عيد آزادی و آگاهي

ماه رمضان، تنها ماهی است كه نامش در قرآن شريف آمده و از بهترين فرصتها برای مسلمين جهان است.

عيد رمضان آمد و ماه رمضان رفت صد شكر كه اين آمد و صد حيف كه آن رفت
فرا رسيدن عيد سعيد فطر را به همه امت اسلامي، به ويژه مبلغان گرامی تبريك می گوييم و از خداوند مهربان می خواهيم، عبادات و خدمات همه مؤمنان و مبلغان در ماه پربركت رمضان را پذيرا باشد.
ماه رمضان، تنها ماهی است كه نامش در قرآن شريف آمده و از بهترين فرصتها برای مسلمين جهان است. اين ماه در فرهنگ اسلامي، بخشی از برنامه ريزی الهی برای تربيت جامعه بشری تلقی می شود و به بركت آن هر سال تحولی فكري، فرهنگي، در جامعه اسلامی پديد می آيد.
ماه رمضان، هر سال همچون ابری بهاری فرا می رسد و بر زمين و زمان، بركت و رحمت و مغفرت فرو می بارد و در جانها و جامعه ها، حياتی نوين می دمد و بسيار زود و با سرعت رخت برمی بندد.
سلام بر رمضان، ماهی كه قبل از آمدنش در انتظار آنيم و قبل از رفتن، اندوه سپری شدن آن را داريم.
وبه تعبير زيبای امام سجاد عليه السلام : «اَلسَّلامُ عَلَيْكَ مِنْ مَطْلُوبٍ قَبْلَ وَقْتِهِ وَمَحزُونٍ عَلَيْهِ قَبْلَ فَوْتِهِ؛(1) سلام بر تو كه (از جمله چيزهايی هستی كه) قبل از زمانش مورد طلب است و قبل از رفتنش بر آن اندوه خورده می شود.»
اين ماه، سالی يك بار چون بهترين عزيزان سفركرده رخ می نمايد و در اوج عشق و اشك اوليای الهی همه را تنها می گذارد و از ميان ما رخت برمی بندد.
بسياری از انسانها، در اين دريای رحمت شنا می كنند و گوهرهای «معرفت»، «محبت» و كيميای طهارت و «تقوا» برمی گيرند، برخی جسم و جان را صفايی ديگر می بخشند و برخی از آبشار رحمت رمضان جامها می نوشند، هر كس به ميزان تلاش و صفا و اخلاص خويش از مهمانسرای حضرت دوست بهره می گيرد، آب حيات می نوشد و گوهر شب چراغ می اندوزد.
همراهی با اين اردوی تربيتی خدا، يكی از شرايط نجات و فوز و فلاح انسانهاست. «قَدْ اَفْلَحَ مَنَ تَزَكّی وَذَكَرَ اسْمَ رَبِّهِ فَصَلّي»(2)
ياران رمضان بسوی قله های بلند «تقوا» راه می سپرند و هر كس آرزوی ديدار يار دارد، بايد رمز رمضان را بياموزد. بی شك مبلغان عزيز كه خود خادمان فرهنگ رمضان اند، از انوار اين ماه، نور می گيرند و در بازتاب فروغ درخشان رمضان، نقشی بزرگ، ايفا می كنند.
در آستانه خداحافظی با شهر اللّه اكبر و عيد اوليای الهي، شيفتگان ماه خدا، غم فراق دارند و به چگونگی تداوم انوار رمضان می انديشند و راهكارهای شرب مدام از فيوضات رمضان را می جويند.

دانش آموختگان مدرسه رمضان، بايد دانش خويش را در صحنه جامعه و ديگر فرصتهای سال به كار گيرند وگرنه، دانشهای نظری بدون كاربرد عملی به زودی فراموش می شود. پرورش يافتگان اردوی رمضان بايد از آداب و عادات و اعمال و انديشه های اين ماه و سازندگی انسانی آن فاصله نگيرند وگرنه رياضتها كم كم تأثير خود را از دست خواهد داد.

