اصول حاکم بر زندگی حضرت زهرا (س)
نسخنران:
حجت الاسلام و المسلمین رفیعی
سبک زندگی فاطمی یعنی عمل به اصول حاکم بر زندگی حضرت زهرا (س)
اولین جلسه از سلسله نشست های فاطمی با حضور حجت الاسلام و المسلمین دکتر رفیعی در مرکز همایش های غدیر برگزار شد.
حجت الاسلام رفیعی با بیان روایتی از کتاب «ینابیع المودة» بحث خود را آغاز کرد و گفت: رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمودند: «اگر خدا علم داشت که در زمین کسانی بالاتر از این پنج نفر وجود دارد، مرا امر می کرد که با آن ها به مباهله بروم؛ اما مرا امر به مباهله به این پنج تن کرد و آن ها برترین خلق خدا هستند.» این روایت و روایاتی از این دست نشان از فضیلت اهل بیت (علیهم السلام) دارد.
وی برخی فضایل را اختصاصی حضرت زهرا (سلام الله علیها) خواند و عنوان داشت:
روزی حضرت زهرا (سلام الله علیها) برخی رفتارهای مردم را برای رسول خدا(صلی الله علیه و آله) نقل کردند. رسول خدا(صلی الله علیه و آله) به ایشان فرمودند: بهترین پیامبران منم و من پدر تو هستم؛ بهترین اوصیاء علی است و شوهر تو می باشد، بهترین شهداء حمزه است و عموی تو می باشد، سبطان این امت حسن و حسین هستند که فرزندان تو می باشند و قسم به خدایی که جانم در دست اوست، مهدی این امت از فرزندان تو است». مانند این سخن را امیر المؤمنین (علیه السلام) در نامه ای خطاب به معاویه در معرفی فضائل خاندان خود آورده اند.
این کارشناس دینی با اشاره به شکوه ایام فاطمیه بعد از انقلاب اسلامی اظهار داشت: در جلسه ای محضر مقام معظم رهبری بودیم و ایشان فرمود: من از دو چیز بعد از انقلاب راضی هستم. یکی فاطمیه ، دوم مهدویت. این دو موضوع اصلا قبل از انقلاب مطرح نبود و به برکت انقلاب الآن از رونق خوبی برخوردار هستند.
حجت الاسلام رفیعی حضور عالمانه در ایام فاطمیه را لازم دانست و در این رابطه چند کتاب معرفی کرد:
۱. دانشنامه فاطمی ۲. فاطمه بهجة قلب المصطفی ۳. در مکتب فاطمه ۴. فاطمه از تولد تا شهادت ۵. فاطمه در آیینه ی القاب ۶. گفتار فاطمی ۷. فرهنگ فاطمی
وی با اشاره به مادر گرامی حضرت زهرا (سلام الله علیهما) گفت: خوب است که مبلغان در منبرهای خود به حضرت خدیجه (سلام الله علیها) بپردازند. از مقام معظم رهبری شنیدم که می فرمود: حضرت خدیجه مظلوم است. برخی فضائل و کمالات در وجود ایشان هست که در هیچ کس دیگری نبوده و نیست.
حجت الاسلام رفیعی سپس به تقسیم بندی کمالات در انسان پرداخت و عنوان داشت: کمالات انسان دو قسم است: کمالات غیر اختیاری و ذاتی ، کمالات اختیاری و اکتسابی. برخی کمالات در ذات انسان است؛ مثل این که در روایت داریم سه چیز در هر که باشد کامل است. عقل و جمال و فصاحت کلام و این سه در بخش زیادی ذاتی هستند. حضرت موسی برای رفتن به سوی فرعون از خدا طلب می کند که اجازه دهد هارون را با خود ببرد زیرا او افصح است. خدیجه کبری (سلام الله علیها) بنابر روایات، زیباترین، عاقل ترین و تصمیم گیرنده ترین زنان بود. دسته ی دوم که کمالات اختیاری هستند، خود دو قسم دارد: انحصاری و غیر انحصاری. مثل این که فقط یک نفر در طول یکسال می تواند در کنکور اول شود. حضرت خدیجه دارای برخی صفات انحصاری بودند که در کسی جز ایشان نمی توان یافت. مثل این که ایشان اولین زن مسلمان بودند، مادر حضرت زهرا (سلام الله علیها) بودند، مادر همه ی ائمه بودند و حتی به جهتی مادر امیرالمومنین (علیه السلام) هم بودند زیرا ایشان را بزرگ کردند. ایشان حائز صفات غیر انحصاری مانند زهد و تقوا و ایمان و... نیز بودند تا جایی که برخی علمای بزرگ شیعه ایشان را «مجمع الاضداد» دانستند. ثروتمندی که زاهد بود، زنی که شجاع بود و بسیاری صفات متضاد دیگری که در وجود ایشان بود و نشان از درجات رفیع کمال ایشان داشت. البته در همین صفات نمره داریم و حضرت خدیجه بالاترین نمره را در این صفات داشتند. همه ی این صفات در حضرت زهرا (سلام الله علیها) نیز وجود داشت و ایشان دارای صفات ممتاز ذاتی و غیر ذاتی انحصاری و غیر انحصاری بودند.
