ویژگیهای رمضان 1

امام رضا علیه السلام به نقل از پدران بزرگوارش ، از امام على علیه السلام این گونه نقل مى کند که ایشان فرمودند:
روزى در جلسه اى حاضر بودم ، رسول خدا صلى الله علیه و آله براى ما خطبه خواند و فرمود: اى مردم ! اینک ماه خدا به سوى شما روى آورده است ؛ با برکت و رحمت و آمرزش گویا روزهاى آخر ماه شعبان بوده ؛ بنابراین حضرت ماه رمضان را تشبیه مى کند به کسى که به طرف انسان مى آید و مثل آن که سوغاتى بسیار جالب و نفیس همراه خود آورده است که آن برکت و رحمت و مغفرت است ماه رمضان نزد خدا، از بهترین ماه هاى سال و روزهاى آن ، شریف ترین روزها و شبهاى آن بهترین شب ها و ساعت هاى آن ، بهترین ساعت ها است . ماه رمضان ، ماهى است که شما را در آن ، به مهمانى خدا فرا خوانده اند، شما را گرامى و محترم شمرده اند، و مورد پذیرایى قرار داده اند، تا آنجا که نفس زدن شما در این ماه ثواب تسبیح گفتن و خواب شما در آن ، ثواب عبادت دارد. اعمال شما مورد پذیرش حضرت حق و دعاى شما مستجاب است بنابراین از پروردگار خود با نیت خالص و دلى پاک ، بخواهید که شما را بر روزه گرفتن این ماه و تلاوت قرآن مجید، موفق بدارد. همانا بدبخت و شقى است کسى که در این ماه پر برکت ، از آمرزش خدا محروم و بى بهره بماند.

میهمانى خدا به چه معنا است

و اما منظور از مهمانى خدا چیست ؟! پذیرایى در این مهمانى چگونه است ؟ آیا سفره اى رنگارنگ و غذاهایى گوناگون است ! هرگز! میزبانى خدا شکل دیگرى است ؛ مائده اش آسمانى است . او با قرآن پذیرایى مى کند، با لیلة القدر پذیرایى مى کند (شهر رمضان الذى انزل فیه القرآن ) هر چه بخواهى در او هست (لیلة القدر خیر من الف شهر)

وقتى انسان روایات مربوط به ماه مبارک و دعاهاى وارده در آن را بررسى مى کند، مى بیند که خداى تعالى ، بهانه اى خواسته تا در این ماه پرفیض و برکت ، به بندگان خود لطف و رحمت کند و گرنه چرا نفس کشیدن که امرى تکوینى و غیر ارادى است ثواب گفتن سبحان الله را داشته باشد که ثواب آن براى هر یک سبحان الله ، سبز شدن یک درخت در بهشت است و نیز چگونه خوابیدن که ناچار از آن هستیم ، ثواب عبادت و نماز را پیدا کرده است ؟!
عزیزان ! این سفره و این شما، فرصت را از دست ندهید و غنیمت شمارید.
گر گدا کاهل بود، تقصیر صاحب خانه چیست ؟

شرافت ماه رمضان

از روایت دیگرى که شیخ صدوق آن را نقل کرده شرافت ماه رمضان ، پیش از آمدنش شناخته مى شود:

