال ببره فلان روضه رو قبول نداره اقا تو اول صدر و ذیل حرف طرف رو بشنو

این مسائل قدرت تحلیل رو از دیگران رو میگره و این ضرر هست نباید به تحلیل علما و بزرگان بدگمانی ورزید

شخصی برایم تعریف کرد: روحانی مسجد بعد از دستشویی بدون این که وضو بگیرد یکسره به سمت محل برگزاری نماز رفت من هم گفتم: این چه آدمی است که وضو نگرفته می خواهد نماز بخواند .

من که به او اقتدا نکردم وفرادا نماز خواندم .و به هرکه هم رسیدم گفتم این روحانی را من دیدم بعد از دستشویی وضو نگرفته نماز جماعت خواند . تا این که دو سال از آن ماجرا گذشت.من به علت بیماری به پزشک مراجعه نمودم وبرایم آمپول نوشته بود و مجبور شدم به قسمت تزریقات بروم خلاصه آمپول را زدم و به خانه رفتم ووضو گرفتم وبه مسجد روانه شدم قبل از این که در صف نماز بروم گفتم نکنه لباسم به خاطر آمپول نجس شده باشد به خاطر همین به سمت دستشویی رفتم وبعد (بدون وضو گرفتن ) به سمت صف نماز جماعت رفتم آخه خانه وضو گرفته بودم یک لحظه قصه ی روحانی دو سال پیش به یادم آمد گفتم :نکند او هم همین مشکل را داشته .دلم طاقت نیاورد ورفتم از او سوال کردم روحانی مسجد گفت من هم آمپول زده بودم وبرای اطمینان از پاک بودن لباس به دستشویی رفتم .

خیلی شرمنده شدم آخه من تازه متوجه شدم که چقدر اشتباه کرده ام غیبت تهمت وسوء ظن به مومن وریختن آبروی مومن که از کعبه بالاتر است همه را مرتکب شده بودم چرا؟؟؟؟؟؟

2-پر توقعی :بعضی ها خودشون رو طلب کار و دیگران رو بدهکار میدونن

قران میفرماید بعضی ها خدا پرستی شون هم از روی توقع هست وَمِنَ النَّاسِ مَن يَعْبُدُ اللَّهَ عَلَى حَرْفٍ-- إِنَّ الْإِنْسَانَ خُلِقَ هَلُوعاً * إِذَا مَسَّهُ الشَّرُّ جَزُوعاً * وَإِذَا مَسَّهُ الْخَيْرُ مَنُوعاً

در جنگ حنین پیغمبر غنیمت تقسیم میکرد صلاح دید به بعضی ها بیشتر بده یکی از همین ادمهایی پر توقع امد گفت یا رسول الله اعدل اعدل پیغمبر فرمود: «و یحک فمن یعدل إن لم أعدل؟؛ وای‏ بر تو، اگر من عدالت نورزم، دیگر چه کسی به عدالت رفتار خواهد کرد؟

3- حسادت:گاهی بین برادر و خواهر و فامیل –مثل یوسف و برادرانش –امام صادق فرمود من موسی بن جعفر رو بیشتر دوست دارم ولی در برخورد یکسان عمل میکنم

ادم سراغ دارم 60سالشه هنوز حسادت به برادرش میورزه

4-نشست و برخاست با ادمهای بد :اونهایی که وکیل و قاضی هستند نسبت به خانواده اش بیشتر حساس هستند خود نوع  شغل اقتضا میکنه

داستان اسماعیل فرزند امام صادق علیه السلام که پول داد به یک شرابخور برای تجارت

هيزم شکن صبح از خواب بيدار شد و ديد تبرش ناپديد شده … شک کرد که همسايه اش آن را دزديده باشد براي همين تمام روز او را زير نظر گرفت.

متوجه شد همسايه اش در دزدي مهارت دارد مثل يک دزد راه مي رود مثل دزدي که مي خواهد چيزي را پنهان کند پچ پچ ميکند.

آن قدر از شکش مطمئن شد که تصميم گرفت به خانه برگردد لباسش را عوض کند و نزد قاضي برود.اما همين که وارد خانه شد تبرش را پيدا کرد.زنش آن را جابه جا کرده بود. مرد از خانه بيرون رفت و دوباره همسايه را زير نظر گرفت: و دريافت که او مثل يک آدم شريف راه مي رود حرف مي زند و رفتار مي کند.»

انسان نباید خودش رو در معرض سوظن قرار بده داستان پیامبر که با سفیه داخل مسجد بود