شرايط اکمال زيورهاي متقين (۴)

وَ أَكْمِلْ ذَلِكَ لِي بِدَوَامِ الطَّاعَةِ و لُزومِ الجَماعَة‌.[۱]

يکي ديگر از اموري که مکمل صفات نيک انسان است و در اين فراز از دعاي مکارم آمده، «لزوم الجماعة» يعني همراه با جماعت بودن است.

براي تبيين اين مکمل صفات نيک بايد اين سه مطلب روشن شود: يک) معناي جماعت در اينجا، دو) خطر جدا شدن از جماعت و تکروي کردن، سه) چگونگي همراه شدن با جماعت.

قطعاً مقصود از «جماعت» در اينجا، اکثريت مطلق مردم نيست، چون قرآن مکرر از اکثريت، بدگويي کرده است، مانند:

أَكْثَرُهُمْ لا يَعْقِلُونَ [۲] ، أَكْثَرَهُمْ لا يَعْلَمُونَ[۳] ، أَكْثَرُهُمْ لِلْحَقِّ كارِهُونَ[۴] .

همچنين، مراد از آن، اکثريت مسلمين نيز نيست، زيرا با وجود اختلافات مذهبي و عقيدتي زيادي که ميان مسلمانها وجود دارد، همراهي با اکثريت آنها معنا ندارد.

بنا بر اين، بايد ديد مراد از «اکثريت» چيست؟ شبيه اين سؤال از پيامبر اکرم(صلّي الله عليه و آله و سلّم) اينگونه پرسيده شد:

ما جَماعَةُ امَّتِكَ‌؟

جماعت امتت کيست؟

در پاسخ فرمود:

مَن كانَ على‌ الحقِّ و إنْ كانوا عَشرَةً.[۵]

كسانى كه بر حق باشند؛ هر چند از ده نفر فراتر نروند.

همچنين در روايتي از امير المؤمنين(عليه السّلام) جماعت و تفرقه اين گونه تفسير شده است:

الجَماعَةُ أهلُ‌الحقِّ وإنْ كانوا قَليلًا، والفُرقَةُ أهلُ‌ الباطِلِ‌ و إنْ كانوا كَثيراً.[۶]

جماعت، همان پيروان حقّند، گرچه تعدادشان اندك باشد و جدايى، همان باطل گرايانند، هرچند شمارشان فراوان باشد.

بنا بر اين، مراد از اکثريت، اهل حق هستند که مصداق کامل آنها نيز اهلبيت(عليهم السّلام) هستند، چنانکه در روايتي از امير مؤمنان(عليه السّلام) چنين نقل شده است:

أمّا أهلُ الجَماعَةِ فأنا ومَنِ اتَّبعَني و إنْ قَلُّوا، وذلكَ الحقُّ عَن أمرِ اللَّهِ وأمرِ رسولِهِ...[۷]

امّا اهل جماعت، منم و كسانى كه پيروان من هستند، هرچند پيروانم اندك باشند و اين حقّ، به دستور خدا و پيامبر او مى‌باشد...

پس، مقصود از جماعت در اينجا، آن اکثريتي است که همراه امام حق باشند، از اين رو، در زمان حضور معصوم و حاکميت رهبري حق و عدل، ملاک، مردمي هستند که محور آنها امام حق است، انسان نبايد از اين گروه جدا شود، هرچند ممکن است، تعدادشان نسبت به غيرشان کمتر باشد.

در زمان غيبت معصوم نيز ملاک، گروهي است که محورشان وليّ فقيه جامع شرايط است. پس امروز، اگر کسي بخواهد به اين روايت عمل کند و ملازم جماعت باشد، بايد پشت سر مقام معظم رهبري باشد. و اگر کسي از اين مسير جدا شود به ضرر اسلام و حق و نظام اسلامي است.

[۱] الصحيفة السجّاديّة، الدعاء ۲۰.
[۲] سوره مائده، آيه ۱۰۳.
[۳] سوره انعام، آيه ۳۷.
[۴] سوره مؤمنون، آيه ۷۰.
[۵] معاني الأخبار، شيخ صدوق (۳۸۱ ق)، ص۱۵۴ ح۲.
[۶] معاني الأخبار، شيخ صدوق (۳۸۱ ق)، ص۱۵۴ ح۳.
[۷] كنز العمّال، متقي هندي (۹۷۵ ق)، ح۴۴۲۱۶.