عن عبدالسلام بن صالح الهروى قال دخلت على ابى الحسن على بن موسى الرضا علیه السلام فى اخر جمعه من شعبان فقال لى یا اباالصلت ان شعبان قد مضى اکثره و هذا آخر جمعة منه فتدارک فیما بقى منه تقصیرک فیما مضى منه و علیک بالاقبال على ما یعنیک و ترک ما لایعنیک و اکثر من الدعاء و الاستغفار و تلاوة القران و تب الى الله من ذنوبک لیقبل شهر الله علیک و انت مخلص لله و عزوجل و لاتدعن امانة فى عنقک الا ادیتها و لا فى قلبک حقدا على مؤ من الا نزعته و لا ذنبا انت مرتکبه الا اقلعت عنه و اتق الله و توکل علیه فى سرائرک و علانیتک و من یتوک على الله فهو حسبه ان الله بالغ امره قد جعل الله لک شى ء قدرا و اکثر من ان تقول فیما بقى من هذا الشهر اللهم ان لم تکن غفرت لنا فیمامضى من شعبان فاغرلنا فیما بقى منه فان الله تبارک و تعالى یعتق فیهذا الشهر رقابا من النار لحرمة شهر رمضان
اباصلت هراتى مى گوید: در آخرین جمعه ماه شعبان بر امام رضا علیه السلام وارد شدم حضرت فرمودند: اى اباصلت ! بیش تر روزهاى ماه شعبان گذشت و اینک آخرین جمعه آن است ؛ پس در این چند روز باقى مانده ، کوتاهى و تقصیرت را نسبت به گذشته جبران کن ! بر تو باد که روى آورى به آن چه براى تو فایده دارد؛ پس باید زیاد دعا کنى و طلب مغفرت نمایى و قرآن بخوانى و از گناهانت به درگاه خدا توبه کنى تا این که هنگام فرا رسیدن ماه مبارک ، تو خالص و پاک باشى . مبادا امانتى بر دوش تو باشد، مگر آن که آن را مسترد نمایى و یا در دل تو کینه اى باشد نسبت به یک نفر مؤ من ، مگر آن که برطرفش نمایى و گناهى باشد که انجام مى دادى و هنوز دل از آن نکنده باشى ، از خدا بترس ! و در تمام کارهاى پنهان و آشکارت به خدا توکل کن ! زیرا هر کس به خداوند توکل کند، خداوند براى او کافى است .
اى ابا صلت ! این چند روز باقى مانده از ماه شعبان زیاد بگو: خدایا! اگر تا کنون گناهان مرا نبخشوده اى ، پس در باقى مانده آن مرا ببخش . به درستى که خداى تعالى در این ماه ، به احترام ماه رمضان ، افراد زیادى را از آتش جهنم آزاد مى کند.
همانا خداوند متعال ماه مبارک را بهانه اى قرار داده تا بندگانش را مورد لطف و رحمت و مغفرت قرار دهد.

میهمانى زمانى و مکانى خدا

مرحوم حاج شیخ جعفر شوشترى مى فرماید : خداوند براى زندگانى بندگان خود، دو چیز را که بیش از هر چیز مورد احتیاج آنها بوده ، بیش از هر چیز دیگر خلق فرمود: یکى زمان و دیگرى در مکان ، هیچ موجودى جز ذات اقدسش بى نیاز از آن دو نیست (همان گونه که هوا و آب که بیش تر مورد نیاز است ، بیش تر از سایر موجودات خلق فرموده است ). ولى ذات مقدس بارى تعالى ، منزه از احاطه زمان و مکان است ؛ زیرا خالق این امور نمى شود محتاج به آنها باشد؛ وگرنه آن امور باید مقدم بر ذات او باشند و این ، خلاف فرض است . در عین حال از تمام مکان ها مکان خاصى را به لطف خود ممتاز و آن را خانه خود نامیده است تا بندگانش متوجه آن شوند و او نیز الطاف و مواهب خود را بیش تر به آنها برساند و آن خانه ، کعبه معظم است ،. که آن را بیت الله نام نهاده است و همچنین از تمام زمان ها زمان خاصى را به خود نسبت داده و آن را شهر الله نامیده تا لطف و کرم و مغفرت خود را در آن ماه به تمام بندگانش برساند که آن ماه بیش از کعبه موجب رحمت خدا و آمرزش اوست ؛ چون هر سال تمام بندگان خود را به مهمانى در این ماه فرا مى خواند. چنانچه مردم را به زیارت خانه خود دعوت فرموده است و حضرت ابراهیم خلیل را وسیله دعوت براى خانه خود قرار داده

و اذن فى الناس بالحج یاءتوک رجالا و على کل ضامر یاءتین من کل فج عمیق

که در خبر است : وقتى حضرت ابراهیم خانه کعبه را ساخت ، ماءمور شد که مردم را به زیارت آن دعوت کند، در این هنگام عرض کرد: خدایا! صداى من به تمام عالم و ذرات آن نمى رسد. خطاب رسید: از تو صدا زدن و از ما رساندن . بنابراین صدا زد: هلموا الى الحج ! تمام مردم شنیدند؛ جبرئیل هم ندا داد: هلموا الى الحج شیطان نیز چنین کرد: حال هر کسى که به نداى حضرت ابراهیم لبیک گفته باشد به حج مى رود و هر که سالم بر مى گردد ولى یا در آنجا و یا در بین راه مى میرد و هر کس نداى جبرئیل گفت ، به حج مى رود ولى یا در آنجا و یا در بین راه مى میرد و هر کس نداى شیطان را لبیک گفته به حج مى رود و برمى گردد و از خدا روى گردان مى شود (آرى ، حاجى و رباخوارى تحاجى و احتکار، حاجى و دروغ !) بعد حاج شیخ فرمود: و وسیله دعوت به مهمانى در ماه رمضان را حبیب خود حضرت محمد بن عبدالله صلى الله علیه و آله قرار داده

