رُوِيَ عَن الصّادق عليه السلام قال:
مَا فَتَحَ اللَّهُ عَلَى عَبْدٍ بَاباً مِنْ أَمْرِ الدُّنْيَا إِلَّا فَتَحَ اللَّهُ عَلَيْهِ مِنَ الْحِرْصِ مِثْلَیه.[1]
ترجمه حدیث: روايت از امام صادق (صلواتاللهعليه) منقول است كه حضرت فرمودند: خدا هيچ درى از دنيا به روى بندهای نگشايد، جز اينكه دو در از حرص به رويش باز میکند.
شرح حدیث: اگر خداوند يك در از دنيا به روي شخصي باز كند و دنيا به او روي آورد، از آن طرف دو در ديگر از حرص هم به رويش باز ميكند. آن دو درِ حرص چيست؟ درِ اوّل: حرص نسبت به حفظ و نگهداشتِ آنچه كه از دنيا به دستش آمده است. درِ دوم: حرص برای اضافه كردنِ آنچه که در اختیار ندارد. این حرص، هم برای حفظ موجود است، یعنی برای اینکه آنچه به دست آمده از دست نرود و هم حرص نسبت به اينكه انسان تلاش کند آنچه را ندارد به دست آورد.
مطلب این است که هيچوقت از خدا نخواه كه دري از دنيا به روي تو باز كند. چون مقتضاي مادّيت این است که آن طرفي ميشود. بلکه از خدا بخواه كه به من آنچه را كه نيازمندم بده، نيازهايم و مایحتاجم را تأمين كن تا نيازمند به شِرار خلقت نشوم. این مطلب در متن روایات آمده و جزء معارف ما است. خيلي هم حرف خوبي است. در این مورد دعا هم بكن. خيلي هم دعا كن. اگر گرهاي داري، از خدا بخواه گرهها را باز كند.
این اشتباه است که از خدا بخواهی که دری از دنيا را به رويت باز كند. نه تنها فایدهای برای تو ندارد، بلکه دو در از حرص هم برای تو باز میکند. اين را بدان که اين حرص، سيلی بنيانكن است؛ چنان تختهسنگهايي برای تو بياورد، که تو را از بین میبرد. این تختهسنگ حرص است. اين را نخواه؛ بلکه بگو خدایا مايحتاج مرا به من برسان تا محتاج به شِرار خلق نشوم.
اگر هم از خدا میخواهی دری را به روی تو باز كند، درِ معنویّت باشد. بگو خدایا دري به سوي معنويّت به روي من باز كن تا من نسبت به معنویّت اين حالت را پيدا كنم که آنچه كه از معنويّت دارم حفظ كنم، و بروم سراغ افزودن آن. يعني آنچه را كه توشه راه آخرت من است و آنجا به دردم مي خورد، آن در را به رويم باز كن و آن راه را براي من باز كن.[2]
[1]. بحارالانوار، جلد75، صفحه 254 – تحف العقول ص370
[2]. يكشنبه 24 بهمن 1389 – 9 ربيع الاول 1432. مسجد جامع بازار تهران