پرهیز از آنچه شیطان بر زبان جاری میکند (۱۰)
اللّهُمَّ اجعَل... ما أجرى عَلى لِساني مِن لَفظَةِ فُحشٍ... أوِ سَبِّ حاضِرٍ... [۱]
سبّ و ناسزاگویی یکی از گناهانی است که در این فراز از دعای مکارم الاخلاق به عنوان آنچه در اثر وسوسه شیطان بر زبان میشود، بیان شده است. این گناه به لحاظ کسی که مورد ناسزا قرار میگیرد، انواعی دارد که در جلسات قبل، به پنج نوع آن اشاره شد.
شش: ناسزاگویی به همه موجودات
ششمین موردی که ناسزا گفتن به آن از منظر روایات مذموم است، سبّ همه اشیاء است، اعم از انسان و هر موجود باشعوری یا هر موجود دیگری. در روایتی که مرحوم صدوق در علل الشرائع آن را از رسول خدا(صَلَّیاللهُعَلَیْهِوَآلِهِ) نقل کرده، آمده است:
لا تَسُبُّوا الرِّياحَ فإنّها مَأمُورَةٌ، و لا تَسُبُّوا الجِبالَ و لا السّاعاتِ و لا الأيّامَ و لا اللَّيالِيَ فَتَأثَمُوا و تَرجِعَ علَيكُم. [۲]
به بادها ناسزا مگوييد، كه آنها [از جانب خداوند] مأمورند، و به كوهها و ساعتها و لحظات و روزها و شبها ناسزا نگوييد، كه گنهكار مىشويد و به خودتان بر مىگردد.
همچنین در روایت دیگری که اهل سنت از آن حضرت نقل کردهاند، آمده است:
لا تَسُبُّوا الدَّهرَ، فإنَّ اللَّهَ يقولُ: أنا الدَّهرُ، ليَ اللَّيلُ اجِدُّهُ وابلِيهِ.[۳]
به روزگار ناسزا مگوييد؛ زيرا خداوند مىفرمايد: «روزگار، من هستم. شب از من است و من، آن را نو مىكنم و كهنه مىگردانم».
در پایان به این نکته نیز اشاره میگردد که «سبّ» غیر از «لعن» است. «لعن» به معنای دور بودن از رحمت خداست که هم خدای متعال در قرآن و هم معصومان، گروههایی را مورد لعن قرار دادهاند.
[۱] . الصحيفة السجّاديّة، دعای ۲۰.
[۲] . علل الشرائع، شیخ صدوق (۳۸۱ ق): ص۵۷۷ ح۱.
[۳] . كنز العمّال، متقی هندی (۹۷۵ ق): ج۳ ص۶۰۷ ح۸۱۴۱.