رُوِيَ عَنِ الصَّادقِ عليه السّلام قال:
مَنْ عَمِلَ عَمَلًا مِنْ أَعْمَالِ الْخَيْرِ فَلْيَدُمْ عَلَيْهِ سَنَةً وَ لَا يَقْطَعْهُ دُونَهَا.[1]
ترجمه حدیث: از امام صادق(صلواتاللهعلیه) منقول است که فرمودند: اگر کسی عملی از اعمال خیر را انجام داد، یکسال بر آن کار مداومت کند و کمتر از یکسال آن را قطع نکند.
شرح حدیث: کارهایی که از نظر شارع مقدّس عمل خیر محسوب میشود، دارای اقسامی است. گاهی از عبادات است، گاهی از اعمال قُربی است و... حضرت فرمودند: «مَنْ عَمِلَ عَمَلًا مِنْ أَعْمَالِ الْخَيْرِ فَلْيَدُمْ عَلَيْهِ سَنَةً وَ لَا يَقْطَعْهُ دُونَهَا». اگر کسی عمل خیری از اعمال خیر را انجام داد، این عمل را از نظر زمانی تا یکسال ادامه دهد. حضرت مقطع زمانی هم تعیین کردهاند و با تأکید هم فرمودهاند که کمتر از یکسال این عمل را قطع نکنید؛ هنوز یکسال نشده، وسط سال قطعش نکنید.
فرض کنید شما برخی از اعمال عبادی قربی را شروع کردید، مثلاً شروع کردید به نافله خواندن؛ نافله عمل خیر است و غیر از واجبات است. یا فرض کنید شروع کردید به قرآن خواندن یا یک سنخ کارهایی را که چه بسا شکلش عبادت نیست ولی عمل، عمل خیر است، مثل انفاق کردن، صدقه دادن. وقتی شروع به این کارها کردید، آن را تا یک سال ادامه دهید و کمتر از آن قطعش نکنید.
یک جهتش این است که اگر انسان یک کار خیر را یکسال ادامه دهد، ملکهاش میشود و دیگر دست از این کار بر نمیدارد. چون دیگر برایش فشار ندارد. حتّی به جایی میرسد که اگر این عمل خیر را انجام ندهد، ناراحت میشود و گویی گم کردهای دارد! پس ببینید که این استمرار و مداومت یکساله چهقدر سازنده است!
جهت دیگرش هم این است که ما روایت دیگری از امام صادق(علیهالسلام) داریم که در آن روایت به این نکته اشاره شده که اگر انسان کار خیری را یکسال انجام داد، عمل او مصادف با لیلة القدر میشود.[2] چون در بین این سالی که او دارد بر این عمل مداومت میکند، بالاخره یک شب، شب قدر است. وقتی مصادف با لیلة القدر شد، چه چیزها که نصیبش نمیشود!
بنابر این، هنگامی که کار خیری را آغاز کردی، آن را یکسال ادامه بده، و تا هنوز یکسال نشده قطعش نکن! و این را بدان که بهترین چیز برای اینکه انسان خودش را بسازد، همین است. ما متأسفانه در یک مقطع زمانی شروع میکنیم به انجام دادن کار خیر؛ امّا وقتی این مقطع گذشت، آن را رها میکنیم. وقتی این عمل خیر را رها کردی، تو هم رها میشوی و ـنعوذباللهـ میروی در دامن شیطان![3]
[1]. مستدرک الوسائل، جلد1، صفحه 130.
[2]. اصول کافی؛ جلد2، صفحه 82؛ رُوِيَ عَنِ الصَّادقِ عليه السّلام قال: إِذَا كَانَ الرَّجُلُ عَلَى عَمَلٍ فَلْيَدُمْ عَلَيْهِ سَنَةً ثُمَّ يَتَحَوَّلُ عَنْهُ إِنْ شَاءَ إِلَى غَيْرِهِ وَ ذَلِكَ أَنَّ لَيْلَةَ الْقَدْرِ يَكُونُ فِيهَا فِي عَامِهِ ذَلِكَ مَا شَاءَ اللَّهُ أَنْ يَكُون. ترجمه: هر گاه فردی عملى انجام ميدهد، تا يكسال ادامه دهد، سپس اگر خواهد به عمل ديگرى منتقل شود، زيرا شب قدرى كه آنچه خدا ميخواهد (از خيرات و بركات) در آن است، در يك سال ميباشد.
[3]. یکشنبه 21 شهریور1389 – 3 شوال1431. مسجد جامع بازار تهران