کتب علیکم الصیام کما کتب على الذین من قبلکم لعلکم تتقون

سپس مى فرماید: اگر در ماه رمضان نتوانى از در تقوا و ایمان و صلاح و استغفار و توبه وارد این مهمان سرا شوى ، من مهمانى دیگر سراغ دارم که از آن مهمانى مى توان به این مهمانى هاى الهى راه پیدا کرد و آن ، باب الرحمة الخاصة ابى عبدالله الحسین علیه السلام و ماهش محرم و مکانش کربلا است .

ذکر توسل به حضرت زهرا (س )

برویم مدینه و متوسل شویم به شفیعه روز جزا - فاطمه اطهر - جگر گوشه رسول خدا. اما مدینه رفته ها! هرچه گشتیم قبر آن مظلومه عالم را پیدا نکردیم ؛ بنابراین گاهى در خانه اش ، گاهى در بقیع ، گاهى مابین قبر رسول اکرم صلى الله علیه و آله و منبر، زیارتش را خواندیم . آرى ، قبرش مخفى است و با این مخفى بودن ، تا روز قیامت به دنیا و مردم دنیا فهماند که من رفتم و ناراضى رفتم ؛ من رفتم و مظلوم رفتم ؛ من رفتم و شهیده رفتم . راستى اگر قبر حضرت زهرا علیها السلام آشکار بود، ما چه دلیلى بر مظلومیت او داشتیم تا به دشمن اثبات کنیم !؟
او وصیت کرد: یاعلى ! مرا شب غسل بده ، شب کفن کن و شب دفن کن . نمى خواهم کسانى که بر من ظلم و ستم کرده اند، در تشییع جنازه ام ، حاضر باشند. امیرالمؤ منین علیه السلام به وصایا عمل کرد. شب غسل داد و کفن کرد و شبانه دفن نمود، اما چه حالى داشت ، خدا مى داند و خودش و رسول خدا. پس از دفن فاطمه اش چند جمله اى را این گونه درد دل کرد:
السلام علیک یا رسول الله عنى و عن ابنتک النازلة بجوارک و السریعة اللحاق بک قل یا رسول الله عن صفیتک صبرى و رق عنها تجلدى ...
درود بر شما اى رسول خدا از طرف خودم و دخترت فاطمه که اینک به جوار شما آرمیده است و چه زود به شما ملحق شد یا رسول الله صبرم در این مصیبت برگزیده تو بسیار کم است و طاقت و تابم از دست رفته است .
تا آنجا که عرض کرد:
لقد استرجعت الودیعة و اخذت الرهینه اما حزنى فسرمد و اما لیلى فمسهد الى ان اختار الله لى دارک التى انت بها مقیم و ستبنئک ابنتک بتظافر امتک على هضمها ظلمها فاحفها السوال و استخبرها الحال فکم من معتلج بصدرها لم تجد الى بثه سبیلا هذا ون لم یعطل العهد و لم یخل منک الذکرا؛

همانا امانت رد شد و رهن گرفته شد ولى همیشه در این مصیبت در اندوه خواهم بود و شب بیدارى خواهم داشت تا خداوند مرگ مرا برساند و همان سرایى که تو در آن اقامت دارى ، برایم برگزیند، و به همین زودى دخترت به تو خبر خواهد داد که امتت برستم نمودن بر آن حضرت اجتماع کردند.
یا رسول الله ! شما از فاطمه با اصرار گذشته ها را سؤ ال کنید، شاید او همه چیز را نگوید؛ (شاید آتش زدن در خانه را نگوید؛ خجالت بکشد بگوید: بابا محسن عزیزم را سقط نمودند؛ در نیم سوخته به پهلویم زدند؛ سیلى به صورتم زدند) و این همه ظلم در حالى بود که از رفتن تو مدت کمى گذشته بود و یادت از خاطره ها از بین رفته بود.