نقش یاد مرگ در خودسازی

عن مولانا الهادي­ عليه ­السّلام : اذکـُر مَصرَعَک بينَ يَدَي أهلِک و لا طبيبَ يمنَعُکَ و لا حبيبَ يَنفَعُکَ[۱]
به ياد آور آن هنگامي را که پيش روي خانواده ات در بستر مرگ افتاده اي و نه طبيبي مي تواند جلوي مردنت را بگيرد و نه دوستي به کارت مي آيد.
اين روايت درواقع بيان کننده يکي از عوامل مهم خودسازي است. در خيلي از روايات توجّه به مرگ و قيامت داده شده است. در يک روايت نقل شده که از پيامبر اکرم پرسيدند : (( هل يُحشرُ مع الشّهداء أحداً ؟ )) آيا کسي هست که شهيد نشده باشد ولي با شهدا محشور شود؟ فرمودند : (( مَن يذکُر الموت في اليوم و اللّيلة عشرين مرّة ))[۲] کسي که بيست بار در شبانه روز به ياد مرگ باشد.
اينکه انسان به آن لحظه اي که مي خواهد از دنيا برود توجّه داشته باشد. يکي از برکات ياد مرگ اين است که دل انسان زنده مي شود. در روايت داريم (( أکثروا ذکر الموت من عبدٍ اکثر ذکره إلّا أحيا الله قلبه و هوّن عليه الموت))[۳]
مرگ را فراوان ياد کنيد زيرا هيچ بنده اي آن را بسيار ياد نکرده مگر اينکه خداوند دلش را زنده گردانيد و مردن را بر او آسان ساخت.
يکي ديگر از برکاتي که براي کثرت ياد مرگ ذکر شده است ، آسان شدن مصائب زندگي است. در روايت داريم مي فرمايد : (( اکثروا ذکر الموت و يوم خروجکم من القبور و قيامکم بين يدي الله عزّ و جلّ ، تهونُ عليکم المصائب ))[۴]
مرگ و روز بيرون آمدنتان از گورها و ايستادن در پيشگاه خداوند را فراوان ياد کنيد تا مصيبت ها بر شما آسان شود.
اگر انسان به ياد مرگ و خروج از قبر بيافتد مشکلات زندگي بر او آسان مي شود ، مي فهمد که دنيا جاي ماندن نيست.
با عنايت به برکات ياد مرگ براي خودسازي و سازندگي در روايت ياد شده ، امام هادي عليه السّلام تأکيد بر يادآوري لحظات پاياني زندگي دارند.

[۱]بحارالأنوار، علّامه مجلسي، ج۷۰، ص۳۷۰، ح۴.
[۲]ميزان الحکمه، محمّدي ري شهري، ج۱۱، ص۱۰۷.
[۳]ميزان الحکمه، محمّدي ري شهري، ج۱۱، ص۱۰۹.
[۴]خصال، شيخ صدوق، ص۶۱۶، ح۱۰.