رمضان, ماه جهاد اکبر

ماه رمضان ماه پاک سازی جسم و جان، ماه بازگشت به ایمان و اخلاق ماه دوری از شیطان و ماه قرار گرفتن در زیر آبشار معارف قرآن و اهل بیت(علیهم السلام) است.

محمود مهدی پور

ماه پربرکت رمضان، یکی از فرصت های ارزشمند و نعمتهای بزرگ خدایی است که بر اساس حکمت و تدبیر الهی تشریع شده و در اختیار جوامع انسانی قرار گرفته است.

این ماه، ماه ضیافت الهی است. نسیم برکت و رحمت و مغفرت پروردگار بر زندگی آدمیان می وزد. و بهار عبادت و ایمان و اخلاق آغاز می شود.

ماه رمضان نقش یک اردوگاه تربیتی بزرگ و آموزشگاه بین المللی را ایفا می کند. مؤسس و مربی و معلّم و مدیر اعلای این اردوگاه آسمانی خداوند متعال است.

ماه رمضان هم فرصتی برای «خداشناسی» و «دین شناسی» است، هم بستری برای رشد ایمان و اخلاق فردی و اجتماعی. در این اردوگاه آسمانی «سبک زندگی اسلامی» تدریس و تمرین می شود. با فرا رسیدن ماه رمضان، دوباره، مساجد و معابد، غبارزدایی و منوّر و معطّر می گردد.

دوباره، جلسات تلاوت و تدبّر و تفسیر قرآن برگزار می شود.

دوباره کلاسهای آموزش قرآن و تجوید و مفاهیم و روخوانی برقرار می گردد.

این ماه یکی از بهترین فرصتها برای «خودسازی» و «جامعه سازی» و یادگیری معارف دین و تمرین «سبک زندگی» است. نقش عالمان دین و مبلّغان گرامی در این اردوگاه معنوی نقشی بی بدیل و حیات آفرین است.

مبلّغان اسلام با انگیزه الهی و اخلاص و تدبیر و تلاش پا در این اردوگاه آسمانی می گذارند و زمینة پرورش انسانهایی طراز مکتب و شایسته نام «مؤمن» و «متّقی» و «عارف» و «مجاهد» و «عالم» و «عامل» را فراهم می آورند. ماه رمضان اگر با شرایط الهی آن برگزار شود زمینه تولّدی نوین و تحوّلی بنیادین در افراد و جوامع اسلامی را فراهم می سازد و امت اسلامی در عید فطر به فطرت الهی خویش باز می گردد.

از جسم و جانی سالم برخوردار و آماده پیکار در راه حق و عدالت می شود.

جابر بن عبد الله انصاری از حضرت باقر العلوم(علیه السلام) نقل کرده که فرمود:

ٍ«يَا جَابِرُ مَنْ دَخَلَ عَلَيْهِ شَهْرُ رَمَضَانَ فَصَامَ نَهَارَهُ وَ قَامَ وِرْداً مِنْ لَيْلِهِ وَ حَفِظَ فَرْجَهُ وَ لِسَانَهُ وَ غَضَّ بَصَرَهُ وَ كَفَّ أَذَاهُ خَرَجَ مِنَ الذُّنُوبِ كَيَوْمَ وَلَدَتْهُ أُمُّهُ؛[1] ای جابر! هر کس وارد ماه رمضان شود، روزهایش را روزه بدارد و شبهایش به ذکر و نماز بایستد و پاکدامنی خویش را رعایت کند و زبان خود را کنترل نماید و چشم از گناه فرو بندد و آزارش به دیگران نرسد، مانند روزی که از مادر تولد یافته از گناهان پاک می شود.»

ماه رمضان ماه پاک سازی جسم و جان، ماه بازگشت به ایمان و اخلاق ماه دوری از شیطان و ماه قرار گرفتن در زیر آبشار معارف قرآن و اهل بیت(علیهم السلام) است.

ماه جهاد اکبر

ماه رمضان ماه جهاد اکبر است.