وی در ادامه به بررسی سه گونه ی الگو در قرآن پرداخت و ابراز کرد: ما در قرآن سه نوع الگو داریم:
الگوی عام: مانند صادقین در آیه ی «کونوا مع الصادقین».
الگوی خاص: مانند ادریس و آسیه زن فرعون.
الگوی اخص: مانند رسول الله که اسوه ی حسنه معرفی شده اند.
حضرت زهرا(سلام الله علیها) کسی است که الگوی اخص دست او را بوسیده است. در روایات آمده وقتی حضرت زهرا(سلام الله علیها) بر پیامبر وارد می شدند، پیامبر چهار کار را انجام می داد:
خوش آمد می گفت ؛ بلند می شد و به استقبال او می رفت ؛ او را در جای خود می نشاند ؛ دست او را می بوسید.
این کارشناس دینی به تغییرات مردم در طول زمان اشاره کرد و گفت: مردم امروز هم سخت گیرتر شده اند و هم دقیق تر. از این رو بدون فکر و دقت نباید منبر رفت؛ از طرف دیگر باید توجه داشت که مردم به منبرهای کاربردی نیاز دارند. اگر در منبر خود از فضائل حضرت زهرا (سلام الله علیها) و شخصیت ایشان می گویید، طوری بیان نکنید که با یک غیر معصوم یکسان به نظر برسند.
حجت الاسلام رفیعی با تأکید بر لزوم کاربردی تر شدن منبرها اظهار داشت: زندگی حضرت زهرا (سلام الله علیها) متعلق به ۱۴ قرن پیش بوده است. الگو گرفتن از زندگی ایشان به این معنی نیست که ما هم برویم و از کاسه گلی وحصیر استفاده کنیم. سبک زندگی فاطمی به معنی استفاده از مواد آن نیست، بلکه اصول حاکم بر زندگی حضرت زهراست.
وی سپس به بیان سرفصل هایی از اصول زندگی فاطمی پرداخت:
۱. اصل معنویت: متأسفانه معنویت در زندگی ها کم رنگ شده است. امسال تعداد زیادی درخت کریسمس در تهران خریداری شد. سگ ، به خانه های زیادی وارد شده است. طلاق زود هنگام بسیار رایج شده است. حضرت زهرا(سلام الله علیها) در شب اول زندگی به فکر فرو رفته بودند. امیرالمومنین (علیه السلام) از ایشان علت فکرشان را جویا شد. ایشان فرمودند: «من از خانه پدرم به این جا منتقل شده ام و روزی از این جا به سرای آخرت منتقل می شوم». کسی که این گونه فکر می کند هرگز به جدایی نمی تواند فکر کند.
۲. اصل دشمن شناسی: خدا به یکی از پیامبرانش وحی کرد که به مومنین بگو سه کار را انجام ندهند: ۱- لباس دشمن را نپوشند ۲- غذای دشمن را نخورند ۳- روش دشمن را نروند؛ که اگر این سه را انجام دهند، دشمن من می شوند. حداقل ده سوره از قرآن با آیات دشمن شناسی شروع می شود. شاخصه ها، اقسام و حربه های دشمن را باید شناخت.
۳. اصل حس قدردانی
۴. اصل ساده زیستی: ساده زیستی با سخت گیری و سخت زیستی متضاد است. یکی از دلایل تأخیر ازدواج ها، سخت گیری های بی جا است. شما مبلغان باید به مردم تذکر بدهید و از این تذکر دادن ناامید و خسته نشوید.
۵. اصل عفت: عفت در گفتار، رفتار، عفت جنسی و...
۶. حیا
۷. اصل سازگاری
۸. اصل مشارکت در امور اجتماعی
۹. اصل ایثار
۱۰. اصل عزم و اراده
۱۱. اصل رضامندی
۱۲. اصل عبودیت و بندگی
۱۳. اصل صداقت
۱۴. اصل امانت داری
۱۵. اصل کسب رضایت همسر
۱۶. اصل شوهر داری با محبت و عاطفه
در ادامه حجت الاسلام رفیعی به بحث مبارزه ی حضرت زهرا (سلام الله علیها) با انحرافات زمان خود پرداخت و گفت: انحراف از حرف می آید و حرف به لبه ی جاده گفته می شود. کسی که از جاده ی حق به حاشیه برود منحرف شده است.
انحراف اقسامی دارد:
۱. انحراف اعتقادی (مثل قوم موسی)
۲.انحراف اقتصادی (مثل کم فروشی)
۳. انحراف جنسی (مثل قوم لوط)
۴. انحراف خانوادگی (مثل فرزند و همسر نوح)
۵. انحراف اجتماعی (مثل خدعه)
۶. انحراف سیاسی (مثل سقیفه)
باید به سیره ی حضرت زهرا (سلام الله علیها) در مبارزه با انحرافات پرداخته شود.
حضرت زهرا (سلام الله علیها) در مواجهه با انحرافات زمان خود از چند روش استفاده کرد:
خطبه خواند
تحریم کرد (با روی برگرداندن)
خفای قبر
حرکت (به درب خانه ی مهاجر و انصار)
گریه
و...
منبع: بلاغ (معاونت فرهنگی تبلیغی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم)
