جایگاه علم
عن مولانا الکاظم علیه السلام : إن لقمان قال لابنه : یا بُنی : اِنّ الدنیا بحرٌ عمیق قد غرق فیها عالم کثیر فلتکن سفینتک فیها تقوی الله و حَشوها الایمان و شِراعها التوکل و قَیَّمُها العقل و دلیلها العلم ... [۱]
(( همانا دنیا دریایی ژرف است در این دریای عمیق مردمان بسیاری هلاک شده اند اگر میخواهی در این دنیا غرق نشوی باید کشتی تو تقوا و اندرون کشتی ایمان و بادبان کشتی تو توکل و ناخدای آن عقل ، و راهنمای آن علم باشد .))
کشتی علاوه بر بادبان و ناخدا نیاز به راهنما هم دارد تا مسیر خود را پیدا کند عقل این کشتی را مدیریت می کند اما علم است که مقصد را به عقل نشان می دهد .
اگر انسان عالم نباشد ، تقوا به تنهایی او را به مقصد نمی رساند به همین جهت در روایت از امام صادق علیه السلام وارد شده است که می فرمایند : (( العامل علی غیر بصیرة کالسائر علی غیر الطریق لا یزیده سرعة السیر الا بُعدا . )) کسی که عمل می کند ولی بصیرت ندارد مانند کسی است که در غیر مسیر حرکت می کند هر چه تندتر حرکت کند از مقصد بیشتر دور می شود .
علم ، سمت و جهت مقصد را به انسان نشان می دهد ، علم راهنما است اگر انسان نداند به کدام جهت باید حرکت کند به مقصد نمی رسد .
(( مَن عَمِل علی غیر علم کان ما یفسد اکثر ممّا یصلح )) کسی که بدون علم کار را انجام دهد خرابکاریش بیشتر از اصلاح است .
[۱] الکافی، ج۱، ص۱۶
