30 سخنرانی با الهام از 30 دعای ماه مبارک رمضان
سخن بیست و هشتم: نماز
هیچ نمازی وقتش نمی رسد مگر آنکه فرشته ای پیشاپیش مردم ندا می دهد‌ای مردم! به سوی آتشهایی که بر پشت خویش (آخرت) افروخته‌‌اید بپا خیزید و با نماز خواندن، آن را خاموش سازید.
اهمیت نماز
1. نماز، وسیله دوری از فساد و فحشا: «إنَّ الصَّلوةَ تَنْهی عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْکَرِ» 1«نماز انسان را از فساد و تباهی باز می دارد.»
2. نماز، وسیله یادخدا: «أقِمِ الصَّلوةَ لِذِکْرِی» 2 «برای یاد من نماز بر پا دارید.»
3. نماز، وسیله رهایی از عذاب: قالَ رَسُولِ الله صلی الله علیه و آله: «مَا مِنْ صَلاةٍ یَحْضُرُُ وَقْتُها إِلاّ نَادَی مَلَکٌ بَیْنَ یَدَیِ النَّاسِ أیُّهَا النَّاسُ! قُومُوا اِلَی نِیرانِکُمُ الَّتی أوْقَدْتُمُوها عَلَی ظُهُورِکُم فَأطْفِؤُوها بِصَلاتِکُم 3 هیچ نمازی وقتش نمی رسد مگر آنکه فرشته ای پیشاپیش مردم ندا می دهد‌ای مردم! به سوی آتشهایی که بر پشت خویش (آخرت) افروخته‌‌اید بپا خیزید و با نماز خواندن، آن را خاموش سازید.»
4. نماز، وسیله پاک شدن گناهان: عن ابی عبدالله علیه السلام أنَّهُ قالَ: «مَنْ صَلَّی رَکْعَتَینِ وَ یَعْلَمُ مَا یَقُولُ فِیهِمَا انْصَرَفَ وَ لَیْسَ بَیْنَهُ وَ بَیْنَ اللهِ ذَنْبٌ 4هر کس دو رکعت نماز بخواند و بداند که در آن دو چه می‌‌گوید، از نماز فارغ می شود در حالی که گناهی بین او و خدا نمانده است.»
نماز راستین
روزی ابوحنیفه خدمت امام صادق علیه السلام رسید و عرض کرد: «من فرزندت موسی بن جعفر علیهما السلام را دیدم که نماز می‌‌خواند و مردم از جلوی او عبور می کردند اما او مانع آنها نمی‌‌شد و همچنان نماز می خواند در حالی که این کار درست نیست.» امام صادق علیه السلام فرمود: «فرزندم موسی را صدا بزنید.» وقتی خدمت پدر آمد، امام از او پرسید: «ابوحنیفه می گوید تو مشغول نماز بوده ای و مردم از جلویت رفت و آمد می کرده اند اما تو آنها را نهی نمی کردی.» عرض کرد: «پدر جان! آیا آن کس که من برای او نماز می خوانم به من نزدیک تر از آن نیست که رفت و آمد مردم نتواند حضور قلب مرا در نماز به هم زند. مگر خداوند متعال نفرموده است که ما به ایشان از رگ گردن نزدیک تر هستیم؟.» امام صادق علیه السلام فرمود: «فدایت شوم که اسرار الهی در قلب تو وجود دارد. 5.»
وامش مده آنکه بی نماز است // گر چه دهنش زفاقه باز است
کاو قرض خدا نمی‌‌گذارد // از قرض تو نیز غم ندارد
برخی آسیبهای نماز
1. عدم حضور قلب: عن رسول الله صلی الله علیه و آله أنَّهُ قال: «لایَنْظُرُ اللهُ اِلَی الصَّلوةِ لایحْضُرُ الرَّجُلُ فِیها بِقَلْبِهِ مَعَ بَدَنِهِ 6خدا به نماز کسی که بدون حضور قلب به جا می آورد نگاه نمی کند.»
عن رسول الله صلی الله علیه و آله أنَّهُ قال: «مَنْ صَلَّی رَکْعَـتَینِ وَ لَمْ یُحْدِثْ فِیهِمَا نَفْسَهُ بِشَیْءٍ مِنَ الدُّنْیا غُفِرَ لَهُ ما تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ 7سی که دو رکعت نماز بخواند و چیزی از دنیا او را به خود مشغول ندارد، گناهان گذشته اش آمرزیده می شود.»
هر چیز کز تو گم گشت وقت نماز پیداست // الا خدا که هرگز در فکر او نبودی
2. به تأخیر انداختن نماز: عن حجة بن الحسن العسکری عجل الله تعالی فرجه الشریف أنَّهُ قالَ: «مَلْعُونٌ مَلْعُونٌ مَنْ أخَّرَ صَلَوةَ الغَداةِ حَتَّی تَنْقَضِیَ النُّجُومُ وَ مَلْعُونٌ مَلْعُونٌ مَنْ أخَّرَ صَلَوةَ الْعِشاءِ حَتَّی تَشتَبِکَ النُّجُومُ 8ملعون است ملعون است کسی که نماز صبح را تا رفتن ستاره ها به تأخیر اندازد و ملعون است ملعون است کسی که نماز عشاء را تا پدیدار شدن همگی ستارگان به تأخیر اندازد.»
پی نوشت:
1) عنکبوت/45.
2) طه/24.
3) التهذیب، ج2، ص 238؛ وسائل الشیعة، ج 4، ص120.
4) شیخ صدوق، ثواب الاعمال، قم، انتشارات شریف رضی، 1364 ش، ص 81.
5) بحار الانوار، ج 10، ص 204؛ ج 48، ص 171.
6) اصول کافی، ج 3، ص 27.
7) همان، ج 3، ص 10.
8) بحار الانوار، ج 83، ص 20.
