روی عن موسی بن جعفر (علیهماالسلام) قال:
...يَا هِشَامُ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم إِذَا رَاَيْتُمُ الْمُؤْمِنَ صَمُوتاً فَادْنُوا مِنْهُ فَإِنَّهُ يُلْقِي الْحِكْمَةَ وَ الْمُؤْمِنُ قَلِيلُ الْكَلَامِ كَثِيرُ الْعَمَلِ وَ الْمُنَافِقُ كَثِيرُ الْكَلَامِ قَلِيلُ الْعَمَلِ.
روایت از موسی بن جعفر (صلوات الله علیه) منقول است که حضرت خطاب به هشام بن حکم که از اصحاب ایشان است فرموده‌اند: پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله وسلم) فرمودند:
آنگاه که مشاهده نمودید مؤمن سخن نمی گوید، نزدیک او بروید؛ «إِذَا رَاَيْتُمُ الْمُؤْمِنَ صَمُوتاً فَادْنُوا مِنْهُ»؛ چون اگر او سخن بگوید، حقیقت را آشکار می‌کند و حکمت می‌آموزد؛ «فَإِنَّهُ يُلْقِي الْحِكْمَةَ» حکمت، همان حقیقت است.
حضرت در ادامه فرمودند: «وَ الْمُؤْمِنُ قَلِيلُ الْكَلَامِ كَثِيرُ الْعَمَلِ». مؤمن کم سخن می‌گوید و زیاد عمل می‌کند. مراد حضرت این است که سخن خوب را کم می گوید ولی عمل خوب را زیاد انجام می‌دهد. مؤمن کم‌حرف است، ولی از نظر عمل، نه! خیلی اعمال نیک انجام می‌دهد.
درست در مقابل مؤمن، منافق است. حضرت می‌فرمایند: «وَ الْمُنَافِقُ كَثِيرُ الْكَلَامِ قَلِيلُ الْعَمَلِ». منافق پرحرف است. به تعبیر ما پشت‌هم‌انداز است. ولی از طرف دیگر اهل عمل نیک نیست. عمل نیکش بسیار کم است. حضرت این دو را با هم مقایسه می‌فرماید.
بنابراین، انسان مؤمن سخنان و گفتارش را جزو اعمال و کردارش می‌داند. این‌ها را بی‌حساب و کتاب نمی‌داند. تمام این‌ها جزو اعمال انسان محسوب می‌شود و ثبت و ضبط می‌گردد. به همین علّت است که به تعبیر حضرت، مؤمن «صموت» است، غالباً ساکت است، حرف نمی‌زند. چون حرفش را از اعمالش می‌داند و در مقابل عمل نیک را بسیار انجام می‌دهد. چون عمل نیک، نجات‌بخش انسان است.
بحارالانوار ج 75 ص 312 و ج1 ص154 – مستدرک ج 9 ص 18
یکشنبه 11 دی 90 – 7 صفر 1433