طلب وسعت رزق در سالمندي (۲)

وَ اجعَل أوسَعَ‌ رِزقِكَ‌ عَلَيَ‌ إذا كَبِرتُ‌. [۱]

در توضيح اين فراز از دعاي مکارم الاخلاق، به اين نکته اشاره شد که در فرهنگ قرآن و حديث، رزق اعم از رزق مادي و معنوي است.

نکته بعدي، درباره «وسعت رزق» است. در لسان روايات، اين تعبير، هم در مورد رزق مادي به کار رفته و هم رزق معنوي؛ ولي بيشتر در مورد رزق مادي استعمال شده است. مثلا امام صادق (عليه السّلام) طبق نقل در تفسير آيه شريفه ?رَبَّنا آتِنا فِي الدُّنْيا حَسَنَةً وَ فِي الْآخِرَةِ حَسَنَةً?[۲] مي‌فرمايد:

رِضوانُ‌ اللّهِ‌ وَ الجَنَّةُ فِي الآخِرَةِ، وَ السَّعَةُ فِي الرِّزقِ وَ المَعايِشِ‌ و حُسنُ الخُلُقِ فِي الدُّنيا. [۳]

مراد، خشنودى خدا و بهشت است در آخرت؛ و گشايش در روزى و مايه‌هاى معيشت و اخلاق خوش در دنيا.

اينکه حَسنه در دنيا به امکانات زندگيِ مناسب و حُسن خُلق تفسير شده است، معلوم مي‌شود که اگر انسان، امکانات مادي داشته باشد؛ ولي اخلاق خوب نداشته باشد، زندگي براي او جهنم است، چه اينکه بيشتر طلاق‌ها و جدايي‌ها به خاطر بي‌پولي نيست، بلکه بر اثر بداخلاقي و سوء خُلق است.

وسعت در رزق و روزي در دعاهاي زيادي آمده است به عنوان نمونه در دعايي که در تعقيبات نماز صبح و مغرب وارد شده است، مي‌خوانيم:

وَ السَّعَةَ في‌ رِزقي. [۴]

و در روزى‌ام گشايش، قرار ده.

در روايتي از امير المؤنين (عليه السّلام) نيز چنين نقل شده است:

نِعمَ‌ البَرَكَةُ سَعَةُ الرِّزقِ. [۵]

گشاده روزى، چه نيكو بركتى است!

بنا بر اين، اين که انسان از خدا بخواهد رزق او وسيع باشد و همه نيازهاي او را پوشش دهد، طبق روايات، خواسته مطلوبي است.

[۱] الصحيفة السجّاديّة، الدعاء ۲۰.
[۲] بقره، آيه ۲۰۱.
[۳] من لا يحضره الفقيه، شيخ صدوق (۳۸۱ ق)، ج۳، ص۱۵۶، ح۳۵۶۶.
[۴] الكافي، شيخ کليني (۳۲۹ ق)، ج۲، ص۵۴۹، ح۱۱.
[۵] غرر الحكم، تميمي آمدي (۵۵۰ ق)، ح۹۸۸۳.