روی عن علی بن الحسین علیه السلام قال:
مَنْ طَلَبَ الْغِنَى وَ الْاَمْوَالَ وَ السَّعَةَ فِي الدُّنْيَا فَإِنَّمَا يَطْلُبُ ذَلِكَ لِلرَّاحَةِ وَ الرَّاحَةُ لَمْ تُخْلَقْ فِي الدُّنْيَا وَ لَا لِاَهْلِ الدُّنْيَا إِنَّمَا خُلِقَتِ الرَّاحَةُ فِي الْجَنَّةِ وَ لِاَهْلِ الْجَنَّةِ.
در روایتی از زین‌العابدین(صلوات‌الله‌علیه) منقول است که حضرت فرمودند: کسانی که دنبال ثروت و مال اندوزی و گشایش در امور مادّی زندگی هستند، سه مورد را فرمودند، «مَنْ طَلَبَ الْغِنَى وَ الْاَمْوَالَ وَ السَّعَةَ فِي الدُّنْيَا»، کسانی‌ که در دنیا به دنبال مال اندوزی و تکثیر اموال و مسألة گشایش در امور مالی زندگی‌شان هستند، این‌ها دنبال چه هستند؟ دنبال راحتی هستند، «فَإِنَّمَا يَطْلُبُ ذَلِكَ لِلرَّاحَةِ»، خیال می‌کنند هر چه ثروتشان بیشتر و زندگی‌شان وسیع‌تر شود، راحتی‌شان بیشتر تأمین می‌شود.
بعد حضرت می فرماید: در حالیکه دارند اشتباه می‌کنند، «فَإِنَّمَا يَطْلُبُ ذَلِكَ لِلرَّاحَة»،ِ امّا «وَ الرَّاحَةُ لَمْ تُخْلَقْ فِي الدُّنْيَا وَ لَا لِاَهْلِ الدُّنْيَا»، حضرت می‌فرمایند: در دنیا، برای اهل دنیا راحتی خلق نشده است. این جمله ظرافتی دارد، حضرت می‌فرمایند: برای اهل دنیا راحتی خلق نشده، این روایت را خوب دقّت کنید، روایت ظریفی است.
«وَ الرَّاحَةُ لَمْ تُخْلَقْ فِي الدُّنْيَا وَ لَا لِاَهْلِ الدُّنْيَا إِنَّمَا خُلِقَتِ»، این است و جز این نیست که «خُلِقَتِ الرَّاحَةُ فِي الْجَنَّةِ وَ لِاَهْلِ الْجَنَّةِ»، راحتی در بهشت و برای اهل بهشت خلق شده است. این تعبیر حضرت اشاره به این معنا است: این‌ را بدانید! کسانی که برای راحتی در دنیا به دنبال دنیا هستند، به راحتی در دنیا نمی‌رسند. امّا کسانی که در دنیا برای راحتی در دنیا نمی‌دوند بلکه برای راحتی آخرت می‌دوند‌، چه بسا این‌ها در دنیا هم به راحتی می‌رسند. ظرافت‌های این روایت، خیلی زیباست.
در روایتی دیگر که گویای همین مطلب است از امیرالمؤمنین(علیه‌السّلام) منقول است که حضرت فرمودند: «ثَمَرَةُ الزُّهدِ الرَّاحَةُ»[1] . میوة عدم تعلّق به امور مادّی، میوة دنبال دنیا ندویدن و به آن دل نبستن، این است که در همین دنیا برایشان راحتی می‌آورد. پس این را بدان! اگر در دنیا برای تأمین راحتی آخرتت تلاش کردی، در دنیا هم تاحدّی راحتی نصیبت تو می‌شود، ولی اگر به خاطر راحتی دنیا اینجا دویدی، بدان که به این راحتی‌ات نمی‌رسی. اشتباه در همین است. لذا در روایات دارد که راحتی در بهشت و برای اهل بهشت است. بنابراین آن‌هایی که در دنیا اهل بهشت هستند و برای راحتی در بهشت می‌دوند‌، این‌ها هم در بهشت و هم در اینجا به راحتی می‌رسند و آن‌هایی که برای آخرت تلاش می‌کنند، در دنیا هم راحت‌تر از کسانی هستند که به دنبال راحتی در دنیا هستند. البتّه من چند روایت در ذهنم هست که نمی‌خواهم بخوانم. حتّی در روایت دیگری از علی(علیه‌السلام) هست که حتّی بر اثر زهد به راحتی عظمی در همین دنیا می‌رسد و روحش راحت می شود.
بحارالانوار ج 70 ص 92
چهارشنبه 24 خرداد 91 – 22 رجب 1433

[1]. غررالحکم، ص276، روایت679