.وَ مَعْدِنَ الرَّحْمَةِ .
۰.و معدن رحمت ...
توضيح واژه ها
مَعْدِن : اسم مكان ، به معناى مقر ، محلّ استقرار ، محلّ رويش ، كان . ۱
الرَّحْمَة : بخشندگى (در باره خداوند) و مهربانى (در باره انسان) . ۲
شرح
تعبير «معدن رحمت» بودن ، ويژگى ديگرى است كه امامان عليهم السلام به آن ، شناخته مى شوند . واژه «رحمت» ، در زبان فارسى ، پُركاربرد است و مفهوم آن ، تقريبا براى همه آشكار است . امّا تركيب «معدن رحمت» براى امامان ، مفهومى دقيق است كه در راستاى رحمت خداوندى معنا مى يابد . بنا بر اين ، پيش از آن كه رحمت امامان را معنا نماييم ، اقسام رحمت حق تعالى را از نظر مى گذرانيم :
اقسام رحمت الهى
جمله «بسم اللّه الرّحمن الرّحيم» ، سرآغاز كتاب وحى است كه اقسام رحمت الهى را معرّفى مى كند : «رحمان» و «رحيم» . عالمان و مفسّران ، در تعريف و تبيين محدوده اين توصيف ، سخن ها گفته اند كه در اين مختصر نمى گنجد و تنها به بررسى اجمالى آن در اين نوشتار مى پردازيم :
1.«المعدن : مكان كلّ شى ءٍ يكون فيه أصله و مبدؤه» (لسان العرب ، ج ۱۳ ، ص ۲۷۹) .
2.«الرحمة : المغفرة» (لسان العرب ، ج ۱۲ ، ص ۲۳۰) . «و فى بنى آدم عند العرب : رقّة القلب و عطفه» (همان ، ص ۲۳۱) .