روی عن الصادق(علیه‏ السلام) قال:
قَالَ رَسُولُ اللَّهِ(صلّی‏ الله‏ علیه‏ وآله‏ وسلّم) لِاَصْحَابِهِ اَيُّ عُرَى الْإِيمَانِ اَوْثَقُ فَقَالُوا اللَّهُ وَ رَسُولُهُ اَعْلَمُ وَ قَالَ بَعْضُهُمُ الصَّلَاةُ وَ قَالَ بَعْضُهُمُ الزَّكَاةُ ... فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلّی الله علیه و آله و سلّم لِكُلِّ مَا قُلْتُمْ فَضْلٌ وَ لَيْسَ بِهِ وَ لَكِنْ اَوْثَقُ عُرَى الْإِيمَانِ الْحُبُّ فِي اللَّهِ وَ الْبُغْضُ فِي اللَّهِ وَ تَوَالِي اَوْلِيَاءِ اللَّهِ وَ التَّبَرِّي مِنْ اَعْدَاءِ اللَّهِ .
از امام صادق «صلوات‏ الله‏ علیه» منقول است که حضرت در روایتي فرمودند:
پیغمبر اکرم«صَلَّی‏ اللهُ‏ عَلَیهِ‏ وَآلِهِ‏ وَ‏سَلَّم» به اصحابشان فرمودند:
«اَيُّ عُرَى الْإِيمَانِ اَوْثَقُ»، در میان دست‏گیره‏های ایمان کدامیک محکم‏تر است؟ معلوم می‏شود انسان می‏تواند با تمسّک جستن به ایمان، خودش را نجات و از هلاکت نجات بخشد. همچنین معلوم می‏شود ایمان چندین دست‏گیره دارد که هر که به آن‏ها تمسّک پیدا کند نجات می‏یابد. حال حضرت سؤال می‏کنند که در بین این‏ها کدام‏یک محکم‏تر و اطمینان بخش‏تر است؟ چون هرچه محکم‏تر باشد آدم را بهتر از پرتگاه نجات می‏دهد.
در جواب عرض کردند: «اللَّهُ وَ رَسُولُهُ اَعْلَمُ»، خدا و پیامبرش بهتر می‏دانند؛ «وَ قَالَ بَعْضُهُمُ الصَّلَاةُ»، بعد برخی از اصحاب گفتند: نماز؛ «وَ قَالَ بَعْضُهُمُ الزَّكَاةُ»، برخی دیگر گفتند: زکات؛ هر یک از اصحاب با اینکه گفتند: خدا و پیامبرش بهتر می‏دانند؛ اظهار نظر کردند. بعد از اینکه اظهارنظرها تمام شد، پیامبر«صَلَّی اللهُ عَلَیهِ وَآلِهِ وَ سَلَّم» ‏فرمودند: «لِكُلِّ مَا قُلْتُمْ فَضْلٌ وَ لَيْسَ بِهِ»، این‏هایی اسم بردید، همه فضیلت دارند و دستگیره و نجات بخش هستند، امّا من به‏ دنبال محکم‏ترین آن‏ها هستم که اگر انسان به آن متمسّک شد و آن را پیشه گرفت، هیچ‏گاه سرنگون نمی‏شود و به هلاکت نمی‏رسد.
سپس حضرت فرمودند: «وَ لَكِنْ اَوْثَقُ عُرَى الْإِيمَانِ الْحُبُّ فِي اللَّهِ وَ الْبُغْضُ فِي اللَّهِ»، محکم‏ترین دستگیره ایمان این است که انسان دوستی‏ و دشمنی‏اش با دیگران بر محور خدا باشد نه هوای نفس. حضرت معیار می‏دهند، اگر کسی را دوست داری برای خدا دوست بدار نه برای غیر خدا، مثل امور مادّی دنیایی یا هوای نفس و اگر کسی هم در نزد ما مبغوض و مطرود است، باید به خاطر خدا باشد نه هوای نفس. مثلاً چون می‏بینم او دارد از احکام الله تخلّف می‏کند مطرود من می‏شود. «دوستی بر محور خدا، دشمنی بر محور خدا».
حضرت در ادامه فرمودند: «وَ تَوَالِي اَوْلِيَاءِ اللَّهِ»، و رابطه دوستی و سرپرستی با کسانی برقرار کن که دوستان خدا هستند؛ یعنی اگر در روابط اجتماعی می‏خواهی با کسی رفیق شوی، برو کسی را پیدا کن که از اولیاء خدا است. بحث اوّل در رابطه با دوستی بود، امّا این بحث در مورد رفاقت و سرپرستی است.
در عبارت بعد حضرت می‏فرمایند: «وَ التَّبَرِّي مِنْ اَعْدَاءِ اللَّهِ»، از دشمنان خدا برائت بجوی و کناره‏گیری کن. نباید نسبت به کسانی که ضدیّت با خدا دارند بی‏تفاوت باشی، بلکه باید از آن‏ها تبرّی بجویی. «تبرّی» یعنی هیچ‏گونه رابطه‏ای، چه درونی وچه بیرونی با او برقرار نکنی. مثلاً تا می‏گویند: فلانی، بگو: بنده با ایشان کاری ندارم و او با من هیچ ارتباطی ندارد.
بحارالانوار ج66 ص242 – کافی ج2 ص125- وسائل ج16 ص177 شماره21284
چهارشنبه 19 بهمن 90 – 15 ربیع الاول 1433