ذکر و فکر
عن النبی صلی الله علیه و آله : ان ربی امرنی ان یکون نطقی ذکراً و صَمتی فکراً ...
بحار الانوار ج ۹۳ ص ۱۶۵
در جلسه گذشته عرض شد این دستور العمل اختصاص به پیامبر اکرم ندارد لذا در روایت دیگری آمده است «المؤمن اذا تکلّم ذکر و اذا سکت تفکّر » یعنی مومن کار لغو و بیهوده انجام نمی دهد ، اگر سخن بگوید ، سخنش یاد خداست و اگر سکوت کند از فکرش استفاده می کند . این ویژگی ها اختصاص به مومن هم ندارد بلکه عاقل باید اینگونه باشد لذا در روایت دیگری آمده : « العاقل اذا نَطَقَ ذکر و اذا سَکَتَ فَکَرَ » .
در تبیین مفهوم این روایات ، روایتی است که می فرماید : « کل قول ٍ لیس لله فیه ذکر فَلغوٌ و کل صَمتٍ لیس فیه فکر فسهوٌ »
هر سخنی که در آن یاد خدا نباشد ، لغو و بیهوده است و هر سکوتی که در آن فکر خدا نباشد غفلت است .
اما اینکه در رابطه با چه اموری فکر کند در یک تقسیم بندی می توان چنین گفت یا در اصلاح امور دنیا که اگر برای خدا باشد ، مطلوب است و یا در زمینه مسایل اخروی فکر کند .
امام صادق علیه السلام می فرماید : « کان اکثر عبادت ابی ذر التفکّر »