ره آوردهای رمضان چيست؟
ارمغانهای اين ماه پربركت را اين چنين می توان فهرست كرد:
1. روزه داری و شب زنده داري؛
2. تلاوت و تعليم و تعلم قرآن مجيد؛
3. اقامه نمازهای باشكوه جمعه و جماعت؛
4. آشنايی بيشتر با گفتار و رفتار معصومين عليهم السلام؛
5. افزايش صدقات و انفاق و تقويت روح گذشت و احسان؛
6. صله ارحام و رسيدگی به خويشاوندان؛
7. دعا و نيايشهای بيشتر؛
8. تذكر و ارشاد و راهنمايی ديگران؛
9. توبه و بازگشت از لغزشها و گناهان؛
10. عادت به نوافل و نمازهای مستحبي.
رمضان، هزاران گوهر گرانبها به انسانها هديه كرده و می كند، ولی سه گوهر «آزادي»، «آگاهي» و «عشق الهي» از درخشان ترين هديه های آن است.
آري، رمضان به بركت روزه داري، انسان را از سلطه هوسها، و نيازهای كاذب و تحميلی و افراط در نيازهای واقعي، آزاد می كند و به انسان «آزادی اراده» می بخشد.
انسان در سايه رمضان با «معارف بلند قرآني» آشنا می شود و با بهترين رهنمودهای زندگی انس می گيرد. اطلاعات و آگاهيهای قرآن، فوری ترين و ضروری ترين مواد آموزشی و تربيتی برای جامعه بشری است. اصولا قرآن نرم افزار مديريت صحيح انسان و جهان است و همه مشكلات جامعه ناشی از عدم استقرار اين نرم افزار زندگی بخش، در قلب افراد و دولتهاست.
«عشق الهي» و «اوليای الهي» بهترين عامل كنترل و هدايت انسان در جاده پر سنگلاخ زندگی است. نيايشهای رمضان، شعله های عشق الهی را در جان مؤمنان برمی افروزد.
دستيابی به سعادت جاودانی و رهايی از همه رنجهای دنيوی و اخروي، بدون «گوهر تقوا» مقدور نيست و رمضان اين گوهر آسمانی را به زمينيان می بخشد و آزادی و آگاهی و عشق الهی پيش نياز حتمی برای صعود به جايگاه بلند «متقين» است و رمضان اردوگاه تربيتی «متقين» است. متقين در آغاز بر خويش حاكم می شوند و سپس فرمان حكومت بر هستی را با امضای خدا دريافت می كنند.
پاسداری از اين «گوهرهای آسماني» نياز به هوشياری و مراقبت و برنامه ريزی و همكاری همگانی دارد و به تعبير امروزين، «عزم عمومي» می خواهد. مبلغان گرامی در اين فرايند عظيم و گسترده نقشی حساس برعهده دارند. دولت و ملت بايد تمام نيروی خود را در پاسداری از «آزادی و آگاهی و عشق الهي» به كار گيرند و با دشمنان و غارتگران اين سه گوهر آسمانی مبارزه كنند.
ولايت و امامت و عشق مهدوی عجل اللّه تعالی فرجه و تقويت ولايت فقيه، ضامن تداوم دستاوردهای رمضان در جامعه اسلامی است. و اعلام برائت از كفار و مشركان و تكيه بر خدا و نيروهای مؤمن و بريدن چشم طمع از شرق و غرب، پيش نياز تشكيل جامعه توحيدی است و در جوامع شرك آلود هيچ گاه «عزم ملي» پديد نخواهد آمد.
در جوامع اسلامی عزم واحد تنها در سايه توحيد و پيروی عاشقانه از اوليای الهی شكل می گيرد و امام و امامت، نظام امت است. (3)

