454 - امنیت اجتماعی، نعمتی بزرگ

وَ [أَبْدِلْنِي] مِن مَرارَةِ خَوفِ الظّالِمينَ حَلاوَةَ الأَمَنَة.[۱]

در این فراز از دعای نورانی مکارم الاخلاق امام زین العابدین (علیه السّلام) از خداوند متعال چنین می‌خواهد: پروردگارا! تلخی ترس و بیم از ستمگران را به شیرینی امنیت مبدل فرما.

کلمه «أمنة» که در قرآن نیز در آیه ﴿أَنْزَلَ عَلَيْكُمْ مِنْ بَعْدِ الْغَمِّ أَمَنَةً﴾[۲] و ﴿إِذْ يُغَشِّيكُمُ النُّعاسَ أَمَنَةً مِنْه‌﴾[۳] به کار رفته است به معنای «أمن» یا همان آرامش است.

فرازهای قبلی این بخش از دعا به محبوبیت نزد دیگران داشتن اشاره داشت. در آنها به طور کلی از خداوند سبحان می‌خواستیم که هر کس با ما معاشرت دارد خصوصاً نزدیکان و خویشاوندان، ما را حقیقتاً دوست داشته باشد و با ما خوشرفتار باشد، اما این فراز که آخرین فراز از این بخش است، از آنجا که از ستمگران انتظار نمی‌رود که با انسان خوب رفتار کنند، از خداوند متعال می‌خواهیم که از شرّ آنان در امان باشیم.

امنیتی که در این فراز از دعا به آن اشاره شده است، امنیت اجتماعی است که مهم‌ترین نعمت اجتماعی به شمار می‌رود. در روایتی از امیر المؤمنین (علیه السّلام) چنین آمده است:

لا نِعمَةَ أهنَأُ مِنَ الأَمنِ.[۴]

هیچ نعمتی گواراتر از امنیت نیست.

در روایت دیگری از آن حضرت به دلیل گوارا بودن نعمت امنیت این‌گونه اشاره شده است:

كُلُّ سُرورٍ يَحتاجُ إلى‌ أمنٍ.[۵]

هر شادمانى‌اى نياز به امنيّت [و آرامش‌] دارد.

اگر امنیت وجود نداشته باشد، انسان نمی‌تواند از هیچ یک از نعمت‌های الهی به راحتی استفاده کند.

آن حضرت طبق نقل در جای دیگر می‌فرمایند:

نَم آمِناً، تَكُن في أمهَدِ الفُرُشِ.[۶]

آسوده بخواب كه [در اين صورت،] در نرم‌ترين بستر خواهى بود.

اگر انسان آرامش نداشته باشد و بخواهد بخوابد، در این صورت حتی اگر متکای پرِ قو و در بهترین و نرم‌ترین رختخواب هم باشد، نمی‌تواند با آسودگی بخوابد.

به هر حال، نعمت امنیت اجتماعی از نعمت‌های بزرگی است که خدواند متعال در این سال‌ها به کشور ما عنایت فرموده است در حالی که می‌بینیم کشورهای منطقه در شدیدترین ناامنی‌ها به سر می‌برند. امیدواریم خداوند این نعمت بزرگ را به برکت وجود مقام معظم رهبری و رهنمودهای ایشان، مستدام بدارد.

گفتنی است، با وجود بزرگی و اهمیت نعمت امنیت، این نعمت کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد، چنانچه در روایتی از رسول خدا (صلّی الله علیه و آله و سلّم) چنین نقل شده است:

نِعمَتانِ مَكفورَتانِ؛ الأَمنُ وَ العافِيَةُ.[۷]

دو نعمت‌اند كه قدرشان ناشناخته است: امنيّت و سلامت.

تا وقتی انسان در امنیت و آرامش به سر می‌برد، قدر آن را نمی‌داند و تا وقتی بیمار نشده است، ارزش سلامتی را نمی‌فهمد. زمانی آیت الله بهجت (رحمة الله علیه) کسالتی داشتند، بعد از بهبودی ایشان، خدمتشان رسیدم و احوالشان را پرسیدم. ایشان فرمودند: وقتی انسان جایی‌اش درد نمی‌کند، توجه ندارد که کجاهایش درد نمی‌کند، اما وقتی یک جایش درد می‌گیرد، آن وقت می‌فهمد که چقدر مشکل است.

[۱]الصحيفة السجّاديّة: الدعاء ۲۰.
[۲]آل عمران/سوره۳، آیه۱۵۴.
[۳]انفال/سوره۸، آیه۱۱.
[۴]غرر الحكم، تمیمی آمدی، ج۶ ص۴۳۵ ح۱۰۹۱۱.
[۵]بحار الأنوار، علامه مجلسی، ج۷۸ ص۷ ح۵۹.
[۶]المواعظ العدديّة، میرزا علی مشکینی، ص۶۱.
[۷]الخصال، شیخ صدوق، ص۳۴ ح۵.