حدیث:
روي عن الصادق(عليهالسلام) قال: قال النبيُّ(صلَّياللهعَليهوَآلهوَسلَّم):
أَ لَا أَدُلُّكُمْ عَلَى سِلَاحٍ يُنْجِيكُمْ مِنْ أَعْدَائِكُمْ وَ يُدِرُّ أَرْزَاقَكُمْ قَالُوا بَلَى يَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ تَدْعُونَ رَبَّكُمْ بِاللَّيْلِ وَ النَّهَارِ فَإِنَّ سِلَاحَ الْمُؤْمِنِ الدُّعَاءُ.[1]
ترجمه:
امام صادق از پیامبر اکرم نقل کردند که حضرت به اصحاب خویش فرمود: آیا شما را به سلاحی راهنمایی نکنم که از دست دشمنان نجاتتان داده و روزیتان را فراوان نماید؟!
گفتند: آری! ای رسول خدا. حضرت فرمود: پروردگارتان را شب و روز بخوانید که سلاح مومن دعای او است.
شرح:
روايت از امام صادق(صلواتاللهعليه) منقول است كه حضرت فرمودند که پيغمبر اكرم خطاب به جمعي فرمودند: آيا شما نميخواهيد كه شما را راهنما شوم به سلاحي كه شما را از دشمن ايمني بخش است و رهايي ميدهد و روزيهاي شما را فراوان ميكند؟ آن جمع در جواب عرض كردند بله، بفرمایيد. حضرت فرمودند: «تَدْعُونَ رَبَّكُمْ بِاللَّيْلِ وَ النَّهَارِ»؛ یعنی دعا كنيد در شب و روز. بعد هم علّتش را فرمودند: «فَإِنَّ سِلَاحَ الْمُؤْمِنِ الدُّعَاءُ»؛ چون سلاح مؤمن دعاي او است؛ يعني همان درخواستهايش از خداوند.
ما روايات متعدّدی داريم كه در آنها همين مضمون هست. حتّي در روايتي از امام هشتم(عليهالسلام) آمده كه ايشان اصلاً از دعا تعبير ميكنند به «سلاح انبيا». روايت اين است كه حضرت فرمودند: «عَلَيْكُم بِسِلَاحِ الْأَنْبِيَاء قِيلَ وَ مَا سِلَاحُ الأَنبِيَاءِ قَالَ الدُّعَاء».[2]؟ حضرت در پاسخ فرمودند اسلحه انبيا دعا است. حضرت فرمودند بر شما باد به سلاح پیامبران؛ به حضرت گفته شد كه سلاح انبياء چيست
ما در روايات بسياري داريم و اصلاً جزء متن معارف ما است كه معجزات و كرامات انبيا و اولیای خدا، بر اثر دعاهاي آنها بوده است. حضرت عيسي(علیهالسلام) مرده را با دعا زنده ميكرد. شنيدهايد و در قرآن هم دارد که با دعا مرده را زنده ميكرد. پس كرامات اوليا و انبيا مربوط به دعاي آنها بوده است. لذا در این روايت دارد: «عَلَيْكُم بِسِلَاحِ الْأَنْبِيَاء»؛ امام رضا(عليهالسلام) اینطور فرمود. پيغمبر هم فرمود: «فَإِنَّ سِلَاحَ الْمُؤْمِنِ الدُّعَاءُ».
اين سلاح بُردش در زمانهای مختلف، مختلف ميشود. بُردِ دعا يعني چه؟ یعنی «سرعت اجابت» كه زودتر به اجابت ميرسد. يك زماني است كه همين سلاح را به كار ميبري، ولی طول ميكشد تا به اجابت برسد. يعني این سلاح مُسلّماً بُرّا است و به طور قطع اثر و بُرش دارد؛ اما این برّایی در بعضی مقاطع خاصّ زمانی سرعت بیشتری دارد و زودتر به اجابت ميرسد.
حالا يك روايت ديگر ميخوانم. «رُوِيَ عَنِ البَاقِرِ عَلَيهِالسَّلَامُ قَالَ إِنَّ يَوْمَ عَرَفَةَ يَوْمُ دُعَاءٍ وَ مَسْأَلَةٍ».[3] یکی از آن مقاطعي كه اين اسلحه بُردش بيشتر است و در اجابت سرعت دارد، روز عرفه است. حتّي تعبير امام باقر(عليهالسلام) این است كه اصلاً روز عرفه، روز دعا و درخواست از خداوند است. يعني در اين مقطع زماني بخصوص سرعت اجابت دعا بیشتر است.
اين روايت را هم ديدهيد كه محدّث قمّي هم در مفاتيحالجنان نقل ميكند كه امام زينالعابدين(صلواتاللهعليه) روز عرفهای ديدند که عدّهاي دارند از مردم درخواست ميكنند و به قول ما تكدّي ميكنند؛ فرمودند واي به حال شما! آیا در این روز از غير خدا چيزي ميخواهيد؟! امروز، روزي است كه اميد اين ميرود كه جنينهايي كه در رحم مادرها هستند و سياه بختند، بر اثر دعا خوشبخت شوند. يعني دعا امروز اينقدر بُرد دارد.
حالا به دوستان ميخواستم سفارش كنم که اين چند ساعت را غنيمت بشمارید. بدانيد اگر ميخواهيد مشكلاتتان را حل كنيد ـکه همه ما مشكلات داريمـ بياييد اين چند ساعت را درِ خانه خدا برويد و از او بخواهيد؛ چه حاجتهای مادّي را و چه معنوي را، همه را از او بخواهید. چون امروز بُردِ دعا خيلي زياد است. بخصوص درباره ديگران اگر دعا كنيد، ما در روايت داريم که خدا چند هزار برابر به شما اعطا ميكند. از همه شما التماس دعا دارم؛ من را هم فراموش نكنيد و دعا كنيد.[4]
[1]. كافي، ج2، ص468
[2]. كافي، ج2، ص 468
[3]. وسائلالشيعة، ج 10، ص 465
[4]. سهشنبه، 25 آبان 89 ؛ روز عرفه؛ مسجد جامع بازار تهران