رُوِيَ عَنْ عَلِيٍّ اَميرِالمُوْمِنينَ عَلَيْهِ السَّلامُ قالَ:
كُلُّ شَيْئٍ مِنَ الدُّنْيا سَماعُهُ اَعْظَمُ مَنْ عِيانهِ وَ كُلُّ شَيْئٍ مِنَ الاخِرَةِ عِيانُهُ اَعْظَمُ مِنْ سمَاعِهِ فَلْيَكْفِكُمْ مِنَ الْعِيانِ السَّماعُ وَ مِنَ الْغَيْبِ الخَبَرُ وَ اعْلَموُا اَنَّ ما نَقَصَ مِنَ الدُنْيا وَ زادَ فِي الاخِرَةِ خَيْرٌ مِمّا نَقَصَ مِنَ الاخِرَةِ وَ زادَ فِي الدُّنيا، فَكَمْ مِنْ مَنْقُوصٍ رابِحٍ و مَزيدٍ خاسِر[1]ٍ
ترجمه روایت: حضرت امیر المومنین علی علیه السلام فرمودند:
شنيدن هر چيزي از امور دنيايي بزرگ تر از ديدن آن است و هر چيزي از امور اخروي، ديدنش بسيار بزرگ تر از شيندنش مي باشد. پس شنيدن شما را كفايت از ديدن كند و اينكه خبر غيب را مي شنويد براي شما كافي باشد. بدانيد آنچه از دنياي شما كاسته شده و به آخرت شما اضافه گردد، بسيار بهتر از آن است كه از آخرت شما كاسته شده و به دنياي شما اضافه گردد. پس چه بسا كسي كه چيزهايي را (از دنيا) از دست داده است ولي سود فراوان (درآخرت) برده است و چه بسا كسي كه چيزهاي زيادي (در دنيا) به او رسيده است، ولي ضرر و زيان فراوان (درآخرت) كرده است.
شرح روایت: انسان در امور دنيايي اين طور است وقتي چيزي را مي شنود، خيال مي كند خيلي بزرگ است؛ ولي وقتي به آن رسيد، مي بيند خبري نبوده و چنگي به دل نمي زند. ولي وقتي به گوش انسان رسيد هوس او برانگيخته مي شود و ميرود تا به او برسد و نعوذبالله ممكن است حتي خطا هم انجام دهد؛ و چه بسا اگر نتيجه را مي دانست، اين همه خود را بي جهت به مشقّت نمي انداخت.
در مقابل، آنچه را درباره آخرت گفته اند چه بهشت و التذاذات آن و چه جهنم با آتش و درد و الم آن، قابل لمس و درك نمي باشد. شنيدن كي بود مانند ديدن؟! پس خبر غيب كه انبيا و اوليا علیهم السلام به انسان رساندهاند كه گناه باعث عذاب جهنم و گرفتاري شده و درمقابل، اعمال خير و صالح نعمتهايي را در بهشت و رضوان الهي نصيب او مي كند كافي است و مي پذيرد.
در روايت مقايسه زيبايي بين دو مطلب است: دنيا اين طور است كه شنيدن آن بهتر از ديدنش مي باشد و مخالف آن آخرت است كه ديدنش بهتر از شنيدن آن است. پس اگر از دنياي انسان كم شود و به آخرت او افزوده شود، بهتر از این است که از آخرت او کم و به دنیایش افزوده شود. چه بسا چیزهایی که از کسی کم می شود و انسان سود میبرد و چیزهایی که برای او افزوده میشود و ضرر مي برد؛ مانند مرض و بيماري كه بالاترين بيماري براي انسان تعلقات دنيايي است، اگر كم شود سود و اگر افزوده شود، ضرر و زيان مي بيند.
[1]نهج البلاغه، خطبه 113