نزول قرآن کریم در لیلة القدر و تأکید پشوایان اسلام بر تلاوت قرآن و قرائت سوره های خاص مثل سوره شریفه «قدر» در هنگام سحر و افطار، پیامهای عمیق و پرمعنی در بر دارد.

از امام صادق(علیه السلام) نقل شده که هیچ مؤمنی سورة اِنَّا اَنْزَلْنَاهُ فِی لَیْلَةِ الْقَدرِرا به هنگام سحری خوردن و افطار کردن تلاوت نمی کند مگر اینکه پاداشی بسان اجر شهیدِ در خون تپیده در راه خداوند متعال دارد.

عن الصادق(علیه السلام): «مَا مِنْ مُؤْمِنٍ صَامَ فَقَرَأَ إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ عِنْدَ سَحُورِهِ وَ عِنْدَ إِفْطَارِهِ إِلَّا كَانَ فِيمَا بَيْنَهُمَا كَالْمُتَشَحِّطِ بِدَمِهِ فِي سَبِيلِ اللَّه»[2] روزه داری، حضور در میدان جهاد اکبر است و بدون «جهاد اکبر» موفقیت در «جهاد اصغر» امکان پذیر نیست. روزه الفبای «خودسازی» و «آزادگی از زنجیر بردگی است». و بدون «خودسازی» اصلاحات اجتماعی و انقلاب جهانی رؤیائی تحقق ناپذیر است.

روزه داری، جنگ و جهاد با دشمن درونی و با شیطان نامرئی است و تهجّد و بیداری در شبهای رمضان، مقدمه «بیداری امّت اسلامی» و راهکار تغییر سرنوشت ملتهای مظلوم جهان است. و اکنون همه می دانند، روز قدس میعادگاه بیداری اسلامی و کانون دفاع از مظلومان جهان است.

امام صادق(علیه السلام) از پدران بزرگوارش از رسول گرامی(صلّی الله علیه و آله) چندین نقل کرده که به اصحاب فرمود:

«أَ لَا أُخْبِرُكُمْ بِشَيْ ءٍ إِنْ أَنْتُمْ فَعَلْتُمُوهُ تَبَاعَدَ الشَّيْطَانُ مِنْكُمْ كَمَا تَبَاعَدَ الْمَشْرِقُ مِنَ الْمَغْرِبِ قَالُوا بَلَى قَالَ الصَّوْمُ يُسَوِّدُ وَجْهَهُ وَ الصَّدَقَةُ تَكْسِرُ ظَهْرَهُ وَ الْحُبُّ فِي اللَّهِ وَ الْمُوَازَرَةُ عَلَى الْعَمَلِ الصَّالِحِ يَقْطَعُ دَابِرَهُ وَ الِاسْتِغْفَارُ يَقْطَعُ وَتِينَهُ وَ لِكُلِّ شَيْ ءٍ زَكَاةٌ وَ زَكَاةُ الْأَبْدَانِ الصِّيَام؛[3] آیا شما را به کاری آگاه کنم که اگر انجام دهید، شیطان از شما آنقدر فاصله می گیرد که مشرق از مغرب فاصله دارد؟ گفتند: آری. فرمود: روزه چهرة شیطان را سیاه می سازد. صدقه کمر او را می شکند، مهرورزی در راه خدا و همکاری در اعمال نیک دنبالة او را ریشه کن می کند، استغفار و آمرزش خواهی از خداوند شاهرگ گردن او را می بُرد و هر چیز ز کاتی دارد و روزه، زکات پیکر انسانها است.»

پی نوشت:

[1]. بحار الانوار‏، علامه مجلسی، دارالکتب الاسلامیه، تهران، ج‏96، ص‏371.

[2]. المحاسن، احمد بن خالد برقی، دارالکتب الاسلامیه، قم، 1371 ق، جلد 1، ص 68.‏

[3].اصول کافی، محمد بن یعقوب الکلینی، دارالکتب الاسلامیه، تهران، 1407ق، ج4، ص62.