انواع القائات شیطانی (۱۹)

اللّهُمَّ اجعَل ما يُلقِي‌ الشَّيطانُ‌ في‌ رُوعي‌ مِنَ التَّمَنِّي وَ التَّظَنِّي و الحَسَد...[۱]

بحث در بیماری «حسد» بود. در جلسات قبل به دو راه‌کار برای پیشگیری از این بیماری اشاره شد: یکی تقویت عقل دوم دعا و توسل.

سؤالی که در اینجا مطرح می‌شود این است که اگر کسی نه دعایش مستجاب شد و نه توانست عقلش را تقویت کند، آیا صرف اینکه در درون خود احساس حسادت کند، گناه است؟

پاسخ این است که طبق برخی از روایات، حسد خصلتی است که در درون هر کس وجود دارد، از این رو؛ احساس حسادت گناه محسوب نمی شود ، بلکه بروز دادن آن گناه محسوب می شود . در روایتی که از طریق اهل سنت از رسول خدا (صَلَّی‌اللهُ‌عَلَیْهِ‌وَ‌آلِهِ) وارد شده می‌خوانیم:

ثلاثٌ لايَسلَمُ مِنها أحَدٌ: الطِّيرَةُ و الحَسَدُ و الظَّنُّ. قيل: فما نَصنَعُ؟ قالَ: إذا تَطَيَّرتَ فَامضِ، و إذا حَسَدتَ فلا تَبغِ، و إذا ظَنَنتَ فلا تُحَقِّق [تقضَ]‌.[۲]

سه چيز است كه هيچكس از آن سالم نمى‌ماند: فال بد و حسد و سوء ظن. سؤال شد: پس چه كنيم؟ فرمود: هنگامى كه فال بد زدى اعتنا مكن و بگذر؛ و هنگامى كه حسادت ورزیدی، ستم نکن؛ و هنگامى كه سوء ظن پيدا كردى، تحقيق نكن [/ قضاوت نکن].

معمولا انسان دچار این سه خصلت می‌شود، اما مهم این است که به آنها ترتیب اثر ندهد، بنا بر این، هرگاه نسبت به کسی انسان در خود احساس حسادت کرد ولی با غیبت کردن یا ایجاد مشکل برای او، به او ستم نکرد . به تعبیر دیگر، حسد را در گفتار یا رفتا آشكار ننمود در اين صورت ، مرتکب گناه نشده است .
[۱] . الصحيفة السجّاديّة، دعای ۲۰.
[۲] . كنز العمّال، متقی هندی (۹۷۵ ق): ج۱۶، ص۲۷، ح۴۳۷۸۸.