ارمغانهای گوناگون
ماه رمضان هم دستاوردهای فردی دارد، هم ارمغانهای اجتماعي، هم ره آورد فرهنگی دارد، هم ره آورد اقتصادي، هم كارآيی بهداشتي، درمانی دارد، هم كاركردهای سياسي، اجتماعي.
هم آموزش است، هم كارورزي، هم تمرين است، هم تعليم. همه ره آوردها را بايد توسعه داد و تداوم بخشيد.
احيای مساجد، فعال شدن هيئات مذهبي، تأسيس و گسترش فعاليتهای قرآنی و ارتباط نزديك تر با عالمان دين، بخشی از ارمغانهای پربركت رمضان است كه بايد در جهت تقويت و تداوم اين دستاوردها، تلاش كرد.
ماه رمضان، ماه برگشت به قرآن است، بايد در نظام قانون گذاري، در نظام اقتصادي، در نظام آموزشی و تربيتی و در مواضع سياسي، اجتماعی به قرآن بازگشت و برای قرآن آموزي، قرآن باوري، قرآن پژوهی و گسترش انديشه های قرآنی و قرآن سالاری برنامه ريزی كرد.
همه ما افراد و نهادها، دولتمردان و مردم، بايد انديشه ها را برقرآن عرضه كنيم، عواطف را با قرآن ميزان كنيم و رفتار فردی را بر اساس قرآن و رهنمودهای اهل بيت عليهم السلام تنظيم نماييم. برنامه و بودجه ساليانه و برنامه های توسعه و چشم اندازهای آينده را از قرآن و عترت فراگيريم و از كفر و شرك جهانی نهراسيم.
ماه رمضان، ماه بازگشت به زلال طبيعت و فضای پاكيزه فطرت و تمرين آزادگی از «خور و خواب و خشم و شهوت» است. با حضور در نماز عيد فطر در زير آسمان و فضای باز و سجده بر زمين و شعار تكبير و توحيد و با صلوات بر محمد و آل محمد عليهم السلام بايد بسوی خدا بازگشت.
اعمال و دعاها و شعارهای ماه رمضان و روز عيد فطر، بازگوكننده دستاوردهای روزه و رمضان است.

عيد و شادی را چگونه اعلام كنيم؟
خداوند متعال پس از برگزاری اردوی بزرگ تربيتی رمضان، اجتماعی با شكوه و اختتامی زيبا و دلنشين را تدارك ديده است، اصولا اعياد اسلامی رنگ و بوی ديگری دارد، از يك سو، روز ستايش و سپاس به درگاه آفريننده انسان و جهان و نعمت بخش رحيم و رحمان است و از سوی ديگر روز قدرشناسی از پيام آوران و اوليای الهی است، روز اعلام بيعت و حمايت از آنان كه پيوند انسان و خدا را برقرار می سازند، روز شعارهای زندگی بخش تكبير و توحيد و صلوات بر محمد و آل محمد صلی الله عليه و آله است.
آنچه در جشنهای غفلت آفرين معمول و موسوم است، و برخی مؤمنان هم گاه گرفتار آن می شوند، شايسته فارغ التحصيلان دانشگاه عرفانی رمضان نيست.
1. رقص و پايكوبي؛
2. موسيقيهای مطرب و نامشروع؛
3. كف زدنها؛
4. سوت و آواهای بی معني؛
5. تمسخر مؤمنان؛
6. اختلاط زنان و مردان نامحرم؛
7. بدحجابی و ديدزني؛
8. ميگساري؛
9. مصرف مواد مخدر؛
10. و هرگونه اذيت و آزار ديگران، در جشنهای اسلامی جايگاهی ندارد.
فرائض و آداب و محتوای دعاهای عيد فطر و قربان را بايد تحليل كرد، تا آداب و اعمال اعياد اسلامی درخششی ديگر داشته باشد.

پی نوشت

1) صحيفه سجاديه، دعای چهل و پنجم.
2) اعلي/14 و 15.
3) نهج البلاغه، ترجمه محمد دشتي، حكمت252، «وَالاْءمامَةَ نِظاما لِلاْمَّةِ».

منبع : ماهنامه اطلاع رسانی، پژوهشی، آموزشی مبلغان شماره60.